swissportbagage
Opinie, Nieuws, Economie, België, Swissport -

Regering ging haar boekje te buiten tijdens het conflict in Zaventem

De tussenkomst van staatssecretaris Melchior Wathelet bij de staking op Zaventem is du jamais vu.

zondag 19 mei 2013 09:15
Spread the love

Eergisteren kondigde staatssecretaris voor Mobiliteit Wathelet (cdH) aan dat hij namens de regering en samen met Brussels Airport maatregelen zou nemen tegen de stakers bij Swissport. Het materiaal om bagage af te handelen, zoals laadkarretjes, zou worden in beslag genomen, conform de bepalingen in hun vergunning. Voorts zou het personeel dat weigerde het werk te hervatten niet meer op het tarmac of in andere beveiligde zones mogen komen. Ten slotte zou wie de toegang tot de luchthaveninfrastructuur blokkeert of de luchthavenoperaties verhindert, een dwangsom moeten betalen.

Wat Wathelet ‘vergat’ te vermelden, is dat die maatregelen alleen kunnen worden genomen na tussenkomst van de rechter. Het blijft onduidelijk of Wathelet en Brussels Airport naar de rechter zijn gestapt, of dat het enkel dreigementen waren. Maar dat doet er ook niet zo toe. Door het voor te stellen alsof die maatregelen bestonden, werd er overduidelijk druk uitgeoefend op de stakers. En als er geen rechterlijke uitspraak was, is zo’n druk des te minder aanvaardbaar. Want dan gaat het om een vorm van misbruik: voorhouden iets te zullen doen, wat men niet kan doen.

Geen afspraken

Maar het is vooral ongezien dat een staatssecretaris, a fortiori de regering, zich zo openlijk opstelt aan de zijde van een van de partijen in een conflict. In principe kan de overheid niet tussenkomen in een staking in de privésector, aangezien ze daarbij geen partij is. Slechts als er afspraken zijn tussen werkgevers en vakbonden in de sector kan het anders liggen. Bij de luchthavens bestaan die afspraken echter niet. Om afspraken te maken, moet men overigens aantonen dat ze noodzakelijk zijn in het algemeen belang of om vitale behoeften te dekken. Hoe vervelend het ook is dat reizigers (tijdelijk) niet over hun bagage kunnen beschikken, het algemeen belang of de vitale behoeften zijn daar normaal gezien niet mee gemoeid. De overheid kan dus niet naar de rechter stappen om dwangmaatregelen te vragen. Ze heeft daar geen enkel recht toe.

De timing van staatssecretaris Wathelet is ook hoogst opmerkelijk. Vorig jaar werd België veroordeeld omdat rechters werkgevers nogal gemakkelijk gelijk geven als ze bij stakingen systematisch dwangmaatregelen vragen. Volgens het gezaghebbende Europees Comité voor Sociale Rechten (dat toeziet op de naleving van het Europees Sociaal Handvest, een orgaan van de Raad van Europa) mogen de rechters pas maatregelen opleggen nadat ze zich ervan vergewist hebben dat er sprake is van geweld of intimidatie. De Belgische regering heeft er zich toe verbonden die uitspraak kenbaar te maken aan haar rechters. Haar interventie bij Swissport valt daarmee niet te rijmen.

De Coninck

Dat de Europese Unie bij monde van Siim Kallas, de commissaris voor Transport, de Belgische overheid feliciteert voor de interventie, doet daar geen afbreuk aan. In tegenstelling tot de Raad van Europa heeft de EU geen enkele bevoegdheid over stakingen. De jongste jaren tracht ze weliswaar op een oneigenlijke wijze regels op te leggen om het stakingsrecht te beperken (bijvoorbeeld de Monti II-Verordening). De meerderheid van lidstaten – waaronder België – hebben dat afgewezen, zodat die poging strandde.

Het is tegenwoordig bon ton om te zeggen dat er in België geen grenzen zijn aan het stakingsrecht. Dat is al te eenvoudig, gegeven de veelvuldige tussenkomst van de rechtbanken in sociale conflicten op vraag van werkgevers. Als de overheid zich echter zelf aan dergelijke praktijken gaat bezondigen door naar de rechter te stappen, is het hek van de dam.

De interventie van Wathelet valt ook niet te rijmen met de verklaringen (nota bene op hetzelfde moment) in de Kamer van minister Monica De Coninck (sp.a), die aandacht vroeg voor de werkomstandigheden van de Swissport-werknemers. Een verhaal van split shifts en onderbemande ploegen, want daar draaide de staking om. De regering, en in het bijzonder staatssecretaris Wathelet, zou beter wat energie steken in een oplossing voor die hyperflexibiliteit, in plaats van het fundamentele recht van werknemers om daartegen in het verweer te komen op de helling te zetten.

Jan Buelens is doctor in de rechten en advocaat bij Progress Lawyers Network

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!