Naakt is in
Half-naakt, bedekt-naakt, volledig-naakt is heel en helemaal niet zo christelijk, al en want het is vrij erg ingeburgerd in standbeelden, schilderkunst rond het christendom.
Naaktkalenders zijn in … voor het goede doel
Halfnaakt en bedekte naaktkaldenders zijn ook in ….. .
Naaktkalenders zijn er historisch vooral voor de lagere sociale klassen in een vorm van Pirelli-omgeving en vormgeving, tenzij het gaat om een naaktkalender voor het goede doel ; in dat geval kan en mag veel meer en tonen we ook veel maar minder en anders ….
De naaktkalender vervangt anno 2013 of vult deels de pensenkermissen, loterijen, tombola’s edm die voor goede doeleinden tot dan werden in elkaar gestoken.
Het initiatief kadert immers vaak in een goed doel ; dat maakt veel goed volgens velen, want velen doen het ondertussen … voor een goed doel; we geven wat boorbeelden uit de rijkgevulde grabbelton anno 2013 :
- 2012 : de Japanse paralympische sportster Maya Nakanishi ten voordele van sport en paralympics ;
- 2012 : een aantal Spaanse mama’s ten voordele van fondsenwerving voor het verder kunnen financieren van de schoolbus voor hun kinderen;
- 2012 : een aantal supporters uit Italië van Barca steken een naaktkalender in elkaar uit sympathie met hun ploeg ism twee Italisaanse topmodellen ;
- 2011 : de damesharmonie Harmonie Art van Oirschot geven zich bloot in een kalender om hun concertreis naar berlijn te financieren ;
- 2011 : de vrouwelijke supporters van het voor de tweede keer in financiële problemen verkerende poolse voetbalploegje Klub Sportowny Hutnik Krakow gaan uit de kleren om hun ploeg te redden ;
- 2011 : 100 vrouwen gaan uit de kleren voor het goede doel ; men zet het filmpje rond het maken van de kalender zelfs op internet ;
- 2010 : een pak oude vrouwen, inclusief oma’s van 89 jaar, gaan uit de kleren voor de Duitse kunstenares Elke Marita Stuckel-Lotz voor een kalender voor een goed doel ;
- 2010 : de zgn. SWAGs of Service Wives and Girlsfriends van britse militairen doen hun eigen naaktkalender met veel, heel veel sukses om hun mannen in actieve dienst te steunen ;
- 2010 : een aantal knappe mensen met een handicap gaat letterlijk naakt én met zijn handicap op de foto om het stereotype van de “gehandicapte arme man of vrouw’ te doorbreken;
- 2009 : een aantal stewardessen gaan uit de kleren voor een goed doel ;
- 2009 : een aantal Duitse studenten uit Göttingen gaan uit de kleren voor een naaktkalender voor de financiering van hun eindschoolfeest ;
- 2009 : er komt een naaktkalender voor het in Vlaanderen zeer bekende Glazen Huis voor goede doelen ;
- 2009 : de brandweer van Hasselt maakt een naaktkalender voor National Burn Camp VZW, een vereniging die kampen organiseert voor jongeren met brandwonden ; ze doet dit nadat ze van een pak andere ploegen-kandidaten de wedstrijd op de nationale televisie won van andere ploegen ; die waren “…Les Triplettes, Kappers en Kapsters, de Snorrenclub, Verplegers en verpleegsters, de Strandvrienden, de Hiphopdansers, de Rugbyspelers, de Autoracers en de Fashion People… “ ; de Nederlandse KRO copiëert nadien het initiatief van het Belgische Eén;
- 2008 : de dierenverzorgers van de Dudley Zoo in de West Midlands gaan uit de kleren met hun dieren op de foto ; een origineel beestig idee was het in elk geval ;
- 2008 : twaalf vriendinnen van de aan kanker overleden Marianne Bruynzeel-Schulz uit Bergen nemen een initiatief voor een ‘onverbloemde’ kalender ten voordele van kankerbestrijding van topfotograaf Cees Noort en gesteund door talrijke sponsors ;
- 2007 : een aantal horecauitbaatsters gaan naakt op de foto voor en ten voordele van de VZW Zinloos geweld ; een van de deelneemsters is de mama van de door een racist vermoorde jonge Luna Drowart uit Antwerpen ;
- 1999 : sinds 1999 gaan de meisjes van het rugby van Gent uit de kleren en ze houden het vol, om de twee jaar ;
- … .
Naaktkalenders zijn in …ook bij sommige bedrijven
Daarnaast komen ook bakken bedrijven of personen met naaktkalenders … voor hun eigen (winst)doelen :
- 2010 : de stewardessen van de failliete Spaanse vliegtuigmaatschappij Air Comet gaan uit de kleren voor een kalender om aandacht te trekken voor het feit dat ze nog vele maanden achterstallig loon moeten krijgen ;
- de Duitse fotografe Sonja Inselman brengt al jaren een artistieke naaktkalender uit met sportstudenten en sportfiguren ;
- sommigen maken er hun business van om naaktkalenders te maken voor anderen ;
- de in de marge van de sex-markt zich begevende namen en producenten van Playboy Beauties, UK Hottest Babes, Ché, Penthouse doen het al jaren ;
- de Italiaanse doodskistenmaker en verkoper Cofani Funebri combineert al jaren schaarsgeklede dames met doodskisten in een naaktkalender-promotiefolder voor zijn nieuwe (doodskist)modellen; ook zijn concurrent Lindner doet het al jaren ; luguber naakt of naakte dodenbusiness ?
- heel wat – ook Belgische – sterren of sterren in spe hebben hun eigen naaktkalender die ze te koop aanbieden aan hun klanten en bewonderaars ; wat voorbeelden uit de brede oogst : Ann Vervoort (ex-Milk-Inc), Tanja Dexters, Maurizzio Milazzo, … ;
- een naaktkalender van vissers voor (hun en andere) vissersvrouwen ;
- een naaktkalender ter promotie van Ryanair, gebracht door hun eigen hostessen ;
- …. .
Variaties op het thema
Sommige websites brengen zelfs verzamelingen van naaktkalenders uit.
Anderen brengen al jaren of recentelijk variaties op het thema uit :
- bodypaintkalenders (beschilderd naakt) vb. Lindner ;
- …. .
Naakt is in tout court … maar niet overal en altijd ….. .
Het geheel kadert in een bredere aanvaarding van naakt
- als onderdeel van protest tegen wantoestanden,
- of als ondersteuning van goede doelen,
- of als sympatiek.
Zo zien we naast de naakkalenders ook andere naaktfenomenen opduiken :
- naakt protest ; de Oekraïense vrouwengroep Femen protesteert al jaren met naakt bovenlichaam tegen alles wat hen stoort in de russische zone ; ze komen alzo op voor rechten van vrouwen, mensen, opgeslotenen, vrijheid edm. ;
- toeristisch naakt : de creatie van naaktstranden of –campings in België (o.a. in Aarschot, Bredene, Herselt, Meerbeek, Soy-Erezée, Waimes, Zegelsem, … ), in Nederland (o.a. in De Grote Moere) en elders in Europa ;
- naaktbeurzen of erotikabeurzen met bloot zowel ver bij huis (vb. Sau Paulo) als dicht bij huis (Hasselt, Mechelen, ….. ) ;
- naakt showen op “m’as-tu-vue?”bijeenkomsten zoals bij de paardewedrennen in Liverpool op de zgn. Ladies Day, ….. ;
- intenet naakt ; voor je het weet tuimelen de foto’s van halfnaakte vrouwen in je eigen pc ; we moeten onze kinderen afschermen van vrij verkrijgbaar verregaand pornomateriaal op het net ;
- naakt op TV : je kan geen dag naar de TV kijken of je ziet wel een of andere naakt persoon, een naaktscène.
De naaktfenomenen delen enigszins in de bredere evolutie van de acties en/of tolerantie rond seksualiteit in het algemeen :
- de (misplaatste) tolerantie rond “(ongevraagde en ongewilde) poepknijperij” of “(ongevraagde en ongewilde) billenknijperij” door mannen/vrouwen bij vrouwen/mannen die er niet om vroegen ; vb. het ongevraagd voor de pers in de billen van (podium)miss Maja Leye knijpen door wielrenner Peter Sagan in 2013 geeft aanleiding tot een (naderhand becritiseerde) poll van zender Sporza (die wou weten wie er tegen was en wie het gewoon een ggrappige kwajongensstreek vond – 85 % van de 30 000 mensen hadden op 03 04 2013 het laatste geantwoord), tot een petitie voor de sporter (die zich nochtans had verontschuldigd en dus zijn fout toegaf !) en tot vernietigende commentaren op de seksistische houding van Sporza ;
- de tolerantie rond ”(georganiseerde en betaalde) borstenknijperij” ; vb. op de Eroticabeurs in Sao Paulo kan je “bijdragen tot een goed doel” door te betalen om in de naakte borsten te (mogen) knijpen van vrijwilligsters voor die job ; het geld gaat naar een goed doel ;
- …. .
al blijft het al met al een moeilijk en snel kerend gegeven soms.
Het kadert tevens in bepaalde opzichten in de bredere evolutie waarin men ervaart of promoot dat
– elkeen het centrum wil of kan worden van de wereld (alles-rond-mij),
– ook een BV wil of kan worden (iedereen-BV),
– iedereen een ster wil worden (iedereen-ster, ‘The Voice’),
– iedereen kan sporten of zelfs een competitiesporter kan worden,
– iedereen kan schrijven én iets te zeggen heeft (iedereen-zijn-blog of iedereen-zijn-eigen-website),
– iedereen wereldwijde commentaar kan geven à la minute (ik-tweet-dus-ik-ben),
– iedereen over alles zijn mening kan hebben (“ik uit-dus-ik-besta),
– …. .
Het kadert in de wereld van ‘me too’,’i-the world’.
Tegenreacties
En Hegel had al altijd en heeft nog altijd gelijk : na elke these volgt een antithese (en een synthese).
De (massa’s) naaktkalenders geven ook tegenreacties :
- de traditionele naaktkalender van Pirelli kreeg zoveel concurrentie, namaak, navolging, al dan niet slechte copy-paste…. dat hij beslist in 2013 niet in een naaktversie uit te komen ; een originele reactie in elk geval ; het is – in elk geval voor ons – een feit dat een deel van de mannen en vrouwen overigens mooier en aantrekkelijker zijn “gekleed of deels verhuld” dan naakt ;
- (sommige) nudistenverenigingen vinden “de naaktkalenders schadelijk voor het naakt” ; gezien vaak (zij het niet altijd) borsten en schaamonderdelen vakkundig worden verborgen door bepaalde poses of attributen, vinden ze dat de indruk wordt gewekt dat naaktheid en/of nudisme (eerder) slecht of negatief zijn ; dat is o.a. het geval met de Britse nudistenbond ;
- (sommige) vrouwenverenigingen vinden de naaktkalenders vaak seksistisch en vernederend voor vrouwen ; de meeste mannenverenigingen reageerden niet ;
- (sommige) blogs reageren op het feit dat (sommige) russissche-joodse zakenlui iets dat als een geintje begonnen is begonnen in Israël, nu va(a)k(er) doen en herhalen elk jaar ; ze geven elkaar een fotokalender op het einde van het jaar met foto’s van hun (eigen) blank personeel in sexy ondergoed of halfnaakt of naakt als geschenk ; hoe meer fotokalenders je krijgt ….. hoe belangrijker je bent in die cultuur of omgeving, want met hoe meer bedrijven je zaken doet of hoe meer zakenlui je kent ; het is de naaktkalender in “n” als machtsstatus en als symbool van je status ;
- een geprotesteerde naaktkalender van twee Barbiepoppen deels in lesbische toestanden geeft aanleiding tot juridisch problemen met Matell, de producent van Barbie die hiervan stelt niet op de hoogte te zijn ;
- ….. .
Naaktkalender is in, ook of zelfs bij of rond politieke en zelfs christelijke middens
Ook politiekers, zoals bij wijze van voorbeeld CD&V-ers laten zich niet onbetuigd ; CD&V is aanwezig, zelfs in de business van de naaktkalenders voor het goede of andere doel.
Naaktkalender 1 : First Ladies (2012)
Geertrui Windels (de vrouw van EU-topman en CD&V-er en Minister van Staat Herman Van Rompuy), de 69-jarige Miet Smet (echtgenote van ex-premier CD&V-er en Minister van Staat Wilfried Martens) en Hilde Crevits (CD&V-Minister van Leefmilieu en Openbare Werken) participeren aan een naaktkalender ten voordele van “Kom op tegen Kanker” in 2012-2013 onder initiatief van fotografe Lieve Blanquaert en journaliste Annemie Struyf in het kader van de “naaktkalender first ladies” ; namen ook deel Annemie Meskens, Elodie Ouedraogo, … . De kalender is verkrijgbaar in De Standaard Boekhandel, een normale boekhandel mét reputatie. De prijs is low gehouden : 10 euro en dus geen drempel maar de kalender brengt finaal toch 127 290 euro op ; of dus een verkoop van bijna 13 000 stuks ? Wie koopt de kalender ? Vooral vrouwen.
Het advies van sommige mannen naar aanleiding van het inititief was duidelijk :
- “…Mannen die van het betere bloot houden, kopen best een sterk exemplaar van het betere zonnebrillemerk,…. “;
- “…Als u graag naar ruïnes kijkt, dan zouden we u aanraden nog een dagje geduld uit te oefenen en er zondag tijdens Erfgoeddag op uit te trekken…. ” ; dat was de reactie van de (fysiek knappe maar taktloze) man Tom Herremans, die er meteen de ‘Auwch’-prijs van de vrouwonvriendelijkheid. (een kwieke erectiele cactus) voor ontving van de Belgische Vrouwenraad ;
- de reacties op die reactie van de Vrouwenraad waren ook best grappig of ter zake ; we geven er eerst een van de vrouwelijke journaliste en copywriter Els De Pauw (citaat) (Http://www.demorgen.be/dm/nl/2461/Opinie/article/detail/1563258/2013/01/16/De-Vrouwenraad-moet-haar-doelwitten-beter-kiezen-me-dunkt.dhtml) : “….De Vrouwenraad noteerde het geval in haar annalen. En nu is Heremans de kop van Jut. Nochtans zet hij zichzelf ook af en toe wel eens in de zeik. Uiteraard is ook bij hem de ene zinspeling al wat sterker dan de andere, maar ironie is nog geen vitriool. Een column is geen krantenartikel. En humor is nog steeds niet strafbaar. Wie weet heeft hij het misschien niet zo voor BV’s. Of voor kalenders. Het getuigt immers van moed om een naaktkalender uit te brengen voor het goede doel, wanneer de voornaamste concurrent Pirelli is. Men moet voorts beschikken over een olifantenvel (voor de gevoelige verstaander: niet letterlijk dus) en soms over een klein tikkeltje zwierige zelfoverschatting om zo uit de kleren te gaan, zeker als men al niet meer van de jongsten is. Ik weet bovendien niet of Tom het met de term ‘ruïnes’ over de fysieke toestand van de dames had, dan wel over de kwaliteit van de foto’s. Ik heb de kalender nooit gezien. Misschien waren de prentjes gewoon niet zo flatterend, wie weet…. Trouwens, Tom had het in plaats van over ‘ruïnes’ en ‘Erfgoeddag’ even goed kunnen hebben over ‘historische hoogtepunten’ en ‘Open Monumentendag’. Ik zeg maar wat. Gelukkig heeft hij dat niet gedaan. Oef. “ ;
- ….. .
Naaktkalender 2 : Zonde van de Zendtijd CD&V-naaktkalender (2009)
Het populaire programma “Zonde van de zendtijd” zet in 2009 een aantal politici in een naaktkalender in scène ; het zijn niet de politici zelf die naakt gaan maar hun hoofd wordt gezet op een ander lijf, al dan niet geleend maar meestal een sexy lijf in essentie ; het gaat onder meer om de volgende personen, maar allen komen van de CD&V-top :
- Kris Peeters (minister-president dan, CD&V),
- Wilfried Martens (parlementair, Minister van Staat, ex-premier, CD&V),
- Miet Smet (ex-minister, CD&V, partner van Wilfried Martens),
- Inge Vervotte ; ze wordt afgebeeld met haar hoofd op een bekende naaktfoto van de zeer jonge Carla Bruni ;
- ….. .
Het gaat hier dus over een “in-scène-gezette-naaktkalender”, een “nep-naakt-kalender”, …. .
Naaktkalender 3 : Wina (2010)
De studentenvereniging Wina (de studentenkring van wiskunde-, informatica- en fysicastudenten) geeft een naaktkalender uit ten voordele van een weeshuisje en schooltje in Vietnam. De nieuwssite van de Kuleuven, minstens in oorsprong een christelijke uuniversiteit, geeft het weer als nieuws – tot twee keer toe op haar website – en publiceert ook een foto ; de studenten beklemtonen dat het gaat om “braaf naakt”.
Naaktkalender 4 : de katholieke scouts en chiro (2013)
De scouts en chiro leggen ook hun steentje bij in de rage :
- de laatstejaarsscouts van 48-11 uit Wilrijk gaan naakt als groentepromotende boeren en boerinnen in de naaktkalender ‘Groe(n)ten uit “A”’ ten voordele van een goed doel in Thailand ;
- enkel de 21 vrouwelijke leidsters van VKSJ Poperinge bregnen in 2012 een naaktkalender uit ten voordele van Music for Life van de radiozender Music for Life ; de foto’s werden gemaakt door de mannelijke vriend van een van hen ;
- …. .
Braaf naakt en een goed doel : een braaf-goed paar ?
Braaf naakt en een goed doel blijken vandaag in onze wereld op vele niveaus, in vele klassen, in vele zelfs christelijke middens, op vele leeftijden aanvaard in het Westen als fenomeen en zelfs uitdrukkelijk als fondsenwervend middel voor goede doelen.
Het kan fondsen werven, netto voor de kas van het goede doel.
Deze sommen zijn eerder beperkt evenwel in de oefeningen die we zagen : ze varieren van honderden tot grof honderduizend euro, maar we hadden natuurlijk nog geen echte voorbeelden van naaktkalenders georganiseerd door grotere machtige organisaties.
Noodzakelijke randcondities zijn wel dat het gaat :
- om een écht goed doel of minstens om een niet écht gecontesteerd bedrijf of activiteit ;
- om een low cost initiatief ; met betaalde modellen wordt het snel onbetaalbaar ;
- om een gedwee, bedekt, pudiek, goed gebracht naakt ;
- bij voorkeur door betrokken personen rond het onderwerp ;
- om niet door een relevant deel van de bevolking gecontesteerde scenes, naaktsituaties, of andere elementen ;
- om een ruime publieksactie, dus voor organisaties met een relevant ledenaantal of in een omgeving of actie met persaandacht of bredere goedkope communicatiemogelijkheden.
Niet echt noodzakelijke elementen lijken ons te zijn :
- traditioneel mooi naakt ….. maar het kan wel helpen ;
- professioneel gebracht naakt (door de modellen),…. maar het kan wel helpen ;
- bekende BV’s… maar het helpt bijna altijd ;
- professioneel vastgelegd naakt (door de fotografen), … maar het helpt zeker ;
- vrouwelijk naakt, maar het lijkt wel het meest te verkopen….. dus het helpt zeker.… .
Het blijft natuurlijk de vraag waarom andere types kalenders geen of weinig sukses hebben of relatief weinig gelanceerd worden of in elk geval met duidelijk minder reclame of persophef :
- variaties op de oude moppenscheurkalenders vb. kalenders met moppen rond de organisatie zelf en/of rond haar goede doel ;
- variaties op natuurkalenders ;
- …… .
Literatuur en bronnen
DEBACKERE, J., VRT onder vuur na Sporzapoll over billenknijper Sagan, in DeMorgen, 04 04 2013, p. 4.
Http://www.ed.nl/regio/dames-arti-geven-zich-bloot-voor-kalender-1.2071126, 19 07 2011, 17:36.
Http://www.vandaag.be/bizar/117568_moeders-poseren-naakt-om-schoolbus-te-betalen-video.html .
Http://www.vandaag.be/bizar/35793_oma-89-poseert-naakt-voor-kalender.html .
Http://www.gva.be/nieuws/video/in-de-rand/extern-spaanse-moeders-gaan-naakt-voor-schoolbus.aspx, 28 12 2012.
Http://www.nieuwsblad.be/sportwereld/cnt/DMF20121127_034#photoset .
Http://www.gva.be/nieuws/video/in-de-rand/extern-stewardessen-uit-de-kleren-voor-het-goede-doel.aspx , 25 11 2009.
Http://www.gva.be/antwerpen/moeder-vermoorde-luna-poseert-op-naaktkalender-tegen-zinloos-geweld-2.aspx . Http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20121214_102#photoset.
Http://www.vandaag.be/bizar/43604_naakte-modellen-met-benen-open-op-kalender.html.
Http://www.gva.be/nieuws/in-de-rand/aid915964/stewardessen-hopen-met-naaktkalender-loon-eindelijk-te-krijgen.aspx, 01 04 2010.
Http://www.youtube.com/watch?v=EByWxcgntIQ .
Http://www.zideo.nl/playzideo/6c4957536d566871 .
Http://www.hbvl.be/nieuws/video/in-de-rand/extern-duitse-studente-uit-de-kleren.aspx.
Http://www.mediawatchers.be/1/nl/4/2401 .
Http://www.hbvl.be/limburg/hasselt/brandweer-van-hasselt-schenkt-14-000-euro-aan-het-goede-doel.aspx, 10 04 2009. Http://www.hbvl.be/limburg/hasselt/vanavond-lanceringsparty-naaktkalender-in-de-ritz.aspx , 12 12 2008. Http://www.hbvl.be/nieuws/media-en-cultuur/hasseltse-spuitgasten-winnen-de-naaktkalender-3.aspx , 24 11 2008.
Http://www.gva.be/nieuws/media-en-cultuur/aid851383/nederlandse-naaktkalender-op-het-scherm.aspx .
Http://www.dailymail.co.uk/news/article-1094646/Zookeepers-nature-baring-charity-calendar.html, 14 12 2008.
Http://www.hbvl.be/nieuws/in-de-rand/dierenverzorgers-uit-de-kleren-voor-naaktkalender.aspx, 15 12 2008.
Http://www.bergensnieuwsblad.nl/nieuws/82660-laatste-naaktkalenders .
Http://www.hbvl.be/limburg/hasselt/hasseltse-brandweer-schenkt-15-000-euro-aan-brandwondenpatientjes.aspx, 14 04 2009.
Http://www.nieuwsblad.be/sportwereld/cnt/DMF20121224_00412929 .
Http://staline.us/naaktkalenders/.
Http://superkrediet.wordpress.com/2007/12/30/bekijk-hier-de-erotische-kalender-playboy-beauties-2008.
Http://www.superkrediet.be/blog/2007/12/24/fotos-naakt-kalender-uks-hottest-babes-2008.
Http://www.appelogen.be/2007/12/04/sex-sells-ook-in-het-geval-van-doodskisten ; Http://www.appelogen.be/2012/11/05/naaktkalender-voor-doodskisten .
Http://calendarlindner.com/2013.php.
Http://www.youtube.com/watch?v=bo2G73i5feI .
Http://www.naturismegids.nl/nl/camping/33/t-vennebos-natuurleven.html.
Http://www.naaktstrandje.nl/Belgie/Bredene/Bredene.html ; http://www.uitinbredene.be/data/naaktstrand.asp?P=5&pId=20 .
Http://www.naturismegids.nl/nl/camping/445/t-hoeveke-natuur-puur.html .
Http://www.naturismegids.nl/nl/camping/85/bockstaelhoeve-zonneleven.html .
Http://www.naturismegids.nl/nl/camping/916/nature-sport-liege.html .
Http://www.naturismegids.nl/nl/camping/90/le-perron-athena.html Http://www.naturismegids.nl/nl/camping/85/bockstaelhoeve-zonneleven.html.
Http://www.naturismegids.nl/nl/naaktstrand/933/de-grote-moere.html .
Http://www.theagenda.nl/agenda-Erotiek-Nederland-0-36-0.html .
Http://www.nieuwsblad.be/sportwereld/cnt/DMF20130405_00530706 .
Http://www.vandaag.be/entertainment/110992_geen-naakt-op-nieuwe-pirellikalender.html ; http://www.styletoday.be/tags/196143/naaktkalender .
Http://www.hln.be/hln/nl/1901/reisnieuws/article/detail/484683/2008/11/12/Kalender-met-sexy-hostessen-Ryanair-veroorzaakt-rel.dhtml. Http://www.hln.be/hln/nl/959/Bizar/article/detail/1189526/2010/11/30/Rel-rond-naaktkalender-met-lesbische-Barbiepop.dhtml.
Http://www.hildecrevits.be/nl/naaktkalender-bvs-uit-de-kleren-voor-kom-op-tegen-kanker .
Http://www.youtube.com/watch?v=mWbmKVK4Q88 .
Http://www.vandaag.be/lifestyle/95124_nathalie-meskens-sofie-van-moll-en-natalia-uit-de-kleren-voor-naaktkalender.html . Http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20130329_084 ; …. . … .
Http://puindesaanstoots-17.blogspot.be/2009/01/naaktkalender.html ., 13 01 2009.
Http://nieuws.kuleuven.be/node/7953 ; http://nieuws.kuleuven.be/node/8030 .
Http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=H92P58U4 .
Http://www.gva.be/regio-antwerpen-stad/wilrijk/scouts-naakt-voor-het-goede-doel.aspx .
Http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=4Q3JFK90, 12 12 2011.
KA., Turtelboom en Crevits gaan uit de kleren, in http://www.clint.be/actua/bizar/turtelboom-en-crevits-gaan-uit-de-kleren, 19 04 2012, 12:29.
RA., Naaktkalender Kom op tegen Kanker brengt 127 290 euro op, in DeMorgen, 30 03 2013 p. 4.
VERBANCK, I., Sagan’s poepknijperij, Sporza’s seksisme, in DeMorgen, 04 04 2013, p. 19.
VMMA., “Voor de show” toont verboden naaktfoto’s van Kom op tegen kanker, in http://www.clint.be/entertainment/voor-de-show-toont-verboden-naaktfotos-kom-op-tegen-kanker , 20 04 2012, 20:34.
X., Paraolympische athlete brengt naaktkalender uit, in 13 07 2012, in http://www.gva.be/nieuws/video/sport/andere-sporten/extern-paralympische-atlete-brengt-naaktkalender-uit.aspx.
X., Vrouwelijk blank personeel poseert voor naaktkalenders van “Russische-joodse zakenlui”, in http://www.stormfront.org/forum/t294889.
2010 : het bedrijf Eizo, gespecialiseerd in röntgenfoto’s of beeldschermen voor medische applicaties laat modellen poseren, naakt, maar niet in normale foto’s weergegeven maar in röntgenfoto’s;
