Het rapport van het Internationaal Energieagentschap is behoorlijk somber: er wordt op sommige domeinen vooruitgang geboekt, maar lang niet voldoende om een catastrofale klimaatverandering te stoppen. De uitstoot per eenheid energie is zelfs nauwelijks schoner dan twintig jaar geleden.
“De drive om het energiesysteem van de wereld op te schonen, is vast komen te zitten”, zei IEA-directeur Maria van der Hoeven bij de presentatie van het rapport op een bijeenkomst van ministers van de grootste economieën over schone energie (CEM).
“Ondanks veel gepraat door wereldleiders en een snelle groei van hernieuwbare energie in het afgelopen decennium, is de gemiddelde eenheid energie die momenteel geproduceerd wordt nog even vuil als twintig jaar geleden.”
“De temperatuur blijft wereldwijd stijgen door de toenemende uitstoot van broeikasgassen zoals CO2 – waarvan twee derde afkomstig is van de energiesector – en het gebrek aan vooruitgang daarbij moet een alarmsignaal zijn”, zei ze.
“We kunnen ons niet veroorloven nog eens twintig jaar niets te doen. We moeten snel omschakelen naar technologieën met een lage uitstoot als we een potentieel catastrofale klimaatverandering willen vermijden, maar we moeten ook sneller afzien van het gebruik van fossiele brandstoffen.”
Zon en wind
Op sommige domeinen wordt er wel flink vooruitgang geboekt, stelt het rapport, met name de snelle ontwikkeling van zonne- en windenergie, die respectievelijk met 42 en 19 procent groeiden tussen 2011 en 2012, en dat in tijden van economische crisis en een onduidelijk beleidskader in veel landen.
Ook op het vlak van transport ziet de IEA hoopvolle tekenen: het aantal hybride wagens bereikte de mijlpaal van een miljoen en het aantal elektrische voertuigen verdubbelde wereldwijd tot 110.000.
Efficiëntie
Het agentschap benadrukt dat er naast schonere energiebronnen ook enorme vooruitgang te boeken is op het vlak van energie-efficiëntie. Wat betreft uitstootregels voor auto’s is er al een en ander verbeterd, zegt Van der Hoeven, maar er blijven nog altijd grote verschillen en in veel landen ontbreekt een omvattende regelgeving.
Het agentschap pleit voor verder onderzoek naar de afvang en opslag van CO2 in elektriciteitscentrales (CCS). De technologie staat in haar kinderschoenen, en het is volgens de IEA aan de overheden om hun schouders onder de commerciële toepassing er van te zetten.
Om zowel efficiëntie, CCS als hernieuwbare energiebronnen te stimuleren, is het volgens de IEA broodnodig om de werkelijke kosten van energie door te rekenen aan de consument. Dat kan door een CO2-toeslag en een uitfasering van subsidies voor fossiele brandstoffen.
Ook technologieën zoals elektrische wagens, wind- en zonne-energie zullen nog jaren overheidssteun kunnen gebruiken.
“De regeringen in de CEM vertegenwoordigen 4,1 miljard mensen en drie kwart van de wereldeconomie”, zegt Van der Hoeven. “Samen hebben ze de macht om de energierevolutie in gang te zetten. Nu is het tijd dat ze die macht gebruiken.”
