De zogenaamde ‘Big 10’ maken samen meer dan een miljard dollar winst per dag, maar ze vergeten de miljoenen mensen in ontwikkelingslanden die het land, werk, water en de grondstoffen leveren om hun producten te kunnen maken, zegt Oxfam.

De organisatie stelde een puntensysteem op om de voedselgiganten te beoordelen, waaronder grote namen als Danone, Kellogg’s, Coca-Cola, Nestlé, Pepsico en Unilever. Bedrijven als Associated British Foods (ABF), Kellogg’s en General Mills scoorden het slechtste op de test, met scores onder de 25 procent. Coca-Cola, Unilever en Nestlé deden het iets beter met respectievelijk 41, 49 en 54 procent.

“Sommige bedrijven erkennen het zakelijk model van duurzaamheid en hebben al belangrijke stappen gezet die lof verdienen”, zegt Jeremy Hobbs, directeur van Oxfam International.

“Maar geen enkele van de tien grootste voedsel- en drankenproducenten doet dat snel genoeg om de nalatenschap goed te maken van honderd jaar exploitatie van goedkoop land en arbeid om massaproducten te maken met hoge winsten tegen onaanvaardbaar hoge sociale en ecologische kosten. Geen enkel bedrijf haalt een goede algemene score. Allemaal moeten ze veel meer doen.”

Water en mensenrechten

Geen enkele van de bedrijven heeft zich bijvoorbeeld voorgenomen om discriminatie tegenover vrouwen uit de productieketen te weren, of om land- en waterroof door leveranciers tegen te gaan.

Alle bedrijven in het puntensysteem zijn bovendien te geheimzinnig over hun toeleveringsketen, zegt Oxfam, waardoor hun beloftes rond duurzaamheid en sociale verantwoordelijkheid bijzonder moeilijk te controleren zijn. Nestlé en Unilever geven de meeste informatie over de landen waar ze hun ingrediënten halen, maar geen enkel bedrijf geeft voldoende informatie over leveranciers.

De bedrijven doen wel inspanningen om hun waterefficiëntie te verbeteren maar enkel Pepsi heeft water expliciet als een mensenrecht omschreven en heeft beloofd de impact op lokale waterbronnen te verminderen. Nestlé heeft al richtlijnen voor zijn leveranciers ontwikkeld en scoort goed.

Alle bedrijven hebben stappen gezet om hun uitstoot te verminderen, zegt Oxfam, maar enkel Mondelez, Danone, Unilever, Coca-Cola en Mars geven openlijk informatie over de uitstoot door de landbouw die met hun productie verbonden is. Unilever heeft beloofd om zijn klimaatafdruk tegen 2020 te halveren.

Verantwoordelijkheid

“Het is tijd dat deze bedrijven meer verantwoordelijkheid nemen voor hun immense invloed op de levens van arme mensen”, zegt Hobbs. “Deze bedrijven stellen miljoenen mensen te werk in ontwikkelingslanden. Ze beheersen honderden van de meest populaire merken ter wereld en ze hebben de economische, politieke en sociale kracht om echt een verschil te maken.”

“Een bedrijf is nooit te groot om te luisteren naar de wensen van zijn consumenten”, zegt hij. “Als genoeg mensen de bedrijven aansporen om te doen wat juist is, hebben ze geen keuze.” Oxfam roept consumenten daarom op om deel te nemen aan een campagne via Facebook en Twitter. In een eerste fase is die gericht op Nestlé, Mondelez en Mars.