De ondergrond
Officieel ging het bij de Franse interventie in Mali om het stuiten van de opmars van jihadi terroristen en niet om de grondstoffen van het land. Maar wist je dat er in de ondergrond heel veel mineralen zitten zoals kalksteen, kaoliniet, koper, fosfaat, bauxiet en goud? Daarnaast blijkt er ook heel wat olie, gas en uranium te zijn.
Frankrijk genereert 76% van zijn elektriciteit d.m.v. van kerncentrales, dus op basis van uranium. Wist je dat liefst 30% van dat uranium wordt ingevoerd vanuit Niger, een buurland van Mali?
Getraind door de VS
De Franse interventie was gericht tegen de alliantie van jihadi en Toeareg rebellen. Maar wist je dat een deel van die Toearegs overgelopen Malinese regeringssoldaten zijn, die getraind werden door de VS? Franse soldaten die vechten tegen door VS getrainde rebellen, welkom in absurdistan.
Maar die Toearegs zijn niet de enigen die het Pentagon heeft getraind. In maart 2012 was er in Mali een staatsgreep. De coupleider kreeg zijn opleiding in de VS. In twee buurlanden van Mali, Mauritanië en Niger, is de afgelopen acht jaar hetzelfde gebeurd. In Tsjaad, een ander Sahelland, kwamen door de VS getrainde militairen in 2006 niet verder dan een mislukte staatsgreep. Daar werd het leger in bescherming genomen door Frankrijk. Nogmaals welkom.
Een vreemde samenloop van omstandigheden
Na de coup in Mali vorig jaar, gebeurden drie zaken: 1. het land werd volkomen drooggelegd waardoor het volledig verzwakte; 2. de rebellen in het noorden werden bewapend en gefinancierd vanuit het buitenland en ze werden niets in de weg gelegd; 3. de Fransen stationeerden een troepenmacht die stand-by was om militair tussen te komen. Een vreemde combinatie niet?
1. De leden van de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS), die door Frankrijk en de VS gecontroleerd wordt, sloten hun grenzen met Mali, dat geen uitweg heeft naar zee. De Wereldbank en de Afrikaanse Ontwikkelingsbank schortten hun hulp op. De VS van hun kant halveerden hun financiële steun aan het land. Zo werd het land een gemakkelijker prooi voor de rebellen.
2. De rebellen hadden dan weer de wind in de zeilen. De islamistische rebellen konden rekenen op financiële steun van Qatar. Deze golfstaat had het jaar voordien al heel wat financiële en militaire steun verleend aan de islamistische rebellen die tegen Khadafi vochten en doet vandaag het zelfde in Syrië.
De islamistische rebellen konden ook op heel wat militaire steun rekenen van hun collega’s in Libië. In Libië is er nauwelijks een centraal gezag en kunnen de islamisten hun gangen gaan. Zo bemannen ze tegenwoordig de checkpoints in de steden Benghazi en Derna. Zo ook konden de gijzelaars van het Algerijnse gasbedrijf rekenen op logistieke steun vanuit Libië. De Tunesische minister van Binnenlandse Zaken omschrijft Libië als een “toevluchtsoord voor Noord-Afrikaanse Al-Qaeda afdelingen”.
Maar het gaat verder dan alleen maar steun vanuit Libië. De islamistische rebellen van Mali sloten een heuse alliantie met de Libyan Islamic Fighting Group (LIFG). Het was deze laatste groep die met steun van gespecialiseerde commando’s uit Frankrijk en Groot-Brittannië, en elite eenheden van Jordanië en Qatar, Khadafi van de macht verdreven in 2011.
Tussen haakjes, Belhadj is de leider van LIFG en is een (zogezegd) voormalig Al Qaeda kopstuk. Wist je dat hij betrokken was bij de bomaanslagen in Madrid in 2004, maar dat desondanks hij en zijn militie juist vóór de rebellie in Libië nog training kreeg van Speciale VS-Eenheden? Wist je ook dat hij na de val van Khadafi militair gouverneur werd van Tripoli en honderden Libische jihadis naar Syrië stuurde om er te vechten tegen Assad?
De jihadi rebellen van Mali hadden een tijdelijke alliantie gesloten met de Toearegs. Veel van die Toeareg rebellen hadden in dienst gewerkt van Khadafi. Tijdens en na de Libische opstand trokken ze zwaarbewapend naar het noorden van Mali. De regering van Mali verdacht Frankrijk en de Navo ervan om een deal te hebben gesloten met de Toearegs: in ruil voor het opzeggen van hun steun aan Khadafi zouden ze hun ding mogen doen in het noorden van Mali. Wat er ook van zij, toen de Toearegs begin februari 2012 belangrijke terreinwinst boekten in het noorden van het land, eiste Alain Juppé, Frans minister van Buitenlandse Zaken een onmiddellijk staakt het vuren en “een grondige behandeling van de Toeareg kwestie”.
3. Sinds april 2012 hadden de jihadi en Toeareg rebellen de controle veroverd over het noorden van Mali. De VS en Frankrijk waren daar absoluut niet mee opgezet. Beide landen hielden, in afwachting van een interventie door een Afrikaanse troepenmacht, Speciale Eenheden ter plaatse. Bij Frankrijk ging het om twee regimenten, helikopters, straaljagers en militaire transportvliegtuigen. Het waren deze regimenten die binnen enkele uren een tegenoffensief lanceerden.
China
Het is geweten dat China de laatste tien jaar zijn aanwezigheid in Afrika gevoelig heeft versterkt en dat dit tot nervositeit leidt. Getuige daarvan de woorden van Pierre Moscovi, de minister van Financiën van Frankrijk: “het is evident dat China meer en meer aanwezig is in Afrika. De Franse bedrijven die het kunnen moeten in het offensief gaan. Ze moeten aanwezig zijn op het terrein. Ze moeten vechten.”
Als economische middelen tekort schieten, dan maar de militaire kaart zeker? In november 2006 organiseerde China een uitzonderlijke top over economische samenwerking waarop minstens 45 Afrikaanse staatshoofden aanwezig waren. Wist je dat Bush uitgerekend één maand later de oprichting van Africom goedkeurde? Africom is het militair commando van de VS (vliegtuigen, boten, troepenmacht, enz.) bestemd voor het Afrikaanse continent. We zagen het voor het eerst aan het werk in Libië en nu opnieuw in Mali.
Wist je dat de VS in minstens tien Afrikaanse landen militaire basissen of permanente installaties heeft? Frankrijk heeft zes militaire basissen op het continent. Wist je ook dat het VS-leger geregeld militaire oefeningen houdt met minstens 17 Afrikaanse landen en militairen opleidt in 34 van de 54 Afrikaanse landen?
Voor Amel Boubekeur, onderzoekster aan het prestigieuze Brookings Instituut wil de Franse president met zijn interventie in Mali de noodsituatie ter plaatse oplossen, het regionale evenwicht herstellen en “de toenemende invloed van andere actoren in de regio, zoals China, tegengaan”.
De Financial Times trekt voor de VS een gelijkaardige conclusie: “de militarisering van het Amerikaanse beleid na elf september is al lang omstreden omdat het in de regio beschouwd wordt als een poging van de VS om de controle over de grondstoffen te versterken en de snelgroeiende commerciële rol van China te counteren”.
Citaat van de week:
“Laten we leren van het decennium van verloren oorlogen in Afghanistan, Irak, Libië. Deze oorlogen hebben nog nergens een sterke en democratische staat tot stand gebracht. In plaats daarvan, bevorderen zij separatisme, falende staten en de ijzeren wet van de gewapende milities.”
“Nergens zijn deze oorlogen in staat geweest om de uitzwermende terroristen in de regio te verslaan. In plaats daarvan, legitimeren de meest radicalen.”
“Nooit hebben deze oorlogen vrede gebracht in de regio. Integendeel, door de Westerse interventie kan iedereen zich ontdoen van zijn verantwoordelijkheden. Erger nog, deze oorlogen veroorzaken een kettingreactie. Elk interventie schept de voorwaarden voor de volgende. Ze vormen onderdeel van één en dezelfde oorlog die zich uitbreidt van Irak naar Libië en Syrië, van Libië naar Mali, en die de Sahara overspoelt met gesmokkelde wapens. We moeten daarmee ophouden.”
“In Mali is geen enkele voorwaarde voor succes aanwezig.”
Dominique de Villepin, voormalig minister van Binnenlandse en Buitenlandse Zaken van Frankrijk
Bronnen:
‘The interests behind France\’s intervention in Mali’.
F. William Engdahl, ‘The War in Mali and AFRICOM’s Agenda: Target China’.
Adam Elliott-Cooper, ‘Blood for Uranium: France’s Mali intervention has little to do with terrorism’.
Yun Sun, ‘How China Views France’s Intervention in Mali: An Analysis’