Nucleair zakendoen met India was tot voor kort verboden. India heeft namelijk altijd geweigerd het Non-Proliferatieverdrag te tekenen. Maar vijf jaar geleden werd er een uitzondering gemaakt en werden de sancties opgeheven.

Sindsdien maakt het land grote stappen en ontwikkelt het plannen voor een keten van “nucleaire parken” langs de kust, die in 2020 samen 40 gigawatt moeten opleveren.

Tegenstand

Het valt de architecten echter tegen hoe hevig de tegenstand is, niet alleen van boeren en vissers die zich zorgen maken over hun land en hun broodwinning, maar ook van wetenschappers die waarschuwen voor de kans op natuurrampen in het gebied en van intellectuelen die zelfs naar het Hooggerechtshof zijn gestapt.

“De tegenstand zal alleen maar toenemen”, zegt M.V. Ramana, een wetenschapper aan het Amerikaanse Princeton. Dat geldt volgens hem voor alle grondstoffenconflicten. “Water wordt bijvoorbeeld steeds schaarser. Vissers zien zich in hun levensonderhoud bedreigd nu bijvoorbeeld steeds meer fabrieken en elektriciteitscentrales hun afvoerwater in de zee lozen.”

Er zijn op dit moment grote protesten in Jaitapur, in Maharashtra, waar door een Frans bedrijf een nucleair park wordt gebouwd, en in Koodankulam, in Tamil Nadu, waar een Russische centrale in de afrondingsfase zit. Veel mensen moeten gedwongen verhuizen en zijn niet tevreden over hoe ze worden behandeld.

“De plannenmakers moeten inzien dat het land moet kiezen tussen hun ambitieuze projecten en democratie”, zegt Ramana. “Het feit dat de protesten zo hevig en lang zijn is een teken dat ze geen andere mogelijkheden meer hebben om hun stem te laten horen.”

Natuurrampen

Een groter probleem doemt bovendien op: Fukushima. De kans op een natuurrramp is niet te negeren, vooral in Jaitapur, zeggen geologen, want deze plaats is heel kwetsbaar voor seismische activiteit.

Officiële onderzoeken hebben dat niet genoeg serieus genomen, vindt Vinod Kumar Gaur, een van de belangrijkste seismologen van India, hoogleraar aan het prestigieuze Indian Institute of Astrophysics in Bangalore.

De Koynadam, ruim honderd kilometer verderop, raakte in 1967 nog ernstig beschadigd door een aardbeving. Ook is hier in 1524 een grote tsunami geweest. Dit soort risico’s zijn in het onderzoek niet meegenomen, zegt Gaur.

“De aardbeving in Japan heeft laten zien dat het nodig is om met alle mogelijkheden rekening te houden als het gaat om het ontwerpen van kerncentrales. Net zo belangrijk is het openbaar maken van het resultaat van wetenschappelijk onderzoek, als antwoord op de angst die mensen hebben.”

Volgens Ramana is het tijd dat het geheimzinnige Department of Atomic Energy (DAE) een open debat aangaat en zijn plannen duidelijk maakt. “Ze moeten stoppen met wetenschappelijk onzinnige beweringen, dat bijvoorbeeld de kans op een ongeluk nul is. Er is altijd een risico”, zegt Ramana.

“Bovendien is er altijd effect op de omgeving, door radioactief afval en de lozing van heet water. Je kunt debatteren over hoe erg dat is, maar niet over het bestaan ervan.” Tot op heden heeft het DAE geen publieke consultaties gehouden, een van de eisen van de demonstranten in Koodankulam.

Het grootste probleem voor de nucleaire plannen is op dit moment een bezwaar dat is ingediend bij het Hooggerechtshof door een aantal intellectuelen.

Zij willen dat de bouw van de centrales wordt gestopt totdat er veiligheidsrapportages en kosten-batenanalyses zijn gemaakt. Het programma gaat volgens hen in tegen het “fundamentele recht op leven” dat in de grondwet wordt gegarandeerd.