Sinds 23 januari 2013 voel ik me weer een stuk dommer. Neen, ik heb geen operatie ondergaan, en het komt ook niet van alcoholische dranken. Sinds die bewuste datum is er weer eens iets wereldkundig gemaakt. Iemand is namelijk op het lumineuze idee gekomen om jongeren, die aan een lerarenopleiding bezig zijn, te onderwerpen aan eenvoudige quizvragen. En wat blijkt, ze komen er schandalig slecht uit. Zelfs de directie van het katholieke onderwijs mocht het uitleggen op Reyers Laat. Geen fraai beeld, zo’n jonge mensen die worden klaargestoomd om onze toekomstige leerkrachten te zijn binnen het onderwijs. Meer nog, het is de schrik van elke ouder dat je kind bij zulke mensen terecht moet komen.
Als ouder van 2 kinderen, alsook leerkracht met 20 jaar ervaring, binnen zowel ASO, TSO alsook BSO heb ik toch een andere kijk op heel het verhaal. Ten eerste de algemene kennis. Deze jongeren werden vragen voorgeschoteld over oceanen (ja, ik heb ook de quiz gedaan op Knack, en voor mij waren de meeste vragen belachelijk eenvoudig en behaalde 87 op 90), over politici, over veldslagen en nog andere dingen, die voor oudere mensen (ik reken mezelf daar ook bij met mijn 42) als vanzelfsprekend worden ervaren. Maar is het vanzelfsprekend? Vroeger kon ik als kind, bij gebrek aan andere leuke dingen, uren naar kaarten kijken, atlassen lezen, denkbeeldige reizen maken naar verre continenten, …
Nu zitten jongeren op Facebook en twitteren ze dat het een lieve lust is. De prioriteiten van de huidige jongeren zijn gewoon anders. Het journaal is voor hen geen verplichte dagelijkse activiteit. En daardoor kennen ze gewoon minder van het eeuwige gebakkelei in de Wetstraat.
Maar is dat goed of slecht? Wat is de meerwaarde dat ik weet dat Bart De Wever nu burgemeester is van ALLE Antwerpenaren en dat Patrick Janssens eigenlijk een snotterende socialist is? Wat zou de meerwaarde kunnen zijn als ik voor de klas van mijn leerlingen sta en een vak als Materiaalkunde sta te geven en terloops weet wie de burgemeester is van Leuven? Kan iemand me helpen met verbanden tussen die twee? Kunnen we ook geen Quiz maken waarbij ze ons erbij zullen flikken? Kan iemand van onze generatie alle eerste ministers nog eens opsommen tijdens de periode tussen de eerste en de tweede wereldoorlog, zonder zelf ook gebruik te maken van Wikipedia? Of geef eens snel de opvolging van alle computerprocessoren die Intel heeft uitgebracht. 8080, 8086, xt en At, 286, 386sx, 386DX, 486, … Iets eenvoudiger. Ga eens terug in de tijd en geef me eens alle versies van Windows en wat daarvoor kwam? Een andere, meer tijdloze. Geef eens alle luchtlagen in onze atmosfeer. Je weet wel, Troposfeer, Stratosfeer, …, NEEN, niet spieken op wikipedia zei ik!!! Niet willen luisteren hé, die jeugd van tegenwoordig.
Met andere woorden. We kunnen evengoed geflikt worden als er andere vragen worden gesteld. Maakt ons dat dom? Zijn we daardoor onbekwaam om onze job uit te voeren? Wil dat zeggen dat we geen interesse hebben? Neen, geen van alle stellingen. Deze jongeren werden nooit eerder blootgesteld aan deze informatie. Het siert hen dat ze tenminste toegeven dat ze het niet weten, liever dan iemand die voor een klas staat, het niet weet, maar met evenveel penache als Misses Bucket verteld hoe het in elkaar zit. Daar zit het onderwijs zeker niet op te wachten. Jongeren zijn het product van onze samenleving. En onze samenleving is de som van alle lessen in de klas, ervaringen die ze onderling met elkaar delen, de opvoeding die ze thuis meekrijgen, de boeken die ze lezen, …
Ah, het is dus de schuld van de scholen? Niet noodzakelijk. Het kan ook gewoon onze schuld zelf zijn dat onze jongeren zo ogenschijnlijk apatisch en oppervlakkig zijn. Kinderen worden afgehaald na school, en de meeste tweeverdieners willen dan vaak thuis komen en vooral niet teveel gezaag meer horen. Kinderen kunnen hun verhaal niet kwijt, ze worden voor de tv gedropt en krijgen dan een keuze uit heel veel kanalen, speciaal voor kinderen. Wedden dat er op Nickelodeon niet wordt gesproken over BHV, over Kris Peeters of de problemen in Congo? Voor, na of zelfs tijdens het TV kijken wordt er nog een diepvriesmaaltijd ingeschroefd en vooral veel frisdrank met suikers aanrukken, zodat de diagnose van ADHD kan worden gesteld. Hoeveel mensen betrekken hun kinderen nog bij het koken van een maaltijd? Hoeveel mensen kweken nog groenten in de tuin en laten de kinderen kiezen welke groenten er komen? Hoeveel mensen kiezen een citytrip met de kinderen in plaats van zand en zee, en durven het dan aan om naar een museum te gaan? Hoeveel mensen hebben thuis nog een altas en gaan er eens mee naast hun kinderen zitten? Is het niet veel gemakkelijker om jongeren sociaal te “dumpen” en vooral met onszelf bezig te zijn?
Tijdens de 20 jaar dat ik aan jongeren les geef heb ik veel zien veranderen. Jongeren hebben het niet altijd gemakkelijk en er zijn ook veel meer uitdagingen waar hun focus naartoe gaat. Vroeger was les geven gelijk aan voor een bord staan en je kennis overdragen. Nu moeten leerkrachten opvoeden, luisteren naar jongeren, werken met een computer, werken met een leerplatform, werken met internet en digitale handboeken, … De focus is verschoven, niet het IQ of de inzet.
