In Mexico gaat veel aandacht naar vuurwapens van misdaadbendes en de rol van de VS daarin. Veel minder aandacht krijgt het grote aantal vuurwapens in handen van gewone burgers.

Volgens de Mexicaanse grondwet heeft elke Mexicaan het recht om een licht wapen in huis te hebben om zich te verdedigen. Een wet uit 1972 legde de criteria vast om het wapen in het Federaal Wapenregister in te schrijven.

“De wet wordt vaak slecht toegepast”, zegt Magda Coss, auteur van een boek over de wapenhandel en geweldcultuur in Mexico. “Veel burgers liggen ook niet wakker van wat mag en niet mag. Anderzijds zie je corruptie bij de overheid. Er wordt niet gecontroleerd wat met in beslag genomen en opgeslagen wapens gebeurt.”

Een op driehonderd wapens legaal

In 2011 waren bij het ministerie van Defensie waren 2,45 miljoen vuurwapens geregistreerd, vooral jacht- en sportgeweren, gevolgd door semiautomatische wapens. Het ministerie geeft tegelijk toe dat in dit land van bijna 117 miljoen inwoners slechts een op de driehonderd circulerende wapens legaal is en aan alle vereisten beantwoordt.

Volgens een rapport van het Hoger Instituut van Internationale Studies in Genève zijn in Mexico meer dan vijftien miljoen lichte vuurwapens in handen van burgers. Daarmee bezet Mexico plaats 42 in een rangschikking van 170 landen.

“In dit land kun je elk mogelijk wapen clandestien kopen, ook aanvalswapens of granaten”, zegt Luis Gutiérrez, voorzitter van Círculo Latinoamericano de Estudios Internacionales, een organisatie die tot het Internationale Actienetwerk rond Lichte Wapens behoort. Gutiérrez pleit voor een nieuwe, striktere wapenwet.

Oorlog tegen drugs

De oorlog tegen drugs van de vorige president, Felipe Calderón (2006-2012), kostte het leven aan ongeveer honderdduizend mensen.

De Mexicaanse drugkartels financieren hun vuurkracht met de smokkel van zware wapens vanuit de Verenigde Staten. De lichte wapens komen het land binnen via het zuiden, vanuit de Centraal-Amerikaanse landen.

Van 2007 tot 2012 nam de Mexicaanse overheid 140.000 wapens in beslag, meestal dodelijke geweren zoals de AK-47, AR-15 en M-16.

Onveiligheidsgevoel

Door het onveiligheidsgevoel willen veel Mexicanen zelf een wapen in huis. Een peiling uit 2011 gaf aan dat de helft van de Mexicanen wapenbezit goedkeurt, terwijl 38 procent voor een totaal verbod is.

“Er zijn geen bewustmakingscampagnes”, zegt Coss. De huidige wetgeving verplicht de overheid nochtans campagnes op te zetten om het bezit, het dragen en het gebruik van wapens terug te dringen.

Emilio Godoy (IPS)