Voortaan mijd ik nieuws… zo veel mogelijk
Nieuws, Suiker, Dieet, Nieuwsduiding, TED, Pestdokter, Drogreden -

Voortaan mijd ik nieuws… zo veel mogelijk

dinsdag 18 december 2012 01:20
Spread the love

Combineer het gebruik van Twitter en Facebook met een gezonde interesse voor politiek en een diploma journalistiek, en voor je het weet ben je verknocht aan nieuws. Maar vanaf vandaag stop ik met het lezen, bekijken of beluisteren van nieuws. Inderdaad. Weg met die pagina’s een, twee en drie van de krant. Weg met Het Journaal of Het Nieuws. Weg met de nieuwsonderbrekingen van Radio 1.

Actualiteit blijven opvolgen

Of om leentjebuur te spelen bij Radio Plasky (die overigens geen probleem hebben met nieuws):

“Het is een geweldige verbetering. Geen Kathleens Cools, geen Yves Desmet, geen Guy Tegenbos en geen Rudi Vranckx meer. En nog beter: ook geen Rik Torfs, Siegfried Bracke, Hans Geybels of Leo Neels meer.”[1]

Sowieso was ik al niet het type dat HLN.be afschuimt. Maar voortaan hoef ik dus geen nieuws meer te zien of te horen. Tenminste, zo veel mogelijk. Want nieuws kun je niet bannen. “Heb je het al gehoord?” is het begin van menig goed gesprek en zonder media geen moderne samenleving. Ik zeg ook geen abonnementen op. Noch gooi ik mijn radio of televisie buiten. En ik blijf ook mijn Twitter- en Facebook-account meezeulen, waar occasioneel iemand een nieuwtje deelt of nieuwsje tweet.

Nee, ik sluit me dus niet af. Ik blijf ook de actualiteit volgen. Maar ik doe dat door voortaan enkel grotere stukken te lezen (Ik heb de ‘newsy’ stijl van De Morgen verruild voor de langere stukken van The Guardian, NRC en De Standaard), duidingsprogramma’s te bekijken en reportages te beluisteren. De van pr-bureaus overgeschreven persberichten, de met citaten van economen bijeen geknutselde voorpagina-artikels, en de met sfeerbeelden bekleedde carouselberichten laat ik echter links liggen.

Candies for the mind

De inname van nieuws, wordt door een klein aantal bloggers en essayisten vergeleken met de inname van voedsel. Zo stuitte ik vorige zomer op de TED-talk van JP Rangaswami, die ons wil doen nadenken over de opname van informatie door ons te wijzen op ons eetgedrag. En via nrc.next las ik een essay van Rolf Dobelli die nieuws vergelijkt met suiker:

“Most of us do not yet understand that news is to the mind what sugar is to the body. News is easy to digest. The media feeds us small bites of trivial matter, tidbits that don’t really concern our lives and don’t require thinking. That’s why we experience almost no saturation. Unlike reading books and long, deep magazine articles (which requires thinking), we can swallow limitless quantities of news flashes, like bright-colored candies for the mind.”[2]

Die vergelijking tussen informatie en voedsel is leuk gevonden. Het maakt de dingen begrijpelijk, maar we moeten ons behoeden voor een kopie van de foute logica die onze voedselconsumptie lijkt te domineren. Neem nu de hysterie rond vet, suiker en calorieën. Wat is nu gezond en wat niet? Onder invloed van media met hun eenzijdige titels (“rode appel gezonder dan groene”), vervelende reclamefilmpjes (“heb jij ook zo’n opgeblazen gevoel?”) en bedrieglijke dieetboeken (“Afslanken in 60 dagen”), raden zelfs heel wat huisdokters hun patiënten een fout dieet aan.

Valse logica

De valse logica waarmee we dagelijks worden geconfronteerd – wie gelooft nu dat een nutella-ontbijt hét ontbijt is voor je kind? – is als die van de Italiaanse medico della peste of pestdokter uit de renaissance-periode. Met de hulp van geurende kruiden dachten zij ziektes af te kunnen weren. Want zo luidde de redenering: zieke mensen, ongedierte en lijken verspreiden ziektes… omdat ze stinken.

Hoewel de middeleeuwse dokter net als de hedendaagse dokter dus wist dat ziektes zich via de lucht kunnen verplaatsen, trokken veel plaagdokters een begrijpelijke maar foute conclusie. Het zou pas tot de 19de eeuw duren vooraleer de wetenschap ver genoeg gevorderd was om aan te tonen dat niet geuren maar vooral bacteriën ziektes verspreiden.

Een zelfde foute redenering treffen we in heel wat nieuwsmedia aan. Zij slaan dagelijks de bal mis als het gaat om de interpretatie van heel wat studies, peilingen, foto’s en citaten. Medialogica kan ons beeld van de realiteit danig misvormen dat (delen van) de samenleving er het slachtoffer van wordt. Daar wezen onder meer enkele uitstekende uitzendingen van het Nederlandse programma Medialogica twee maanden geleden op.

Meer bewegen dan maar

Bovendien steek je er maar weinig van op, van al dat haastig nieuws. Niet alleen is de informatie veelal fout of gebrekkig. Ze is soms ook volkomen nutteloos. Hoe vaak moet ik niet vaststellen dat ik mij niets meer kan herinneren van het nieuws een kwartier nadat een radiojournalist ze heeft ingesproken. Veel waarde zal het dus niet gehad hebben.

Dus nieuws hoeft voor mij niet meer. Maar net zoals de meeste mensen geen speciale dieetvoeding nodig hebben (meer beweging volstaat in de meeste gevallen), wil ik geen nieuwsdieet volgen. Ook hier geldt het principe dat ik meer moet bewegen. Het kan soms een tijdje duren, wat geld kosten, en het vraagt soms wat energie. Maar nieuws mijden en enkel langere, diepgravende stukken uit kwaliteitsmedia lezen, beluisteren of bekijken loont de moeite. Laat die belachelijke filmpjes en de ook-dat-nogjes van de redactie.be maar achterwege. En waren de vuilbakjes in de trein niet zo klein, dan gooide ik de Metro er meteen in.

En dat is niet de enige vorm van “beweging”. Zo zoek ik al enkele enkele jaren naar alternatieve media. “In den beginne was er niks”, maar na verloop van tijd begon mijn lijst toch aardig aan te dikken. Hoewel heel wat alternatieve media door een gebrek aan middelen niet dagelijks publiceren, vullen ze elkaar wel mooi aan. Ze vormen een onafgebroken keten van interessante stukken waaraan je uren kunt besteden. Lees ze bijvoorbeeld als eerste, en je hebt bijna geen tijd meer voor ‘het nieuws’.

Voetnoten

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!