“Na een decennium vol conflict en agressie, is de situatie voor de bevolking van de tribale gebieden nog steeds zorgwekkend. Geweld, ontvoeringen en intimidaties behoren tot hun dagelijkse leven”, zegt Polly Truscott van Amnesty International.
Het Pakistaanse leger heeft de afgelopen drie jaar de tribale gebieden grotendeels heroverd op de Taliban. De Taliban en andere gewapende groepen vormen echter nog altijd een grote bedreiging. De afgelopen tien jaar werden duizenden burgers gedood door doelbewuste of willekeurige aanvallen.
Gevangen Pakistaanse soldaten of vermeende spionnen worden regelmatig door de Taliban of andere gewapende groepen op een brutale manier om het leven gebracht. Soms gebeurt dit zonder enige vorm van proces, soms na een oneerlijk schijnproces.
“De inwoners van de tribale gebieden leven met een continue angst voor gewelddadige wraakacties van gewapende groepen. De minste achterdocht over banden met de Pakistaanse overheid kan al voldoende zijn. Zelfs mensenrechtenactivisten zijn niet veilig voor gewapende groepen. We kennen ondertussen allemaal de 14-jarige Malala Yousafzai die een kogel in het hoofd kreeg omdat ze opkwam voor haar recht op onderwijs”, zegt Truscott.
De komst van het Pakistaanse leger in de tribale gebieden heeft alles behalve beterschap gebracht voor de bevolking. Het leger en andere veiligheidsdiensten hebben ongebreidelde macht om mensen willekeurig te arresteren. Vele gevangenen worden bovendien gefolterd – soms met de dood tot gevolg.
“Bijna wekelijks worden dode lichamen van arrestanten teruggegeven aan hun families. Soms worden de lichamen ook gedumpt langs de kant van de weg”, zegt Truscott.
Niaz (*) die samen met zijn broer Ayub (*) in april 2012 gearresteerd werd, beschrijft zijn behandeling in gevangenschap als volgt: “Gedurende de eerste vijf dagen werden we met lederen riemen geslagen op onze rug. De pijn was ondraaglijk. De soldaten dreigden me te vermoorden als ik hen niet vertelde dat ik voor de Taliban werkte.”
Tien dagen na zijn arrestatie werd Niaz vrijgelaten. Diezelfde dag vertelde een soldaat aan Niaz dat zijn broer Ayub in de gevangenis gestorven was aan een hartinfarct. Volgens de gegevens van Amnesty International werd de precieze doodsoorzaak van Ayub echter nooit onderzocht.
“Dat dergelijke ernstige feiten ongestraft kunnen blijven gebeuren, toont aan dat fundamentele rechten van de inwoners van de tribale gebieden totaal niet gerespecteerd worden”, zegt Truscott.
Fundamentele rechten die gegarandeerd worden door de Pakistaanse grondwet, zijn simpelweg niet van toepassing of afdwingbaar in de tribale gebieden. Deze gebieden worden nog steeds bestuurd volgens een aparte wetgeving, namelijk de strenge koloniale Frontier Crimes Regulation (FCR). In 2011 kwam daar ook nog eens de Actions in Aid of Civil Power Regulations (AACPR) bij. Daardoor kreeg het Pakistaanse leger onbeperkte macht om mensen te arresteren en op te sluiten.
Pakistans hogere rechtbanken en parlement hebben geen enkele jurisdictie in de tribale gebieden. Enkele rechtbanken hebben wel de wettelijkheid van sommige arrestaties en detenties door het leger in vraag gesteld, maar er werd nog steeds niemand van de Pakistaanse strijdkrachten vervolgd voor willekeurige arrestaties, ontvoering of foltering.
“De Pakistaanse overheid moet het zwakke rechtssysteem in de tribale gebieden onmiddellijk hervormen. De AACPR moet worden afgeschaft en de jurisdictie van rechtbanken en het parlement moet worden uitgebreid naar de Tribale Gebieden”, besluit Truscott.
(*) Fictieve namen
Lore Van Welden
Lore Van Welden is persverantwoordelijke bij Amnesty International Vlaanderen vzw.