Marsexploratie is wel degelijk nuttig om de ecologische uitdagingen aan te pakken
Klimaatverandering, Opinie, Mars, Ruimtevaart, Ecologische uitdagingen -

Marsexploratie is wel degelijk nuttig om de ecologische uitdagingen aan te pakken

donderdag 6 december 2012 10:23
Spread the love

Steeds vaker wordt het nut van dure ruimtevaartprogramma’s in vraag gesteld. Getuige hiervan hoe bvb. Hugo Camps dinsdagavond (04/12/12) uithaalde in Reyers Laat: “Met alle respect voor meneer, maar Mars kan voor mij de pot op! Zullen we beginnen met hier de aarde een beetje in orde te brengen en bvb. aan de ecologische normen te voldoen? Misschien ook eens te denken aan de armoede, aan al die kinderen die beneden de armoede grens leven… […] Zorg eens dat we hier een beetje een normaal fatsoenlijk leven hebben, met een ethisch karaat voor iedereen, voor arm en rijk; en dan kunnen flierefluiters nog altijd eens op Mars gaan kijken.”

Wel, meneer Camps, ruimte-exploratie is best wel een geschikte manier om iets te doen aan de problemen die u aanhaalt. Jammer genoeg kwam uw gesprekspartner (Kris Verburgh) dinsdagavond niet veel verder dan jetmotoren en GPS-toestellen als voordelen van ruimtevaart, maar als u even googlet en logisch nadenkt komt u vlug aan het volgend lijstje afgeleide technologieën dat een stuk hoger ecologisch en ethisch “karaat” heeft: water- en luchtpurificatie, LED-verlichting, verbeterde isolatiematerialen, MRI-scans, pacemakers en andere medische technieken, zuinigere vliegtuigmotoren, enz..

Daarnaast wakkert ruimteonderzoek de interesse voor wetenschappen aan, illustreert het de nietigheid van de mens in het universum en versterkt het het geloof in het gezamenlijk menselijk kunnen – allemaal attitudes die jongeren helpen een ecologische en betrokken visie te ontwikkelen. Trouwens, hoe denkt u dat wij de razendsnel oprukkende gevolgen van de klimaatopwarming in kaart hebben kunnen brengen ? Inderdaad, via satelietfoto’s …

Maar dit is lang niet alles. Precies de exploratie van Mars en de eventuele mogelijkheid van bemande nederzettingen lijken ons nog heel wat ecologische technologieën te beloven: efficiënter gebruik van zonne-energie (welke energiebron zou men anders gebruiken op Mars?), nieuwe technieken om drinkbaar water te creëren, de mogelijkheid om lucht te zuiveren boven steden, de cultivatie van droge woestijngronden, …

Wie de ecologische problemen ter harte neemt en de gevolgen ervan op de armoede in de wereld inziet, zou toch de meerwaarde van deze technologieën en attitudes moeten kunnen appreciëren. Want als we zien hoe traag en log de internationale gemeenschap vandaag (in Doha) reageert op de klimaatopwarming, moeten we toch langzaamaan rekening beginnen houden dat onze kleinkinderen wel eens op een planeet zouden kunnen leven die wat weg heeft van Mars. En de enige garantie dat aangepaste technologieën bestaan en op grote schaal geproduceerd kunnen worden, is vandaag de incentives te voorzien om ze te ontwikkelen. Daarbij, het is niet dat ruimtevaartonderzoek zo’n hap uit onze begroting neemt…

Laat me nog afsluiten met de volgende vraag: waarom zou het trouwens de politiek moeten zijn die beslist of ruimtevaartonderzoek interessant is en hoeveel procent van het wetenschappelijk budget eraan besteed moet worden? Is het niet een veel beter idee deze beslissing aan de wetenschappelijke gemeenschap zelf te laten? Niet dat deze onfeilbaar is, maar het verleden heeft ons al vaak geleerd dat politici nu eenmaal niet zo veel oog hebben voor gevolgen op lange termijn en economisch minder valoriseerbare zaken.

Tjerk Gauderis is wetenschapsfilosoof en verbonden aan het Centrum voor Logica en Wetenschapsfilosofie (Universiteit Gent)

take down
the paywall
steun ons nu!