Nieuws, Economie, België, ABVV, ACV, Analyse -

ABVV gaat met voorwaarden naar sociaal overleg

Het ABVV wil wel terug overleggen met de werkgevers maar stelt enkele voorwaarden. Zo mag de regering de indexkorf niet manipuleren en moeten ook de kapitaalinkomsten aan de ketting. De christelijke vakbond ACV heeft dezelfde bezorgdheden maar wacht een oplossing niet af om aan tafel te gaan. .

woensdag 28 november 2012 23:23
Spread the love

Dinsdag liet het ACV al weten dat het klaar is om het sociaal overleg te hervatten. Nu de regering een loonstop oplegt, wil de christelijke vakbond gaan voor de verhoging van de minimumlonen en sterkere investeringen in opleiding, innovatie en duurzame werkgelegenheid.

Daarmee was het nog wachten op de socialistische vakbond die woensdagavond pas de knoop doorhakte of overleg nog zin heeft na de maatregelen die de regering nam in de marge van de begroting.

Het werd een ‘ja maar’. Volgens het ABVV moet het overleg alle kansen krijgen en dat kan alleen als aan een aantal voorwaarden voldaan wordt. De socialistische vakbond speelt daarmee de bal terug naar de regering.

Die moet nog voor het overleg herbegint, zorgen voor:

Ø  Het herstel van een onmisbare rechtszekerheid voor alle CAO’s 2011-2012, die moeten worden nageleefd zoals ze onderhandeld werden en ook toegepast worden;

Ø  Een dringende beslissing over de verdeling van de enveloppe voor de welvaartskoppeling van de sociale uitkeringen;

Ø  De waarborg dat de index niet gemanipuleerd  zal worden via de herziening van de indexkorf;

Ø  Toepassen van een matiging op de kapitaalinkomsten (bonussen, aandelen, dividenden…) zoals bepaald in artikel 14 van de wet van 1996.

Het is nu uitkijken hoe de regering daar op reageert. Enkele vertegenwoordigers van werkgeversorganisaties reageerden al zuur op Twitter. “Is altijd iets met ABVV. Ze zeggen de grootste voorstander te zijn van sociaal overleg maar stellen steeds “voorwaarden” voor ze starten”, klonk het bij Karel Van Eetvelt van Unizo.

Maar wie de standpunten van ACV en ABVV naast elkaar legt, merkt niet zo heel veel verschillen. Ook het ACV wil met de regering overleggen over de “aanslepende algemeen verbindend verklaring van reeds afgesloten en lopende cao’s”. Dat zijn cao’s afgesloten in 2011 en 2012 die de regering niet erkent omdat ze de loonnorm overschrijden.

Over de herziening van de indexkorf zegt het ACV: “Dit is en blijft evenwel een zaak van de sociale partners, om te garanderen dat de indexkorf de consumptie correct weerspiegelt. Het ACV zal niet toelaten dat de regering daarop eenzijdig ingrijpt”.

Het verschil is dat het ACV de start van de onderhandelingen niet laat afhangen van vooruitgang op die punten.

De analyse

Waarover gaat dit eigenlijk allemaal? De vakbonden en werkgevers moeten een nieuw interprofessioneel akkoord afsluiten. Zo’n akkoord schetst de contouren van de afspraken rond arbeids- en loonvoorwaarden voor de komende twee jaar.

Dat overleg liep al niet echt vlot – de werkgevers rolden met de spierballen, de vele herstructureringen zaaien onrust en de vakbonden horen hun achterban almaar luider grommen – maar de regering decimeerde de kansen op een akkoord door in een annex van de begroting een reeks eisen op te leggen aan de onderhandelaars.

Zo mogen de lonen de volgende twee jaar niet stijgen boven de index. Zelfs zoethoudertjes als de ecocheques en de opslag van 0,3 procent uit de twee vorige periodes zitten er niet in. Ook de jaren daarna moeten de Belgische lonen dalen ten opzichte van de Duitse, Franse en Nederlandse lonen.

Bovendien kapte de regering nog wat extra agendapunten in de mand. De vakbonden en werkgevers moeten vóór 1 januari een akkoord bereiken over de annualisering van de arbeidstijd – waarmee de werktijd flexibel kan uitgesmeerd worden over een heel jaar en over de mogelijkheid om 10 procent betaalde overuren te doen. Dat laatste zou bepaalde bedrijven en sectoren de kans geven om de werkweek op te trekken tot 40 uur of meer.

Als de onderhandelaars er zelf niet uitgeraken, drukt de regering die maatregelen gewoon door, zo liet minister van Werk Monica De Coninck (SP.A) al weten.

Bovendien hangen er nog een paar deadlines over het overleg. De regering geeft de vakbonden en werkgevers nog tot einde maart om een oplossing te vinden voor de discriminaties tussen bedienden en arbeiders. Als er geen akkoord is, is het opnieuw de regering die de knoop doorhakt. Dat zal ook nodig zijn want volgens het Grondwettelijk Hof moeten de discriminaties “uiterlijk op 8 juli 2013” de wereld uit.

Laatste hete hangijzer is de samenstelling van de indexkorf. Om de acht jaar volgt er een grondige hervorming van de korf door de vakbonden en de werkgevers. Dan worden een heel aantal producten geschrapt die niet langer volwaardig deel uitmaken van de consumptiegewoonten van de Belgen. Zo verdwenen de voorbije jaren de discman en de gloeilamp uit de korf.

De regering wil die grote hervorming gebruiken om de stijging van de index te verlagen door witte producten en aankopen tijdens de koopjesperiode op te nemen in de korf. Dat zou de werknemers 0,4 procent loon kosten.

De vakbonden worden dus uitgenodigd voor een overleg dat in een stevig carcan wordt gestopt. “Het is alsof we pas in de tweede helft op het terrein mogen komen als de score al 3 – 0 is voor onze tegenstander”, zegt Paul Lootens van de Algemene Centrale van het ABVV in La Libre Belgique.

BBTK, de socialistische bediendenvakbond noemt de onderhandelingen “niet evident en niet correct gezien werkgevers al weten wat de regering zal beslissen indien er geen akkoord komt”.

Veel twijfel dus bij de socialistische vakbond. De christelijke vakbond ACV lijkt op het eerste zicht geen last te hebben van die twijfel. Het ACV wil zo snel mogelijk opnieuw onderhandelen over een interprofessioneel akkoord, ook al mag dat niet gaan over een loonsverhoging.

De vakbond hoopt dan maar een doorbraak te forceren op een aantal andere dossiers zoals een verhoging van de minimumlonen en investeringen in opleiding, innovatie en duurzame werkgelegenheid.

Bij het ACV leeft de angst om aan de kant gezet te worden. Sinds de Tweede Wereldoorlog is het sociaal overleg een pijler van de Belgische welvaartsstaat. In tegenstelling tot Angelsaksische landen maar ook heel wat Europese landen spelen de vakbonden een cruciale rol in de organisatie van de sociale zekerheid die paritair beheerd wordt. Bovendien mogen vakbonden in België ook werkloosheidsuitkeringen uitbetalen.

Die rol van de vakbonden staat onder druk. Als N-VA het Belgische huis wil verbouwen, is de onderliggende bedoeling ook om de vakbonden uit de organisatie van de sociale zekerheid te duwen.

Het blijft onwezenlijk. Al vanaf 2010 waarschuwden zowel het ACV als het ABVV dat de harde saneringen ons regelrecht naar een double dip zouden leiden. Naar een tweede recessie dus. Ze kregen samen met economen als Paul Krugman en Paul De Grauwe gelijk en midden die tweede recessie in vier jaar krijgen ze er een nieuwe sanering bovenop met nog veel zwaardere besparingen aan de horizon.

De crisis en vooral de manier waarop vanuit de rechterzijde en werkgevershoek de aanval werd geopend op de Europese welvaartstaat, doet het traditionele overlegmodel trillen op zijn grondvesten. Een overtuigend antwoord daarop hebben de vakbonden nog niet gevonden. De vakbonden ACV en ABVV reageren elk vanuit hun eigen traditie met eigen accenten, maar geen van de twee weet echt hoe je die trein richting recessie en afbouw van de sociale welvaartsstaat kan stoppen.  

take down
the paywall
steun ons nu!