In Brussel. Een reis door de wereld
België, Boekrecensie, Hans vandecandelaere, In brussel, een reis door de wereld -

Brussel omhelst zijn armoede. ‘In Brussel, een reis door de wereld’

''In tegenstelling tot Parijs en Londen omhelst Brussel zijn armoede, eerder dan ze naar de periferie te verbannen''. Dit is één van de redenen om van deze unieke stad te houden en het boek 'In Brussel, een reis door de wereld' van Hans Vandecandelaere te lezen.

maandag 19 november 2012 12:22
Spread the love

Hans Vandecandelaere heeft na twee jaar onderzoek een verhelderend boek geschreven over de verschillende nationaliteiten in Brussel. ”Naar een glas water kun je kijken en erover gissen of het koud is of op kamertemperatuur. Maar je kan het ook vastnemen om het te voelen. Net zo voor diversiteit”, aldus Vandecandelaere in de inleiding.

Hans Vandecandelaere is historicus en Brusselkenner. Hij promoveerde met een werkstuk over een Brusselse revolte in de middeleeuwen. Met dit boek vult hij een leemte op in de Brusselbibliotheek.

Tien geboden

In de ”tien geboden voor de lezer” verantwoordt Vandecandelaere de gemaakte keuzes voor de inhoud en structuur het boek. Eén van de tien geboden is ”geen toekomst”, daar verduidelijkt de auteur het doel van het boek. Hij biedt een historische onderbouw, maar geen aanbevelingen over hoe het nu verder moet. Aangezien het boek een flink aantal bladzijden bevat, is dit wellicht een goede keuze. Je moet zo’n breed onderwerp afbakenen. Ik vond het spijtig dit al in de inleiding te lezen. Naarmate het boek vorderde bleef ik daardoor soms wel op mijn honger bleef zitten. Ik had meer willen lezen over de coherentie tussen de verschillende nationaliteiten en de initiatieven die bestaan om dit te bevorderen.

In zijn laatste gebod stelt de auteur dat de universiteiten meer aandacht mogen besteden aan laagdrempeligheid en het toegankelijk verspreiden van onderzoeksresultaten. Dit boek kan volgens Vandecandeleare het best dienen als tussenschakel tussen de professionele onderzoekswereld en een breder publiek.

”Tussen de Basiliek van Koekelberg en het Zoniënwoud lopen ongeveer 170 verschillende nationaliteiten rond. Het is de wereld in één stad.” Om niet in de chaos van de globalisering terecht te komen, zijn de verschillende nationaliteiten gegroepeerd in Zuid-Europa, Maghreb, Sub-Sahara, Turkije en Midden-Oosten, Azië, Sovjet-Unie, Oost-Europa en Balkan, Europa en Noord-Amerika en als laatste Latijns-Amerika.

Een veertigtal foto’s van de verschillende inwoners van Brussel, voornamelijk tijdens het uitvoeren van hun religie en/of tradities, fleuren het boek op. De verscheidenheid in Brussel is zo groot dat er geen sprake meer is van een dominante cultuur waarnaar iedereen zich zou moeten schikken.

Weinig onderzoek

Naar veel van deze bevolkingsgroepen is weinig tot geen onderzoek gedaan, constateert Vandecandelaere verbaasd. Hij schrijft hierdoor met veel enthousiasme en passie over zijn bevindingen. Soms worden de bevindingen een beetje droog, maar vaak komt er dan net op tijd een interessant weetje om de hoek kijken. Wist je bijvoorbeeld dat in de Afrikaanse wijk Matonge de Afrikanen zelden eigenaars zijn van de kapsolons, reisbureaus en kruideniers? Zij huren alleen.

”Ik hou van Molem (Molenbeek, red.), maar de mensen zijn niet mee geëvolueerd. In Marokko zitten vrouwen al lang op het terras”, aldus een Marokkaanse jonge vrouw uit Molenbeek. Hans Vandecandelaere noemt als één van de oorzaken: ”Zoals de Europese consumentenmarkt in de jaren 1960 veramerikaniseerde, zie je in Molenbeek sinds een tiental jaar een zeer grote invloed vanuit het Midden-Oosten.”

Interviews met verschillende Brusselaars bieden afwisseling en geven kleur aan de informatieve stukken. De voorbeelden van geslaagde gemixte huwelijken zijn een beetje overbodig, de lezer kan zelf ook bedenken dat er met zoveel nationaliteiten gemengde huwelijken zijn ontstaan.

Zelfrelativering

Als je op tram 94 zit (die van Laken naar Vorst sukkelt) bevind je je eigenlijk midden in het boek. Ik kijk om me heen en visualiseer de wereldkaart en zie kleine miertjes van alle uithoeken van de wereld langzaam naar de hoofdstad van Europa kruipen. ”Brussel is één van de weinige steden waarop drie totaal verschillende verhalen een zware stempel drukken: de georganiseerde arbeidsmigratie en de spontane instroom die ze meebracht, de migraties gekoppeld aan de internationale politieke en economische functies van de stad en de veelzijdige migraties uit armere landen.”

”l’Apparence de l’autrui met en question ma joyeuse possession du monde.” Vrij vertaald door Vandecandelaere als ”Hoe meer diversiteit hoe groter de confrontatie met ‘anders zijn’. Als je je openstelt voor de confrontatie leidt dit naar zelfrelativering.” Dit is meteen de idealistische slotzin van het boek. Om dit te bereiken zou men dit boek moeten samenvatten en in 170 talen verspreiden in Brussel. Vrijwilligers?

Vond je deze bespreking interessant? Je steunt DeWereldMorgen.be door dit boek bij ons te kopen.
 

take down
the paywall
steun ons nu!