Progressief Vlaanderen is gisteren met een schok ontwaakt na het debacle in Aalst. Dat een ex-VB’er schepen wordt met goedkeuring van de lokale sp.a-afdeling is bijzonder verontrustend.

Als vakbondsvrouw heb ik altijd op de sp.a gerekend om progressief Vlaanderen een stem te geven. Van de nog steeds grootste linkse partij van Vlaanderen verwacht ik dat ze ook lokaal mee een dam kan opwerpen tegen de verrechtsing.

Verontrustend

Wat vandaag bij de sp.a in Aalst gebeurt, is daarom bijzonder verontrustend. Door in een coalitie met een omstreden ex-VB-kopstuk te stappen die maar met mondjesmaat afstand heeft genomen van zijn aangebrande verleden, geeft sp.a-Aalst een rechtse uppercut aan heel progressief Vlaanderen.

Wie politiek bedrijft, doet dat om macht te kunnen uitoefenen. Maar niet ten allen prijze. Het blijft daarom hoogst verbazingwekkend waartoe de sp.a in Aalst allemaal bereid is om mee te besturen.

“We zijn in staat te wegen op het beleid,” luidt  de motivatie van de plaatselijke sp.a-lijsttrekster. Dat zal nog moeten blijken. Want strikt genomen zijn de 7 zetels van sp.a compleet overbodig om een meerderheid te vormen. Coalitiepartners N-VA en CD&V bezetten samen 23 van de 43 zetels. Bovendien had de sp.a wel degelijk een alternatief naast oppositie voeren: een coalitie vormen met CD&V, Open VLD en eventueel Groen. Ook die beschikt over een meerderheid.

Overbodig

Maar de sp.a stapt nu dus in Aalst in een coalitie waarin ze zelfs niet over een blokkeringsminderheid beschikt. De partij is in feite overbodig voor een lokale meerderheid.

Het risico bestaat dat ze zichzelf daarmee ook overbodig dreigt te maken in de ogen van al wie op de sp.a rekent voor een verlinksing van Vlaanderen, of toch minstens als dam tegen een rechts Vlaanderen. Het is hoogst twijfelachtig of de linkse kiezer de partij daarvoor in de toekomst zal belonen.

Want laat het duidelijk zijn: wat de sp.a vandaag in Aalst uitspookt, zindert wel degelijk na in heel Vlaanderen.  

Duidelijkheid gevraagd

Als sp.a Aalst enigszins het vertrouwen wil terugwinnen, moet het dringend voor duidelijkheid zorgen. Duidelijkheid over het bestuursakkoord dat het mee wil uitvoeren samen met ex-VB-kopstuk Karim Van Overmeire.

Die laatste zal moeten bewijzen dat hij wel degelijk een ex-VB’er is, en dus niet – zoals Filip Dewinter in De Morgen al aangaf – via de N-VA in feite het VB-programma wil uitvoeren. Dat Van Overmeire pas in 2010 ontslag nam uit de partij – zes jaar na de veroordeling van het VB wegens racisme – én in zijn ontslagbrief geen enkele kritiek gaf op de inhoud van het partijprogramma, blijft verontrustend.

Op haar beurt zal sp.a Aalst overtuigend moeten bewijzen dat het in de coalitie voor de door haar zelf beloofde tegenwind kan zorgen. De partij moet voor duidelijkheid zorgen over waar voor haar de grens ligt van wat aanvaardbaar is en welke breekpunten er zijn. Tot nog toe is dat niet gebeurd.

Laboratorium

Intern moet de sp.a er zich ook over bezinnen dat democratie over veel meer gaat dan regeltjes, procedures en partijstatuten, maar ook over een democratisch project voor onze samenleving, waar de bevolking niet alleen steeds maar diverser wordt maar ook de sociale ongelijkheid dramatisch toeneemt.

Kan sp.a in Aalst daar vandaag nog borg voor staan? Of zal het toelaten dat Aalst het laboratorium voor het uittesten van de extreem Vlaams-nationalistische en ultraliberale recepten voor het Vlaanderen van na de verkiezingen in 2014?

Het antwoord op die vraag overstijgt het lokale belang van sp.a-Aalst en gaat niet alleen de hele partij maar ook de hele progressieve beweging aan – ook het ACW had ik hierover trouwens graag eens gehoord.

Grondstroom

Vanaf nu is de alarmfase ‘waakzaamheid’ aangebroken voor progressief Vlaanderen. Niet alleen in Aalst overigens, ook in andere gemeentes waar socialisten mee in het beleid stappen. Wat Bart De Wever vandaag in Antwerpen op tafel legt, is even alarmerend.

Dan heb ik het uiteraard over de regelrechte aanval op het stakingsrecht van havenarbeiders en loodsen. Maar ook over het hele asociale programma: het ontmantelen van het OCMW, de afbouw van sociale restaurants en sociale kruideniers, het culpabiliseren van armen of het ontbreken van maatregelen ter bestrijding van kinderarmoede.

Dit is dan ook een oproep tot waakzaamheid aan heel het progressieve middenveld om tegen te spreken dat de grondstroom in Vlaanderen rechts zou zijn.

Caroline Copers, algemeen secretaris Vlaams ABVV