De messias in Bart. Of: hoe ideologie ook vandaag nog springlevend is.

De messias in Bart. Of: hoe ideologie ook vandaag nog springlevend is.

woensdag 17 oktober 2012 16:09
Spread the love

Marc Didden vatte het goed samen in De Morgen van 15 oktober: “Ik word niet vrolijk van het succes van N-VA”. Laat daarmee ineens duidelijk zijn vanuit welke hoek dit stuk (niet) geschreven is. Die hoek heeft niet zozeer te maken met hoe de werkelijkheid eruit ziet, maar alles met hoe we graag willen dat die werkelijkheid eruit zou moeten zien. In die zin lijkt dit stuk ver van objectiviteit te staan en zou het meer te maken hebben met ideologie. Toch willen we het net over de dunne grens hebben tussen deze twee.

De Wever, en veel van zijn discipelen met hem, liet na de verkiezingsuitslag van gisteren niet na om onmiddellijk gevolgen te trekken voor het bestuur en de hervormingen van de federale staat. Op zich is dat opmerkelijk: gisteren kozen we nieuwe burgervaders. Van belang was het bestuur van gemeentes en provincies. En dus niet van de federale staat zelf. Toegegeven, in een land met tig regeringen is het makkelijker dat de verschillende deelregeringen op elkaar afgestemd zijn. Tegelijkertijd laten die verschillende bestuursniveau’s ook net toe om op afzonderlijke manier bestuurd te worden. Ook dat heet democratie. Maar goed, nu blijkt dat de N-VA, na de verkiezingen van 2010, vandaag ook landelijk verankerd is, is het niet algeheel onbegrijpelijk dat De Wever stilaan begint te dromen van een confederalistisch project dat ook door brede lagen van de bevolking gedragen wordt.

Wat echter verwonderlijk is, is dat dit project wordt aangehaald als de realiteit. De klassieke partijen, en bovenal de regering Di Rupo, blijken maar niet in te zien dat het staat te gebeuren. Vandaag is het geen kwestie meer van 5 minuten politieke moed, maar gaat het om een simpele onvermijdelijkheid. In 2014 zal het zo ver zijn, en Di Rupo en zijn laffe schoothondjes zullen te laat komen, zo verzekeren De Wever en zijn apostelen ons. De verkiezingsuitslag bewijst dit eens te meer.

Dat dit alles niets te maken heeft met een noodlottige gegevenheid van de werkelijkheid, maar alles met bepaalde wensen over hoe die werkelijkheid eruit zou moeten zien, wordt schielijk over het oog gezien. Wat deze verkiezingen, en vooral het discours van haar overwinnaar erna, in de eerste plaats bewijst, is niet het noodzakelijke en historische pad van een Vlaamsche geschiedenis, maar veeleer het feit dat mensen overtuigd en gewonnen kunnen worden door een idee. Het geeft aan hoe een denken (logos) gevangen kan worden worden door de kracht van bepaalde ideële beelden (idea). Of met andere woorden: hoe ideologie ook vandaag nog springlevend blijkt.

Hoe anders kan iemand verklaren wat er afgelopen zondag is gebeurd? Wat hier van tel is, is dat in vele gemeenten nimmer een N-VA lijst ten eigen titel opkwam. Slechts in een minderheid kon er geteerd worden op jarenlange ervaring, op een gedragen en gegrond verkiezingsprogramma, op het bewezen engagement van de kandidaten. In vele andere gevallen waren het gewoon Jan en Mia met de Pet die zich inzetten voor de nieuwbakken N-VA lijst. Niet dat we hier afbreuk willen doen aan de kwaliteiten van Jan en Mia. Geenszins, maar het is belangrijk aan te geven dat hun beloftes veel meer gelegen zijn in een ideële toekomst dan in een bewezen verleden. Evenzo met de slogan van de N-VA, “de kracht van verandering”. Tot nog toe is de verandering die de N-VA claimt nog niet gerealiseerd gebleken (tenzij in de Vlaamse regering, maar dan is ze eveneens toe te schrijven aan CD&V of sp.a). Met andere woorden: verandering refereert hier niet zo zeer aan een werkelijkheid, maar eerder aan een idee van verandering. De kracht van de N-VA is dan ook gelegen in het ideologische: in het feit dat ze met haar idealen een denken heeft weten vangen (en ‘vangen’ mag hier evenzeer in de ideologiekritische betekenis opgevat worden: misleiden.)

Uiteraard is het zo dat politiek net verwijst naar de kunst van het mogelijke. In essentie, is het politieke zelfs niets anders dan de letterlijke kracht van verandering. In die zin weet De Wever als geen ander hierop in te spelen. Hij begrijpt het politieke spel, kent de regels van haar kunst en weet die te gebruiken tegen de al te brave media van ons land. Dat De Wever de verkiezingen wint, heeft, in tegenstelling tot wat hij zelf claimt, echter niet zozeer te maken met een werkelijkheid waarin Vlaanderen afstevent op een onvermijdelijk confederalisme, maar eerder met het feit dat de N-VA Vlaanderen (en dan nog slechts voor 30%) overtuigd heeft van een ideaal.

Met andere woorden: er hangt geen enkel fundamenteel of noodlottig zwaard van Damocles boven het hoofd van België. De taal van De Wever en zijn partij is niets meer dan een ideologie. En die is altijd te doorprikken (ook al zij het slechts door een andere ideologie). We zouden in dit land dus baat hebben bij kritischer media, bij journalisten die verder durven vragen. Dat de verzamelde pers nog al te vaak simpelweg meegaat in het besloten discours van politici, is een vierde macht onwaardig. Tenslotte is het de media die de wereld moet weten ‘vangen’.

take down
the paywall
steun ons nu!