Opinie, Nieuws, België, Telenet - Filip De Bodt

Telenet: de gemeenschap is alweer de pineut

Het Amerikaanse Liberty wil Telenet volledig in handen krijgen en haalt het Vlaamse telecombedrijf van de beurs. De overheid werd minstens voor een klein miljard euro de broek afgestroopt en staat er nu op te kijken. Vandaag is men alles kwijt en zal een groot deel van de Vlaamse communicatie én het kabelnetwerk gestuurd worden vanuit de Verenigde Staten.

zaterdag 22 september 2012 08:55
Spread the love

Van bij de oprichting van Telenet in 1996 stapelen de moeilijkheden zich op. De Vlaamse en gemeentelijke overheden deden méér dan eens water in de wijn om het vehikel in stand te houden, in afwachting van het manna dat uit de hemel ging vallen. Vlaanderen had immers weer een win-win situatie ontdekt. Men ziet dat wel méér in PPS (Publiek Private Samenwerking) – constructies. Vandaag is men alles kwijt en zal een groot deel van de Vlaamse communicatie én het kabelnetwerk gestuurd worden vanuit de Verenigde Staten.

Het idee kwam van de toenmalige minister-president Luc Van Den Brande, de man die het presteerde om zijn 11 juli boodschap op TV te laten vergezellen van een kleine act: zijn hondje die met een plastic Waalse haan aan het spelen was. Belgacom was te Belgisch en Van Den Brande wilde een eigen communicatienetwerk in Vlaanderen.

Onder het mom van een trits voordelen verkocht men het geheel aan de publieke opinie én de gemeentebesturen: modernisering van het ondergrondse kabelnetwerk, extra centen voor de gemeenten, sociale toepassingen op TV enz…

Die besturen werden toen al jaren door de Vlaamse overheid net met het hoofd boven water gehouden: ze kregen én krijgen onvoldoende structurele subsidies (gemeentefonds) om de alsmaar nieuwe taken aan te pakken. Dus wordt er af en toe wat verkocht én in de gemeentelijke kassa gestort.

Op die manier strikte de GIMV (Gewestelijke Investeringsmaatschappij) de gemengde Intercommunales (Electrabel+gemeentebesturen) om een financiële structuur op te zetten die het bestaande kabelnetwerk van die Intercommunales zou onder handen nemen. Electrabel zou iets later in de dans komen. En natuurlijk diende er een privé-partner gezocht die wou investeren: dat werd de groep Media One. Media One werd na korte tijd overgenomen en vervangen door Callahan.

De groep wilde van in het begin het ondergrondse kabelnetwerk van de gemeenten in handen te krijgen, dus werd daar een constructie voor uitgedacht: de gemeenten verkopen dat netwerk in 2002 aan Telenet én krijgen in ruil aandelen en opties.

Hier zit het eerste probleem: als gemeenteraadslid voor LEEF! in Herzele rekende ik toen uit hoeveel er nu effectief betaald werd.  De gemeente kreeg een belofte van 2 miljoen euro voorgeschoteld. Daarvan werden er effectief 694.000 uitbetaald. De rest zou men omzetten in aandelen en schuldpapieren. 

Het verhaal zal bekend overkomen: al gauw liet men weten dat véél meer onhaalbaar was, tenzij men werkte naar een beursgang toe. Die beursgang is er gekomen. De “véél méér” niet. Callahan kon de financiële storm na de overname van het netwerk niet aan en werd zelf overgenomen door het huidige Liberty.

Het kabelnetwerk werd dus verpatst voor ongeveer acht jaar huurwaarde. Niemand krijgt zijn eigendom afbetaald op acht jaar, behalve Telenet. Ook in andere gemeenten kwamen collega’s tot ongeveer dezelfde verhouding.  Voor het totale netwerk van alle gemengde intercommunales werd 994 miljoen euro neergelegd. Als we dezelfde redenering van daarnet hanteren, dan is dat minder dan de helft van de werkelijke waarde.

Wie, zoals de gemeenten, geld nodig heeft, durft zijn huis wel eens onder de waarde te verkopen.

Naast deze financiële aderlating waren er destijds drie concrete argumenten om tegen die privatisering te zijn:

De houding van de privépartner tegenover het prijzenbeleid voor de consumenten en het personeel.
Wat zou er gebeuren met de programma’s? Wie gaat beslissen naar welke TV-zenders gekeken wordt? De gemeenschap of het marktmechanisme?

Wat met de sociale toepassingen rond de kabel? Wordt dat een sociale dienstverlening of een marktconforme dienst? Men droomde ervan om via TV noodsituaties op te sporen en het mogelijk te maken om vb. De dienst 100 te contacteren.

Om aan de kritiek te voldoen werden zogenaamde Gouden Aandelen uitgeroepen: aandelen met een blokkeringscapaciteit voor inhoudelijke zaken. Wat die waard zijn hebben we naderhand gezien.

Uiteindelijk verdween de overheid verder en verder uit de Telenetstructuur. De privé-partner speelde het slim en kwam telkens in moeilijkheden. Toen Callahan in 2002 zijn inbreng niet meer kon betalen, nam de overheid 30 procent van de aandelen over. Callahan kreeg een fantastische clausule: als het beter ging met het bedrijf kon men de aandelen terugkopen van de overheid met 25 procent korting! En het management bleef in handen van Callahan. Electrabel deed een duit in het zakje en hield het boeltje recht.

Liberty introduceerde in 2004 zijn nieuwe strategie, die er uit bestond om zoveel mogelijk centen cadeau te doen aan de aandeelhouders. Er kwamen opeenvolgende prijsverhogingen naar de klanten, met als bekendste die in 2011 die in sommige gebieden tot 25 procent opliep. Opzeggen van abonnementen werd bemoeilijkt, de service verminderde. Test Aankoop lanceerde een aantal juridische procedures en won die. Ze resulteerden evenwel in boetes voor Telenet maar niet in het terugdraaien van beslissingen.

Deze week raakte bekend  dat het Amerikaanse Liberty het bedrijf volledig in handen wil én het van de beurs wil halen. Liberty wil zijn kroonjuweel zonder pottenkijkers verder uitmelken, hoorde je in vakbondskringen.

Het klinkt dan ook nogal wrang om zowel de beleggersclubs als de overheid nu hun zwanenzang te horen aanheffen. Kris Peeters heeft bijvoorbeeld een ‘dubbel gevoel’ bij de overname. Van in den beginne wist men evenwel dat dit een mogelijk scenario was en dat men in de krachtmeting met de privésector geen enkele kans had.

De overheid werd dus minstens voor een klein miljard euro de broek afgestroopt en staat er nu op te kijken. Men ‘hoopt’ ondertussen opnieuw dat het bedrijf zijn investering in Vlaanderen zal behouden, dat de prijzen niet zullen stijgen, enz… Wie het verhaal hier boven leest, weet in welke richting dat meestal gaat. Vlaanderen is opnieuw een strategische sector kwijt aan het buitenland én laat toe dat de consument de rekening betaalt.

Wie er wél in de handen kan wrijven, dat zijn de Amerikaanse inlichtingediensten. Als 100 procent Amerikaans bedrijf valt Telenet binnenkort onder The Patriot Act: alle mails, gegevens én databases kunnen volledig opgevraagd worden door de inlichtingendiensten ‘in de strijd tegen het terrorisme’.

Filip De Bodt is gemeenteraadslid van LEEF! in Herzele

take down
the paywall
steun ons nu!