Het festival heeft deze verruiming hard nodig om te kunnen overleven. Jazzmuziek is nu eenmaal niet populair bij een groot publiek zodat muzikanten als Eric Vloeimans, Ernst Reyseger of het prachtige project van het Artetis Conservatorium heel wat minder volk trekken. Hoewel er vorig jaar veel kritiek was op de programmering van de harde kern van jazzliefhebbers lijken die laatsten ondertussen te hebben ingezien dat de verbredingsstrategie noodzakelijk is.

Topchefs

Trouwens, als je de programmering van festivaldirecteur Bertrand Flamang dit jaar bekijkt, zie je zo dat deze mensen nog steeds behoorlijk aan hun trekken komen. Zo komt het wellicht dat ik de ware jazzliefhebber deze maal nog niet heb horen klagen, toch niet over de programmering, wel over de prijs van het eten op het terrein, dat dit jaar door topchefs werd geleverd.

Jaarlijkse vakantie

“Voor een simpel ijsje betaal je hier vijf euro, toch wat duur, niet?”, zegt een erg trouwe liefhebber van het festival me.  “En ook de drankjes zijn niet goedkoop, maar het zal me niet beletten hier te blijven komen. Zie je, mijnheer, ik kom al van het begin naar Jazz Middelheim, ik heb het allemaal meegemaakt. Het is zo’n beetje mijn extra jaarlijkse vakantie geworden.”

“Ik kom iedere keer vanuit Ieper naar Antwerpen, reserveer een hotelkamer hier vlakbij en dan blijf ik tot het einde van het allerlaatste optreden. En hoewel ik absoluut geen fan ben van Paolo Conte, die volgens mij niet veel met jazzmuziek te maken heeft, zal ik er toch van genieten, want de sfeer in dit prachtige park is onbetaalbaar en misschien kan hij me toch boeien, je weet het soms niet op voorhand hé. Nog een Duveltje?”

Fukushima

Zo zie je maar dat Jazz Middelheim kan rekenen op een kern harde fans, zoals de leden van de Brussels Retro Band uit Sint-Jans-Molenbeek die alle optredens van het Brussels ketje in Park Den Brandt hebben bijgewoond. Zij genoten zichtbaar en niet zonder ontroering van het optreden van het Toots Thielemans ‘Toots90’ Quartet dat met de muzikanten Karel Boehlee (piano en keyboards), Bard De Nolf (contrabas) en Hans Van Oosterhout (drums) voor de zoveelste keer het beste van zichzelf gaf.

Het optreden van Thielemans, die dit jaar 90 is geworden, werd vooraf gegaan door een filmpje over Toots dat werd gemaakt tijdens een opname in Japan waar hij zijn medewerking verleende aan een project ten voordele van de slachtoffers van kernramp in Fukushima, waarna hij het publiek een mix bracht uit zijn repertoire aangevuld met nummers uit zijn laatste cd Toots90.

Toch was er ook ietwat teleurstelling bij sommigen omdat er voor de 90ste verjaardag van het Brussels ketje geen gastmuzikanten waren uitgenodigd. In die zin was zijn optreden op Jazz Middelheim vorig jaar met de Amerikaanse briljante pianist Kerry Werner sterker. Wat niet belette dat het publiek overduidelijk genoot van dit optreden.

De klank van het harmonicaatje, dat Toots wereldfaam verwierf, biedt in Park Den Brandt nog iets meer. Het creëert mede door de sprookjesachtige verlichting van de bomen een serene, bijna sacrale sfeer, zodat ik hier en daar, wegens de aanstekelijke aanwezigheid van de ontroering, menig toeschouwer een discrete traan zag wegpinken.

Stefano Bollani

Het optreden van Toots Thielemans werd voorafgegaan door de speelse, dartele en vrolijke muziek van Stefano Bollani (piano) en Hamilton de Holanda (bandolim). Zij stalen de show met hun virtuoze en werkelijk duizelingwekkende improvisaties waarbij het talent van Bollani als entertainer het publiek snel kon veroveren. Een opmerkelijke prestatie toch, omdat een deel van de tent al bezet was door een publiek dat enkel voor Toots was gekomen.

Speels en bruisend

Wat deze jongens doen is pure jazz, moeilijk soms, ongewoon ook, en af en toe ietwat bizar. Door het bruisend temperament van Bollani, zijn meesterlijk pianospel en het samenspel met de Braziliaanse bandolimspeler Hamilton de Holanda, droeg het publiek het duo al snel op de handen.

Bollani bracht een aantal parodieën op beroemde muzikanten ten berde waarbij hij Paolo Conte niet spaarde. Zodoende kreeg hij van het publiek een warm en lang applaus: “Ik weet niets van jazz, ik ben alleen voor Toots Thielemans gekomen, ik heb zelfs nog nooit een jazzconcert bijgewoond”, zegt een al wat oudere dame me. “Ik wist niet dat jazz zo grappig en toch wel mooi kon zijn.” Zo zie je dan weer dat verbreding nog niet zo’n slecht idee blijkt te zijn.

Barok

Eerder die dag bracht Eric Vloeimans en de Holland Baroque Society een tijdreis door vier eeuwen muziek en trok van het hoge noorden naar het warme zuiden, of ‘de zeventiende eeuw door de ogen van jazzvirtuoos Vloeimans’.

Barokke klanken dus voor liefhebbers van het genre, dat voorafgegaan werd door het optreden van drie aanstormende talenten uit het conservatorium van Antwerpen onder leiding van coach en bassist Greg Cohen. En ja, hoor, het prachtige weer gaf dit unieke festival op deze tweede dag een extra aangename dimensie.