Zwarte zondag

Het was 1991, het jaar waarop ik een geweldig beangstigende gebeurtenis meemaakte. Ik was net een paar maanden in België aangekomen, in een klein dorp aan de zee. Op een dag vertelde mijn erg vriendelijke buurvrouw, die zoals gewoonlijk bij mij langs kwam, me dat de foto die recht tegenover ons venster was aangeplakt, deze van Filip Dewinter was.

Ik verstond amper Nederlands maar ik probeerde te begrijpen waarom het belangrijk was om te weten wie hij was. Met handen en voeten vertelde ze me dat hij een racist is. “Racist?” vroeg ik want ik begreep dat woord toen niet. “Against strangers?” maar mijn Engels is ook niet zo denderend, maar “Fascist” dat begreep ik wel.

Wanneer ze wegging, zonk ik weg in diepe gedachten en ik dacht bij mezelf: “In Iran was ik opgejaagd door de conservatieve en onverdraagzame Hezbollah – Hezbollah of “Gods Partij” is een schimmige organisatie die onder bewind van Ayatollah Khomeini, de stichter van het Islamitisch Republiek in Iran vanaf 1979 ontstond om de massa namens islam, antizionisme en anti-imperialisme te onderdrukken – hier wordt ik weer geconfronteerd met een Europese versie van Hezbollah. Eensklaps was ik bezorgd. Ik was gevlucht om mijn gezin in veiligheid te brengen. Maar nu was ik niet meer zeker of ze hier veilig waren als deze partij aan de macht zou komen.

Mijn bezorgdheid was terecht, want in dat jaar brak Vlaams Blok voor het eerst door in de federale verkiezingen.

Nederlands begrijpen: een vergiftigd geschenk

Met verloop van tijd begon ik de Nederlandse taal beter en beter te beheersen en kon ik stilaan ontcijferen wat Vlaams Blok van ons vond. Ik herinner me nog heel goed het pamflet van deze giftige partij waarop een grote borstel was afgebeeld waarop met grote letters was geschreven: “Grote Kuis” met daar onder “Eigen volk eerst”. Plots moest ik denken aan de eerste keer dat mijn lieve buurvrouw, trouwens ook een Vlaming, me vertelde wie Dewinter was.

Nu begreep ik ook wat “winter” betekende en kreeg elke keer rillingen als ik zijn naam hoorde of las. Niet alleen druipt de kilte van zijn naam af maar ook zijn opvattingen gaan terug naar de ijstijden. Zijn visie over migranten is zo bekrompen dat ze waarschijnlijk de grenzen van zijn woonkamer niet overschrijdt. Toch boekte hij succes bij een deel van de Vlamingen.

Met veel bezorgdheid bezocht ik een paar Vlaamse kennissen en ik vroeg ze wat dit pamflet met die grote borstel betekende. Het was verbazingwekkend hoe rustig en onverschillig ze reageerden en me antwoorden: “Onze mensen zullen er niet voor stemmen, maak je niet bezorgd”. Niet bezorgd? Hoezo niet? In Iran dacht niemand dat de religieuze uitslovers ooit aan de macht zouden komen. Maar nu delen ze daar de lakens uit en zijn verantwoordelijk voor miljoenen vluchtelingen, onder wie mijn gezin en ik en.

Dobberman die zijn verzorger bijt

Het begin van het nieuwe millennium was spannend. Er was een nieuwe figuur op het politieke schouwspel verschenen: de heer Dyab Abou Jahjah. Het duurde niet lang of hij werd door de topmannen van Vlaams Blok werd geviseerd. Op een pamflet dat ik ook in mijn brievenbus kreeg, beeldde deze racistische partij Abou Jahjah af waarnaast een grove tekst van de Vlaams Blok-leider Filip Dewinter over de man te lezen was.

Het schokte me diep als ik las wat Dewinter van Abou Jahjah vond. ”Hij is”, zo zei hij, “een kanker in de gemeenschap, en kanker dient men chirurgisch te verwijderen. Ik vergelijk hem met een puppy die altijd is aangehaald, maar waaraan nooit regels zijn gesteld. Op een dag kom je erachter dat er een grote dobermann in je huis rondloopt die van je tafel vreet en midden in je kamer poept. Abou Jahjah is het multiculturele monster van Frankenstein.”

Opnieuw vroeg ik aan mijn Vlaamse kennissen of dergelijke beledigingen aan het adres van migranten wettelijk toegelaten waren. Tenslotte, een partij die ons op die manier beschrijft is toch gevaarlijk, zei ik tegen hen. Ze antwoordden spottend: “Dat is nog het ergste niet, als ze aan de macht komen dan moeten wij net zoals jij uit België vluchten”. Met lede ogen keek ik hen aan en ik vertrok. Diep van binnen voelde ik me mislukt. Had ik mijn kinderen uit de kuil gered om in de put te vallen?

Vanaf die avond waren mijn tranen mijn enige troost. De lieve Vlaamse familie, bij wie ik onderhoudswerk deed, troostte me. Ze erkenden dat migranten zoals mij ook hier geen integraal deel uitmaken van deze samenleving en dus het onderspit delven. Ik was even opgelucht toen ik in 2004 vernam dat Vlaams Blok wegens racisme werd veroordeeld en zich ontbond. Maar ik stond opnieuw perplex toen ze gewoon hun werkzaamheden onder de naam Vlaams Belang hervatten.

De brievenbus, democratie en gevangenis

Op de duur was ik elke keer ik mijn brievenbus opende op mijn hoede. Het perverse van de zaak is dat deze racistische en haat verspreidende partij van de Belgische overheid subsidies krijgt om mensen tegen elkaar op te zetten. Deze gesubsidieerde pamfletten, waar ik tot voor kort voor ik mijn baan verloor aan bijdroeg, belanden dan vervolgens in mijn brievenbus, waardoor ik regelmatig, zonder het zelf uit te lokken, wordt beledigd.

Wanneer ik me bij andere Vlamingen druk maakte over de uitlatingen van het Vlaams belang, kreeg ik vaak te horen: “Hier is democratie en iedereen heeft recht op zijn mening” of “Als het hier niet goed is waarom keer je dan niet terug naar je land”. Soms waren het mijn buren die dat zeiden en soms waren ze mijn collega’s of onbekende voorbijgangers. Maar in een echte democratie groeit toch geen racisme, dacht ik bij mezelf.

Bij wie kan ik gaan en hoe kan ik deze partij aanklagen, heb ik me herhaaldelijk afgevraagd. Trouwens wat heeft Abou Jahjah’s klacht wegens smaad tegen Verhofstadt in der tijd uitgehaald?

Niet alleen Vlaams Blok stond in rep en roer over de mondige migrant, maar ook de toenmalige premier beschreef zijn organisatie als ‘een criminele organisatie’ en riep zelfs op om de man te arresteren! Recent onderging Fouad Belkacem, de voorman van Sharia4Belgium datzelfde lot. Maar waarom vlogen de heer Dewinter en zijn compagnons nooit de cel in? Verspreiden zij soms geen haat en verdeeldheid? In de ogen van deze partij zijn de migranten criminelen en profiteurs. Terwijl elke mens met een dosis aan gezond verstand weet dat criminaliteit een universeel fenomeen is en zijn basis vindt in de maatschappijen waar ongelijkheid zegeviert.

Je mag het met iemands ideeën oneens zijn, maar jezelf permitteren om een mens met een hond te vergelijken of zonder enige aantoonbaar bewijs iemands organisatie als crimineel te bestempelen, dat is op zijn minst gênant en getuigt van barbaarsheid. Ik dacht dat ik naar een ontwikkeld land was gevlucht maar deze beschouwing kwam niet overeen met de realiteit.

Wij zijn geen vijanden van de Belgen, maar we zijn evenmin slaven van de autochtone Belgen. Zoals de Perzische humanist, schrijver en poëet Nader Ibrahimi het zegt: “Vluchten ligt aan de basis van het leven maar terugkeren naar slavernij is onvergeeflijk…Het verdragen van verdriet is eenvoudiger dan het bedelen om geluk. Het is beter om te sterven dan voor een stuk leven te willen verrijzen”.

Autochtone Belgen en migranten zijn zoals water en olie

Ik heb mijn Vlaams geleerd tussen het voetvolk op straat. In die twintig jaren dat ik in België leef heb ik alleen vastgesteld dat migranten en autochtone Belgen naast elkaar leven. Ze zijn zoals olie en water. Ze mengen zich niet met elkaar.

Als ik de verantwoordelijkheid van de migratiedienst had dan zou ik de migranten onmiddellijk in de reguliere arbeidsmarkt brengen zodat ze onmiddellijk beseffen in wat een wespennest ze zijn verzeild geraakt. Hoe worden de nieuwkomers in dit land ontvangen? Jarenlang moeten ze eerst wachten op een verblijf- en werkvergunning. In tussentijd moeten ze dan bij het OCMW terecht om in hun levensbehoefte te voorzien.

Van meet af aan leert men aan een migrant om afhankelijk te zijn. Is het met kwaad opzet dat men wil dat de nieuwkomers niet emanciperen en hun eigen lot in eigen handen nemen? Ik denk het wel. Want alleen dan kunnen politieke partijen zoals Vlaams Belang uit hun nek komen kletsen dat wij speciaal naar hier zijn gekomen om van dit scheef systeem te profiteren.

Na al die jaren kan ik zelf bij naam en voornaam autochtone Belgen noemen die voor hun eigen belang aan de nieuwkomers leren hoe ze belastingen kunnen ontduiken en hoe ze in het zwarte arbeidscircuit kunnen overleven. Hoe ze best bedriegen en liegen wordt hen voorgeschoteld. Alleen, de spotlights schijnen niet op deze fraudeurs die meewerken om de integratie van deze nieuwkomers te saboteren. Alleen de onvoorzichtige “allochtoon” die tegen de lamp loopt komt op de voorpagina. Maar waarom hij/zij de voorpagina voor een crimineel feit haalde, interesseert niemand.

De bakker die zwaarden verkoopt

In Roeselare in de Adooisesteenweg is een Koerdische bakker. Hij is in de hele regio bekend voor zijn lekkere brood. Zelfs de politieagenten komen bij deze bakkerij hun “Turkse” brood kopen (de meesten “Turkse” bakkerijen in België zijn Koerden, want zij verstaan de kunst om lekkere broden te bakken). Op een dag ging ik daar om brood te kopen toen ik de bakker woedend met een pamflet van Vlaams Belang in zijn handen hoorde klagen over een schermutseling die eerder die week in zijn straat had plaats  gevonden.

De heer Immanuel De Reuse, het provincieraadslid van Vlaams Belang, was in de maand mei van dit jaar met een aantal van zijn medestanders naar de Ardooisesteenweg in Roeselare geweest om pamfletten uit te delen. Je kunt de Ardooiseesteenweg vergelijken met de Sleepstraat of de Brugsepoort in Gent. De meeste zelfstandigen en bewoners zijn migranten (vluchtelingen en asielzoekers). Op het bewuste pamflet stond een cartoon van hoe deze straat in 2020-2030 er zou uitzien. Een chaotisch bebaarde en besnorde man met een vrouw in boerka houdt een bord in de hand waarop staat “Ardooisesteenweg; Turkse steenweg; wijk Kottegem”.

Hoe ze aan de Turkse steenweg komen is een raadsel. In deze straat wonen vooral Afghanen, Iraniërs en Pakistanen en nog tal van andere nationaliteiten, eerder dan Turken. Op de cartoon zag je dat er een vliegend Perzisch tapijt voorbijvloog terwijl een kameel asfalt kwam grazen. De bakkerij waar ik mijn dagelijkse brood kocht was plots een zwaardenverkoper! Nu begreep ik de woede van de Koerdische bakker.

De dag dat de fanatieke imam van Vlaams Belang, Immanuel De Reuse, zijn pamfletten met deze beledigende cartoon in de Ardooisesteenweg kwam verspreiden zijn een aantal van de zaakvoerders en bewoners van deze straat met hem in discussie gegaan. Gevolg: de politie kwam langs. Met de beschermende hand van de politiepatrouille hebben deze racisten hun beledigende pamfletten in de brievenbus van de bewoners en de zaakvoerders gestoken.

Waarom krijgt de heer Fouad Belkacem geen politiebegeleiding om zijn giftige boodschap te verspreiden? Wat is het verschil tussen de fanatieke imam van moslims en de fanatieke imam van Vlaams Belang? Gesproken van dubbele standaarden! De ongelijke behandeling tussen migranten en autochtone Belgen zit blijkbaar diep ingebakken.

Is het niet pervers dat men van mensen verwacht om tegen een rechtstreekse aanval en belediging te zwijgen? Willen ze soms dat die mensen hun handen kussen terwijl ze hun imago en zelfbeeld door het slijk halen? De bewoners en de zaakvoerders van deze straat werken en wonen daar wettelijk. Waarom laat het gemeentebestuur dit soort beledigingen aan hun adres toe?

Mensen op een kruispunt maar geen weg terug

Elke dag ik de tv aanzet, zie ik verschrikkelijk beelden waarvan mijn lichaamsharen recht komen te staan. Ik ween mijn tranen uit als ik zie dat kinderen van lagere schoolleeftijd in Soedan tussen de rotsen bescherming moeten zoeken uit schrik voor bombardementen. Daar sterven ze dan aan de beet van giftige slangen en als ze daaraan ontsnappen, sterven ze van dorst en honger.

Ik kan mijn woede amper meester worden als ik een acht- of negenjarig kind zie van wie het gezicht verminkt is of een ander zie dat door explosieven, die vaak ook bij ons worden geproduceerd, zijn ledematen heeft verloren. In geen één woordenboek vind ik dan woorden die mijn verontwaardiging en woede kunnen omvatten als ik vervolgens zie dat in de woestijn van Jordanië op de wapenbeurs SOFEX alsof het in de Aldi of Delhaize was, gesofisticeerde wapens verkocht worden. Ze geven zelfs opleidingen om ermee te kunnen werken.

Schande aan deze wereld die de mensen eerst in onveiligheid brengt, ze ontheemd en de vluchtelingen en de migranten die uit deze ellende voortkomen stiefmoederlijk behandeld. De enige Vlaamse journalist die probeert dergelijke wantoestanden aan de kaak te stellen is Rudi Vranckx, waarvoor dank.

Onlangs vertelde een Iraakse vriend me dat ze in de tijd van Saddam Hoessein geen nood hadden om Irak te verlaten. Veel Irakezen hadden zelfs geen paspoort. Niet omdat ze niet mochten, maar omdat ze daar geen behoefte aan hadden. Maar de geïmporteerde “democratie” door een invasie van het duo VS-Groot-Brittannië dwong minstens vier miljoen Irakezen hun land te ontvluchten en liet een verdeeld land achter. Enkele van de Irakezen die ik ken hadden al hun leven in het buurland Syrië opgebouwd, maar na zes jaar – door het toenemend geweld daar – zijn ze opnieuw moeten vluchten. Ze kwamen deze keer in Roeselare terecht waar de imam van Vlaams Belang, Immanuel De Reuse, met toelating van het gemeentebestuur beledigende pamfletten komt afgeven.

Mijnheer Dewinter, mijnheer Verhofstadt, mevrouw Turtelboom en mevrouw De Block, jullie lopen met jullie pantoffels in jullie woonkamers en oordelen over het lot van de ontheemde vluchtelingen en migranten. Acht jaar oorlog tussen Iran en Irak. Miljoenen doden en vluchtelingen aan beide kanten. Wie heeft eraan verdiend mijnheer Dewinter, mijnheer Verhofstadt? Mevrouw De Block, is Afghanistan veilig? Laat me de vraag anders stellen: waarom is het daar al jaren onveilig? De heer Verhofstadt, wil je de rebellen in Syrië nog bewapenen?

Het bloedbad dat nu in Syrië aan de gang is… hebben die mensen nog recht volgens u om dat waanzinnig geweld te ontvluchten? Maar wat bieden jullie hen in plaats van tweedrangburgerschap en vernedering? Vluchtelingen en asielzoekers zijn mensen die op een kruispunt staan. Ze moeten vaak kiezen tussen een slechte en een slechtere oplossing. We zijn niet hier omdat we dat wilden. We zijn ertoe gedwongen, dames en heren!

Als België een bloedbad wordt, zouden jullie jullie gezin niet naar een veilig oord brengen? Indien niet, dan ontbreekt het jullie simpelweg aan gezond verstand. Veiligheid is een mensenrecht dat jullie theoretisch onderschrijven maar waar jullie in praktijk geen gevolg aan geven. Ze behoort tot uw stokpaardjes maar alleen voor “eigen volk”, heren.

Meer dan twintig jaar heb ik jullie beledigingen aan ons adres gehoord maar vandaag dien ik jullie van antwoord. Een migrant, een vluchteling en een asielzoeker hebben een stem en een zelfbeeld. Ik laat niet meer toe dat dit door het slijk gesleurd wordt. Omdat we mensen zijn.

Omdat de wereld het grenzeloze land voor alle mensen is en omdat we voor een waardig leven zijn gevlucht, hebben we de morele plicht om niet toe te geven aan het verkeerde beeld dat jullie van ons schetsen. Neen, we zijn geen criminelen maar tegen criminelen die met een nepaureool paraderen en naar ons wijzen.

De menselijke waardigheid is te duur om het aan mensen zoals jullie te verkopen.

“Op een dag zullen de vredesduiven terugkomen
Het slot zal een illusie worden
De liefde zal de hand van schoonheid kussen
Het is niet belangrijk dat ik dit nog zal meemaken [maar het zal  gebeuren]”

Een citaat van Ahmad Shamlou, de legendarische 20ste eeuwse humanist-poëet

Roya’s ervaringen in België als politieke vluchteling zijn vanuit het Perzisch naar het Nederlands vertaald door Baharak Bashar. In Iran werkte Roya zeventien jaar als ambtenaar bij de sociale arbeidsinspectie. Ze is ook auteur van “De Onzichtbare Tralies”.