Spiegeltje, spiegeltje aan de wand, is er nog feminisme in het land…
Feminisme, Turkije, Koerden, Moslimfeminisme, Vrouwenrechten, Migranten, Arbeidsmigratie, Allochtone vrouwen, Gastarbeiders, Zuidoost-Turkije, Migratie, asiel, migratie, vluchtelingen, regeringsonderhandelingen, Crisis -

Spiegeltje, spiegeltje aan de wand, is er nog feminisme in het land…

dinsdag 17 juli 2012 10:48
Spread the love

Ik heb nooit een grootmoeder gehad, waar ik even naar toe kon fietsen om iets lekkers te krijgen. Het was een kwestie van afwachten, namelijk tien maanden lang aftellen om dan een reis van 5000 km te maken met je ouders, naar de oevers van oostelijke Eufraat, om mijn grootouders te kunnen zien. Het gebied waar zij woonde, wordt gekend om zijn bergachtig karakter. Hierdoor is het ook dun bevolkt, maar met een prachtige natuur en helder blauwe Eufraat. Een ander reden voor de dunne bevolking, is het feit dat de streek genocides (massamoord, deportaties en uitroeiing) heeft meegemaakt door de Turkse overheid, omdat de inwoners een gevaar vormden, vanwege hun taal en cultuur, voor de nieuwe natie in opgang.

Tussen de bergen, een klein huisje met twee verdiepingen, gebouwd aan de voet van een berg. Gemaakt van klei en niet meer dan twee kamers op de bovenste verdieping, een hal en een stal waar mijn grootmoeder zich elke dag bezig hield met onze twee koeien, genaamd Base en Zere (betekent: genoeg en geel). We hadden natuurlijk wel een dak van ijzer, en dit was te danken aan mijn oudste oom die zichzelf heeft opgeofferd door als gastarbeider te gaan werken in Duitsland. 35 jaar lang heeft hij hard gewerkt, en netjes zijn geld gespaard dat uiteindelijk is opgeslorpt door zijn eigen kinderen en kleinkinderen. De eerste vier jaar van zijn werkende leven, heeft hij netjes zijn loon afgestaan aan mijn grootvader, hierdoor hebben ze in het dorp een betere status kregen, en hadden we dus ook een dak van ijzer. Na 35 jaar, woont mijn oudste oom met zijn migratiewonden weer in zijn geboortestreek die voor hem zo vreemd is geworden. De man die onbewust ook mijn vader de moed gaf om te vluchten naar Europa, eveneens een zeer grijpende verandering voor diens ongeboren kinderen.

Grootmoeder Bese, maar voor de Turkse autoriteiten Beser

Mijn grootmoeder had uit haar eerste huwelijk, twee dochters. Nadat ze haar man was verloren tijdens een stammenoorlog (opgezet door de Turkse regering zodat de streek zichzelf kon uitroeien), moest ze zonder haar kinderen terug naar haar ouderlijk huis. Want de regel was: kinderen behoorden toe tot de familie van de man. Als vrouw zijnde, had ze geen recht om als alleenstaande vrouw haar kinderen groot te brengen. Laat staan kinderen groot brengen, ze kon niet haar leven doorbrengen zonder de zorg van een man, want economische onafhankelijk was ze niet. En een dochter, werd gezien als een extra kost, omdat ze nu eenmaal later in ruil voor het baren van kinderen gevoed zal worden door een andere man. Na haar huwelijk (of lees, uithuwelijking) met mijn grootvader, bracht ze nog 4 jongens en 2 meisjes, gezond ter wereld. Buiten dit aantal, had ze nog meer op de wereld gezet, maar zij stierven vanwege armoede.

Ik ken haar enkel van mijn vakanties, maar ze was een vrouw die zich erg onderdanig gedroeg tegenover haar man. Een dominante grootvader die nooit mijn naam heeft kunnen uitspreken, maar graag zijn levensverhaal elke zomer uitgebreid vertelde. Als ik uitreken wat de leeftijd van mijn grootmoeder geweest moet zijn toen ze haar jongste kind, mijn oom, op de wereld zette, was ze ongeveer 45 jaar oud. Dus tot dat moment had haar leven bestaan uit het huishouden doen en kinderen baren.

Ze droeg een hoofddoek, op traditionele wijze, met een aantal doeken om haar hoofd heen. Als er vreemde mannen kwamen, dan droeg ze haar doek ook nog eens voor haar mond, om haar gezicht half af te schermen tegen die vreemde mannen. Want ze was ten slotte eigendom van mijn grootvader. Ze heeft ook nooit begrepen waarom wij, de jongste generatie vrouwen in de familie, broeken dragen, want dit was uitsluitend iets voor mannen.

Wat ik wel erg opmerkelijk vond, is dat mijn twee tantes zijn getrouwd uit vrije wil met de man van hun keuze. Keuze is een groot woord, want in het dorp had je ook niet veel keuze meer dan je eigen stam. Dit is een wezenlijk verschil tussen mijn grootmoeder haar partnerkeuze, die eveneens van een stam komt die de aartsvijanden van mijn grootvader waren, en de partnerkeuze van mijn tantes.

Utopisch beeld dat mijn grootmoeder en moeder feministen zijn!

De kunst bestaat, om recht in je eigen verleden en geschiedenis te kijken. We worden bestempeld als Nederlanders vanuit linkse hoek en als buitenlanders vanuit de rechtse hoek, maar 100% Nederlander kunnen we niet worden, omdat we geen gemeenschappelijke geschiedenis delen. Enkel de nationaliteit van een land dragen waar je woont, en er waardig aan zijn door je keurig te gedragen, een verantwoordelijkheid die je ook hebt als mens ten opzichte van je medemens.

De trend die je nu bij de laatste generatie allochtone vrouwen ziet, is dat ze voordoen dat hun moeders en grootmoeders feministen waren. Dit klopt niet. Wij, als jongste generatie, hebben hen de wereld anders laten zien, omdat wij de kansen hiervoor hebben gekregen. Kansen waar onze grootouders en ouders prijs voor hebben betaald. Zij hebben zich aan ons aangepast uit angst om ons niet te verliezen. Vanuit hun moederinstinct, hebben zij ervoor gezorgd dat wij niet hetzelfde lot ondergaan als zij. Onze (groot)ouders zitten nu met hun eigen migratiewonden waarbij wij te weinig stilstaan. Maar we staan ook te weinig stil bij onze eigen strijd die wij als jongste generatie hebben geleverd. En nog steeds leveren, om een balans te vinden tussen de twee werelden waarin wij leven, die van verleden en die van de toekomst.

Wij hebben onze grootmoeders en moeders feminisme aangeleerd zonder enig besef van de betekenis van het woord. Daar komen we met de jaren achter. De strijd die Nederlandse vrouwen, in het bijzonder tijdens de Tweede Feministische golf zo’n 30 jaar geleden voerden met hun eigen (groot)moeders, leveren wij vandaag de dag. Het is een vrij pijnlijke zaak te beseffen dat de migratie ons niet voorwaarts, maar achterwaarts trekt. Het is eveneens pijnlijk om in de spiegel van je eigen geschiedenis te kijken en te beseffen dat je (groot)moeder nooit een golf van feminisme heeft meegemaakt. Maar het besef alleen, zorgt ervoor dat je sterker in je schoenen staat als mens in een maatschappij die voor je wilt bepalen hoe je zou moeten zijn. Die je meesleurt in denkwijzen die niet eigen zijn, en een utopisch beeld creëert dat je grootmoeder of je moeder feministen zijn. Want jij bent ten slotte geslaagd in je integratie!

Ik weet zeker, wanneer mijn grootmoeder dezelfde kansen had gekregen als ik, dan had ze geen lagen doeken om haar hoofd. Maar dan stond ze ergens op een barricade haar bh te verbranden. Spijtig genoeg heeft ze nooit in haar leven een bh gehad… sterker nog, nooit kans gekregen om te weten wat een bh is… dus verbranden, al helemaal niet.

take down
the paywall
steun ons nu!