Tijd voor de vereniging

Tijd voor de vereniging

dinsdag 3 juli 2012 23:29
Spread the love

Onlangs werd ik gevraagd om me te engageren in het bestuur van een vereniging. Een socio-culturele organisatie waarvan ik al heel wat jaren (sluimerend) lid ben en die het, zoals zo vele andere organisaties vandaag, steeds lastiger heeft om geëngageerde mensen te vinden om de kar te trekken, om boel draaiende te houden. Het was niet de eerste keer dat ze me voor iets dergelijks vroegen, en ook niet de eerste keer dat ik het aanbod afsloeg. Het is wel de eerste keer dat ik eens ben gaan nadenken over de dieper liggende oorzaken van mijn eigen afwijzing en die van vele anderen met mij.

Wie kent er niet de voorzitter voor het leven, de stokoude secretaris of de niet-aflatende duivel-doet-al die de lokale voetbalploeg, filatelieafdeling of werknemersclub draaiende houdt. Ademende overblijfselen uit lang vervlogen tijden die er gelukkig voor zorgen dat de vereniging in kwestie ook vandaag nog reilt en zeilt. Maar er zijn natuurlijk ook uitzonderingen. Verenigingen die groeien en bloeien, jonge mensen aantrekken en constant verbeteren en vernieuwen. Maar dat zijn hoe langer hoe meer de uitzonderingen die de regel bevestigen.

Of vergis ik me daarin? Want wat ik beweer is slechts een aanvoelen, een momentopname, een kikkerperspectief vanuit mijn eigen bescheiden omgeving. Wat ik zie met eigen ogen, wat ik hoor van anderen, wat ik lees in de media.

Het feit dat ze meer dan eens bij mij komen aankloppen met de vraag me te engageren, heeft waarschijnlijk veel te maken met mijn job, die zich ook in de ‘zachtere’ sector situeert. Maar los daarvan worden ongetwijfeld massa’s jonge mensen dagelijks aangespoord om allerhande engagementen op te nemen, zich belangeloos in te zetten voor anderen, vrijwilliger te worden, … En toch wordt het dag na dag moeilijker om mensen te vinden die met luide stem ‘JA’ zeggen op zo’n vraag. In het beste geval is er een ‘ja maar…’ met alle excuses van dien. Vaak komen de vragers van een kale reis thuis.

Waarom? Daarvoor zal ik in de eerste plaats in eigen boezem moeten kijken, waardoor ik bij één woord uitkom: ‘tijd’. Of het gebrek eraan. In vele gevallen een drogreden (want ‘tijd moet je maken’, ‘tijd is relatief’, ‘tijd is kostbaar’, ‘het leven is al zo kort’, …), dat besef ik maar al te goed. Maar desalniettemin een reden. Een drukke voltijdse job, inclusief regelmatig avond- en soms weekendwerk? Check! Een vrouw die ook uit werken gaat? Check! Twee kleine kinderen met alle drukte, ziektes, opvang- en andere problemen van dien? Check! Vrije tijd die dichtslibt met afspraken, voetbalmatchen, uitjes en zeldzame hobby’s? Check! En zo verder, en zo voort…

Ja, het zijn keuzes die we zelf maken en waarvan we de gevolgen bereid zijn te dragen. Natuurlijk kunnen we dingen veranderen. Vanzelfsprekend is ook dit slechts een momentopname en is alles relatief… Maar als ik rondom me kijk, zitten veel mensen in dezelfde situatie. Of in een andere situatie die het nog veel moeilijker maakt engagementen op te nemen. Een situatie waar ze meestal zelf niet voor kiezen. Ik denk hierbij aan ziekte, werkloosheid, armoede, …

Maar als zelfs de gemiddeld bemiddelde middenklassers geen tijd meer kunnen/willen vrijmaken voor hun medemensen, dan uit zich dat onder meer in een stilstand, zo niet achteruitgang van ons verenigingsleven. Onze maatschappij is ontegenzeggelijk veel individualistischer als vroeger, maar vooral ook veeleisender, zowel naar tewerkstelling als naar invulling van privétijd. Iets wat we uiteraard in de eerste plaats onszelf opleggen (ik wil én voldoening van mijn job, én mijn kinderen de aandacht geven die ze verdienen, én die citytrip, én dat boek lezen, én iedere week gaan shotten, én uit eten, én én én…), maar laat ons de maatschappelijke druk toch ook niet minimaliseren. Het wordt voor een koppel (laat staan een alleenstaande) hoe langer hoe moeilijker om van een enkel loon rond te komen. Een gezin waar een ouder thuisblijft om voor de kinderen te zorgen is vandaag eerder uitzondering dan regel en wordt vaak nogal minachtend bekeken. Mensen die bewust met minder toekomen om meer te leven, zijn voor de buitenwereld per definitie hippies of new age adepten. Wie zich vandaag wegcijfert voor het belang van anderen, is een paria. De omgekeerde wereld, toch?

We zijn rijker dan ooit tevoren, hebben meer vrije tijd dan ooit tevoren, hadden nog nooit zoveel redenen om gelukkig te zijn. En toch waren we nog nooit zo arm. Arm aan tijd, arm aan ruimte in ons hoofd, arm aan energie, arm aan positivisme, arm aan engagement. Volgens mij een kwalijke afslag die onze samenleving aan het nemen is.

De oplossing? Jammer genoeg heb ik geen orakel of glazen bol ter beschikking. Een beetje (veel) gezond verstand misschien? Of moeten er eerst ongelukken gebeuren (als deze in huidige crisistijden al niet aan het gebeuren zijn), vooraleer er wat ten goede kan veranderen? De tijd zal het ons leren. Tenminste, als we die kostbare tijd krijgen en vooral nemen …

take down
the paywall
steun ons nu!