Ruimte Morguen werd op dinsdag 1 juni 1982 opgericht door Marc Schepers en Leen Derks. Dit kunstenaarsinitiatief was oorspronkelijk gevestigd in de Van der Keilenstraat te Borgerhout en verhuisde wat later naar de Waalsekaai 21-22 op het Antwerpse Zuid.
Die plaats was een niet zo evidente keuze voor deze projectgroep die zich immers wilde afzetten tegen de commercialisering van de kunst. De benaming ‘Morguen’ verwijst trouwens naar ‘le morgue’, het Franse woord voor mortuarium.
De onmacht van kunst
Het lag dus niet voor de hand dat de groep zich zou gaan vestigen in de schaduw van het Museum van Hedendaagse Kunsten Antwerpen (MuKHA) en naast kunstgalerieën zoals Zeno X en Micheline Szwajcer.
Wat de oprichters van Ruimte Morguen had samengebracht werd mooi verwoord in de advertentie die de groep toen publiceerde. Voor Ruimte Morguen is deze advertentie nog steeds een werkmanifest, waarin de onmacht van kunst, haar onmogelijkheid, haar onhoudbaarheid, haar elitarisme, maar vooral haar onderworpenheid aan de macht wordt beschreven.
In de beginperiode was Ruimte Morguen louter een los-vast gezelschap, zonder vergaderagenda of vaste vergaderplek. De mensen die op een gegeven moment rond de tafel zaten, namen de beslissingen. Een ietwat anarchistisch ingesteld gezelschap dus, waar mensen zoals Nadine Tasseel, Lode De Clercq, Paul De Vylder, Leen Derks, Marc Schepers, Lieven De Cauter, Leen De Backer, Jan Ceuleers en Johan De Vos deel van uit maakten.
Moeilijke plaatsen
Uiteindelijk waren het Leen Derks en Paul De Vylder die de groep overtuigden de stap naar het Zuid te zetten. Zij vonden dat een meer solide basis voor de Ruimte Morguen die de werking van het initiatief – dat toendertijd exposities organiseerde op moeilijke plaatsten en zelfs in tenten – enkel ten goede kon komen en het een minder marginaal imago zou geven.
Zo komt het dat Ruimte Morguen zich nu al drie decennia handhaaft in een buurt die fors gespekt is met kunstgalerieën die zich eerder richten naar een zogenaamd ‘elitair’ publiek.
Dialoog
Ironisch is wel dat Ruimte Morguen al die jaren geleid wordt door Marc Schepers, precies de man die zich indertijd verzet heeft tegen de verhuis. In zijn beleid blijft hij echter de basisprincipes van het stichtingsmanifest uitvoeren.
Ruimte Morguen fungeert zo nog steeds als een platform voor individuele exposities en groepstentoonstellingen waar zowel de eigen programmatoren van de Ruimte als externe kunstenaars de dialoog aangaan: “Want spreken over kunst heeft de laatste jaren blijkbaar meer te doen met reclame dan met kritiek. En dat doen wij hier dus niet.” zegt Schepers.
Terugblik
Ondertussen heeft Ruimte Morguen een indrukwekkend aantal projecten en tentoonstellingen georganiseerd. In de huidige tentoonstelling ‘01.06.1982’ wordt een terugblik aangeboden op dertig jaar Ruimte Morguen met werken van Bernh. Joh. Blume, Didier Bay, Wilchar, Leen Derks, Marc Schepers, Eberhard Bosslet, Udo Idelberger, Werner Klotz, Benny H. Gutmann en vele anderen.
Voor een tweede tentoonstelling ’06/09 – 20/10′ in september werd Andreas Seltzer opnieuw uitgenodigd. Hij werkte in de jaren zeventig samen met Dieter Hacker aan het tijdschrift Volksfoto en de 7.Produzentengalerie. Seltzer was ook de initiatiefnemer van de Berlijnse Bilderdienst.
Hij is een exponent van een speciaal soort kunstenaarsinitiatief, waarbij de organiserende kunstenaar een inhoudelijk en theoretisch platform creëert met kunst en maatschappij als kritisch standpunt. Dit is een manier van werken die ook door Ruimte Morguen sinds 1982 wordt gehanteerd.
Europark
De sociale en artistieke projecten die Ruimte Morguen sinds 2002 in de sociale hoogbouwwijk Europark op Antwerpen-Linkeroever organiseert, zoals het ‘Doe mee! Atelier’ en de ‘Venstergalerie’ sluiten aan op deze werkvisie. Dit jubeljaar biedt op die manier het publiek zowel een terugblik als een blik vooruit op de verdere werking van Ruimte Morguen.
01.06.1982 Ruimte Morguen bestaat dertig jaar – Donderdag 10 mei tot en met zaterdag 23 juni 2012.
06/ 09 – 20/10 Andreas Seltzer – Vrijdag 7 september tot en met zaterdag 20 oktober 2012.
Ruimte Morguen, Waalsekaai 21-22, 2000 Antwerpen. Open op donderdag, vrijdag en zaterdag van 14.00 tot 18.00 uur.