Grootste actie van burgerlijke ongehoorzaamheid ooit te Montreal. (Foto: Socialist Canada, Socialist Quebec via Flickr)
Nieuws, Samenleving, Politiek, Staking, Onderwijs, Studenten, Universiteit, Canada, Hogeschool, Burgerlijke ongehoorzaamheid, Demonstratie, Neoliberalisme, Studentenprotest, Protesten, Québec, Liberalen, Gabriel Nadeau-Dubois, Jean Charest, Montreal, Printemps Érable, Maple Spring, Loi 78, Bill 78, Wet 78, Parti Libéral du Québec, PLQ, Michelle Courchesne, CLASSE, Potten en pannen, FEUQ, FECQ, TaCEQ, CSN, FNEEQ, Studiegeld -

Le Printemps Érable: grootste Canadese actie van burgerlijke ongehoorzaamheid

QUÉBEC - Dinsdag 22 mei vond in Montreal, op de 100ste dag van de studentenstaking, de grootste actie van burgerlijke ongehoorzaamheid in Canada ooit plaats. De demonstratie was als protest tegen een wet die een frontale aanval is op de burgerlijke vrijheden, Loi 78, en tegen de verhoging van het studiegeld. Meer dan tweehonderdduizend burgers kwamen de straat op om hun ongenoegen te tonen.

vrijdag 25 mei 2012 15:40
Spread the love

Afgezien van enkel eerdere acties vindt officieel sinds 13 februari 2012 tot op heden de grootste studentenstaking ooit plaats in het Canadese Québec. Dit massaal studentenprotest wordt ook Le Printemps Érable of The Maple Spring genoemd, verwijzend naar de Arabische lente. Op 22 maart 2012 slaagden de studenten er al in om in Montreal de grootste protestmars uit de geschiedenis van de stad te organiseren.

Tweehonderdduizend studenten, professoren en sympathisanten demonstreerden er tegen een verhoging van het studiegeld aan de universiteiten, momenteel 2.168 Canadese dollar (CAD) (ongeveer 1.685 euro), met 75 procent (1.625 CAD) voor studenten uit Québec. Voor studenten die niet uit de provincie komen, laat de overheid de mogelijkheid open om het studiegeld nog meer te verhogen.

Van 1968 tot 1990 was het studiegeld bevroren op 540 dollar. Toen dit werd opgeheven, resulteerde dit in een stijging die meer dan een verdrievoudiging inhield, naar 1.668 dollar. Tussen 1994 en 2007 werd het studiegeld weer bevroren, waarna het jaarlijks steeg met 100 dollar. Concreet houdt dit in dat sinds 1968 tot op vandaag het studiegeld in Québec al 300 procent steeg.

Als de voorgestelde verhoging wordt gehandhaafd, mag je in Québec dus aan de universiteit studeren wanneer je over 3.793 dollar (ongeveer 2.946 euro) kan beschikken. Dit bedrag komt uiteraard naast alle andere administratieve kosten en kosten voor diensten aan studenten.

(Ter vergelijking, een niet-beursstudent betaalt voor 60 studiepunten aan de UGent en de UHasselt momenteel 578,70 euro, aan de VUB, de KU Leuven, de HUB en de UA 596,30 euro. Aan de universiteiten van de Franse Gemeenschap bedraagt de volle pot 835 euro.)

Opvallend is dat deze stijgingen van het studiegeld, dat geregeld wordt door de overheid, telkens plaatsvinden tijdens regeringen in handen van de Parti Libéral du Québec (PLQ). In de jaren negentig onder de regering van Robert Bourassa. Sinds 2007 onder de regering van Jean Charest.

Hoewel zelfs wanneer het huidige studiegeld in Québec met 75 procent verhoogd wordt niet het hoogste in Canada is en het niet de stijging van de levensduurte sinds 1968 volgt die 557 procent bedraagt, stuit de geplande maatregel op massief protest. Daar zijn verschillende redenen voor.

In de eerste plaats herinneren de studenten de overheid eraan dat Canada gelijke toegang dient te garanderen tot het onderwijs en dit geen privilege kan zijn. Het feit dat het studiegeld in Québec bij de laagste in Noord-Amerika hoort, is geen argument om het te verhogen.

Hierbij verwijzen de studenten naar landen als IJsland, Finland, Denemarken, Noorwegen, Zweden, Tsjechië, Mexico en Brazilië waar het hoger onderwijs gratis is. Veeleer zien ze dit als een argument om de huidige relatieve toegankelijkheid van het hoger onderwijs in Québec met nog meer overtuiging te verdedigen.

Canada ratificeerde in 1976 het Internationaal Verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten. (België deed dit in 1983.) Over het hoger onderwijs lezen we in artikel 13 dat “het hoger onderwijs door middel van alle passende maatregelen en in het bijzonder door de geleidelijke invoering van kosteloos onderwijs voor een ieder op basis van bekwaamheid gelijkelijk toegankelijk dient te worden gemaakt.” Maar dit is uiteraard maar een weinig lucratief VN-verdrag.

Daarnaast is een verhoging van het studiegeld ook steeds de voorbode van besparingen in het onderwijs geweest, terwijl het bekostigen van onderwijs een prioriteit van de overheid zou moeten zijn. Ze zijn nooit een manier geweest om het onderwijs van meer middelen te voorzien, maar om de bekostiging ervan te verschuiven. Zo wordt de kost van het onderwijs waar de maatschappij haar voordeel mee doet door het vergroten van de kennis afgewenteld op de studenten die gezien worden als individuele consumenten.

De studentenstaking wordt georganiseerd door de Coalition large de l’ASSÉ (CLASSE), een coalitie die gevormd werd rond de Association pour une solidarité syndicale étudiante met als doel de strijd tegen de verhoging van het studiegeld; de Fédération étudiante universitaire du Québec (FEUQ); de Fédération étudiante collégiale du Québec (FECQ); de Table de concertation étudiante du Québec (TaCEQ); de Fédération nationale des enseignantes et des enseignants du Québec (FNEEQ), wat een federatie is van de Confédération des syndicats nationaux (CSN), en de CSN.

In totaal nemen er zo’n 163 studentenverenigingen deel aan de aanhoudende protesten die bestaan uit dagelijkse acties van burgerlijke ongehoorzaamheid, sit-ins, bezettingen, geweldloze demonstraties, stakingsposten en cyberactivisme. Naast steun van de vakbonden worden de studenten ook gesteund door een waaier van sociale bewegingen en oppositiepartijen.

De acties krijgen ook steun uit andere Canadese provincies. Zo vonden er al solidariteitsacties plaats in onder andere Vancouver (British Columbia), Calgary (Alberta) en Toronto (Ontario). Maar ook vanuit het buitenland werd al solidariteit betoond. Onder anderen door studenten van de City University of New York (CUNY) en de State University of New York (SUNY) en ook in Frankrijk vond een solidariteitsdemonstratie plaats.

Tot op vandaag werden er meer dan 3.150 studenten gearresteerd – waarvan meer dan 700 tijdens de recente protesten woensdagavond – twee journalisten en een professor. Er vonden ook al twee rechtszaken plaats tegen actievoerders en er vielen in totaal ongeveer 23 gewonden.

Loi 78

Loi 78 is een noodwet die op 12 mei 2012 speciaal werd goedgekeurd door het parlement van Québec om de aan de gang zijnde studentenstaking en acties te breken. Ze werd ingediend door huidig minister van Onderwijs Michelle Courchesne (PLQ) – de vorige minister van Onderwijs, Line Beauchamp (PLQ), diende op 14 mei haar ontslag in naar aanleiding van de protesten omdat ze er niet meer in geloofde deel te kunnen uitmaken van de oplossing – en vervalt op 1 juli 2013.

De officiële benaming luidt: Loi permettant aux étudiants de recevoir l’enseignement dispensé par les établissements de niveau postsecondaire qu’ils fréquentent. Het verhogen van de kosten voor dit onderwijs ten aanzien van de studenten zal hier uiteraard ook toe bijdragen. (Je kan onderaan een Franstalige en Engelstalige versie van dit ‘liberaal’ gedrocht downloaden.)

De wet verbiedt onder andere stakingsposten op minder dan 50 meter van de ingang tot een universiteitsgebouw of hogeschool (art. 14). Ook verbiedt ze samenkomsten van meer dan 50 personen in Québec indien deze niet aangevraagd werden (art. 16).

Daarnaast verplicht de wet onderwijzend personeel om, afhankelijk van de onderwijsinstelling, na een bepaalde datum terug aan het werk te gaan (art. 2 & 3), wat een concreet stakingsverbod inhoudt. De wet verleent de minister van Onderwijs ook de macht om wetten aan te passen zodat de continuïteit van de academische sessies gegarandeerd wordt (art. 9). Enzovoorts.

Daarnaast voorziet de wet in tal van boetes (art. 26). Zo riskeert iedereen die aan een stakingspost, actie of staking deelneemt, in overtreding met deze wet, een boete van 1.000 tot 5.000 dollar (ongeveer 777 tot 3.883 euro). Indien de politie vindt dat je een woordvoerder of leider van een actie of protest bent, wordt dit tussen de 7.000 en 35.000 dollar (5.437 en 27.182 euro). Wanneer het een gewone of studentenvereniging of -vakbond betreft, riskeren deze organisaties een boete tussen de 25.000 en 125.000 dollar (19.416 en 97.080 euro).

De wet kan rekenen op zeer felle weerstand bij de bevolking in Québec en niet alleen bij studenten, burgerrechtenactivisten en juridische experts.

Sinds de wet werd goedgekeurd, verschijnen dagelijks, stipt om acht uur ‘s avonds, talloze inwoners in Montreal voor hun huizen en op hun balkons om met een hels kabaal van potten, pannen en slaginstrumenten hun ongenoegen kenbaar te maken over deze rechtstreekse aanval op hun democratische rechten.

Dit protest bereikte afgelopen dinsdag, op de 100ste dag van de studentenstaking, een hoogtepunt toen, tijdens de grootste Canadese actie van burgerlijke ongehoorzaamheid ooit, in Montreal meer dan 200.000 mensen zonder voorafgaandelijke aanvraag bij de politiediensten de straten rood kleurden om duidelijk hun ongenoegen met deze wet en de verhoging van het studiegeld in de verf te zetten.

Voor de demonstratie begon, verschenen er ook overal in Montreal mensen op hun balkons en in de straten om met potten en pannen op te roepen tot de strijd.

Gabriel Nadeau-Dubois, woordvoerder van CLASSE, verklaarde aan CBC: “Deze speciale wet gaat veel verder dan het conflict omtrent het studiegeld. We willen het punt maken dat er tienduizenden burgers tegen deze wet zijn, die van mening zijn dat protesteren zonder voorafgaandelijke toestemming een fundamenteel recht is.”

De reden waarom  het parcours en draaiboek van de demonstratie niet de vereiste acht uur voor aanvang aan de politiediensten werd meegedeeld.

“Als de overheid haar wet wil toepassen, zal ze veel werk hebben. Dat maakt deel uit van de doelstelling van het protest vandaag, om te onderlijnen dat de wet absurd en ontoepasbaar is.” Hij verklaarde eveneens bereid te zijn alle juridische gevolgen te dragen. Er werden meer dan 120 actievoerders gearresteerd.

take down
the paywall
steun ons nu!