Ideaal om er zomaar te ‘hangen’
Aan de St.Michielskaai te Antwerpen, ter hoogte van het MUHKA naast de Schelde, verbergt zich een onbekend droom van een hangplekje. De groendienst plantte jaren geleden tal van boomsoorten en laat gras en planten er ongestoord verwilderen. Er ontstond een oase van groene rust. Nam de stedelijke overheid die iedere spriet en iedere stem wil disciplineren in een bui van zinsverbijstering dit initiatief ?
Vrijen onder de sterren
Uitverkorenen die dit wondertje midden in de stad kennen, met zelfs de uitnodiging er veilig een kampvuurtje te stoken, bezoeken het op zonnige dagen en ‘s nachts. Er staan steevast campers, zwerfwagens van Belgische en buitenlandse bezoekers met ‘zicht op ‘t Scheld’.
De ideale plek om te vrijen, rustig een joint te roken, te lezen, bij het vuur, muziek te maken, te mediteren, over het water te staren en naar de sterren te kijken. Dit hangplekje is veilig voor de rondsluipende overlast ambtenaren van de Gemeentelijke Administratieve Sancties (GAS). Men zegge het voort.
Op de achtergrond geniet je van het kilometer lange Scheldegedicht dat op initiatief van de vorige stadsdichter Peter Holvoet-Hanssen op de betonnen waterkeringsmuur tussen de opschietende wilde lentebloemen leesbaar is. Je kan er op de ‘blauwe steen’ zitten en naar de bemanning van de kustvaarders wuiven .Maar… De zes km lange scheldekaaien worden met een veeljarenplan volledig heraangelegd.
Daarover werden gesprekken georganiseerd. De buurtbewoners kiezen voor een aarden, slingerende, beplante dijk als waterkering. Waar groen, kinderen en dieren hun plaats vinden. Ze krijgen wellicht hun zin. (‘Het tij keren’) (1)
Vermoorde lindebomen
Wat met de bomen in deze buurt ? Hier zit het stadsbestuur gewoonte getrouw opnieuw op haar boomhatende, melogomane spoor. Burgemeester Janssens vorig jaar : ‘De huidige bomen aan de Scheldekaaien moeten wijken voor nieuwe bomen. De huidige inplanting stoort het zicht op de Scheldekaaien vanuit de zijstraten’.
We kennen dat… Bomen zijn overlast, ze laten hun bladeren vallen. Nieuwe bomen ? De kwakkel boompjes die het op de Groenplaats trachten vol te houden, kwamen in de plaats van hun sterke voorgangers. De nieuwe werden op een ondergrond van vooral beton geplant. De volgroeide lindenbomen op de De Keyzerlei werden genadeloos geveld omdat ze volgens schepen Ludo Van Campenhout (N-VA, stadsontwikkeling) ‘dood, dood, dood,…’ waren.
Een paar van die ondanks fel verzet vermoorde bomen is nu verwerkt in het nieuwe speelplein naast het Vlinderpaleis, het paleis van justitie aan de Bolivarplaats. Nu wel grondig ‘dood’ en tactvol, zoals we onze bestuurders kennen, als speelgoed aan de kinderen geschonken. Mét duidelijk het geschilderde logo van de boom verdedigers tegen de heraanleg van de De Keyzerlei er nog op. (Zie foto van die ‘onthulling’).
Heilige Japanse tempelboom
Alle hens aan dek dus om élke boom te verdedigen. Deze op het romantische, verwilderde plekje aan de St.Michielskaai wachten hun einde af. Ze zijn verdoemd door de heraanleg van de kaaien. Het zijn berken, eiken, treurwilgen en enkele uit Japan en China afkomstige Ginkgo’s Biloba. Deze Japanse ‘notenboom’ heeft in het Verre Oosten als ‘tempelboom’ de status van ‘levend fossiel’. In Japan wordt hij als een God vereerd. Die aan de Schelde zien er stevig uit, ze kunnen indrukwekkende afmetingen aan nemen, tot 40 meter hoog.
Elke boom heeft haar rechten en moet als mens en dier verzorgd worden. Naast de ‘blauwe steen’ aan de rivier, waar nog steeds zeeschepen aanmeren, is de wat verwilderde omgeving een voorbeeld hoe ook in de bebouwde kom niet alle bomen gekortwiekt hoeven te worden in naam van een uniforme ‘propere stad’. Wel is zorgzaamheid met de natuur een vereiste. Ook al riskeren die aan de Schelde een wisse dood, het blijft zinvol ze te beschermen.
Buurtbewoners ergerden zich al lang aan een gekwetste, zielige eik die na een aanrijding met een auto bijna horizontaal tegen de vlakte lag. Geen groendienst die er om maalde. De eik hield desondanks vol, maar dat kon beter. Hem recht helpen dus, zoals een trotse boom hoort te staan. Bomen sterven staande…
Actievoerders, buren, Turken en 1 hond
Zo trok een gemengd gezelschap vorige donderdag middag naar de kaaien. Wat eerst enkele actievoerders van Occupy-Antwerp, mensen van de Kinderboerderij in Wilrijk en ecologische activisten waren, groeide snel met voorbijgangers, één hond en de spontane hulp van een paar Turkse Antwerpenaren die met hun auto de eik mee recht trokken.
Hij priemt nu terug in de lucht. Zijn herstel zal nauwgezet gevolgd worden. Er is ter zijner ere een BQ-feestje rond het kampvuur gepland. De buren zijn uitgenodigd.
Na drie uur zwoegen spitten en voorzichtig schade aan de wortels vermijden brak het moment suprème aan. Duwend, met een touw trekkend en de auto van de Turken als extra kracht gebruikend, kwam de eik recht en werd stevig vast gezet. Dit bewijs van burgerzin was een voorbeeld van spontane solidariteit en multiculturele werkelijkheid. Een bescheiden demonstratie van werkelijke participatie aan de gemeenschap en van basisdemocratie.
Wie het kleine niet eert…
De eik bleef zijn trotse identeit behouden : eik. Of hij ooit de afmetingen zal halen waarop hij recht heeft, is de vraag. Of de heilige Ginkgo’s in de gehaktmolen belanden of gered worden hangt er ook van af of de Antwerpse Chinese en Japanse gemeenschap hààr bomen wil adopteren. En van het stadsbestuur en de groendienst die wellicht al lang vergeten zijn wat er aan de St.Michielskaai nabij het MUHKA groeit en bloeit. Welke poësie er op de achterkant van de waterkeringsmuur staat. Ze zullen een zetje nodig hebben.
Deze kleine actie heeft een symbolische betekenis. Iedere mens, ieder dier, iedere plant telt mee. Wie het kleine niet eert… Een losliggende stoeptegel waarover een oudje valt, heeft voor mensen meer betekenis dan de ‘grote’ politiek. Begin bij jezelf, in je straatje, op je werkplek. Wie weet vormt het door een divers gezelschap redden van een gekwetste eik onder het goedkeurend oog van de goddelijke Ginkgo’s, het begin van een revolutionaire omwenteling…
Bomen bloedbad in Nationalestraat
Terwijl met vereende krachten één door de stad verwaarloosde eik kon gered worden, dreigt er enkele honderden meter verder een bomen bloedbad. De Nationalestraat wordt heraan gelegd. Dinsdag 29 mei starten de werken. Dat is het begin van een zinloze bomenkap. Schepen Ludo Van Campenhout zal weer kunnen beweren dat ze ‘dood, dood, dood,…’ zijn.
Groen en C° roepen op tot verzet. Onder begeleiding van een doedelzakspeler en kunstenaars worden de nog levende bomen omarmd en beschermt. Wees op post op maandag 28 mei, van 20 tot 21 u. Geef mee het zetje richting gezond verstand dat het stadsbestuur nodig heeft. De mogelijke GAS-boetes wegens deze uiting van burgerlijke ongehoorzaamheid en free speech worden niet betaald !
1 – ‘Het tij keren’