Satirische samenvatting van de politieke programma's
Nieuws, Wereld, Europa, Griekenland, Griekse parlementsverkiezingen -

Het versplinterde Griekse politieke landschap

Op zondag 6 mei 2012 zullen uiteindelijk 32 politieke partijen naar de gunst van de kiezer dingen. De Griekse kiezer is verward en de buitenstaanders nog meer. Een wegwijzer in het Griekse politieke kluwen.

zondag 29 april 2012 21:18
Spread the love

Traditioneel heeft Griekenland een tweepartijenstelsel, dat een beetje doet denken aan het systeem in het Verenigd Koninkrijk of in de Verenigde Staten. De voorbije 37 jaar is de macht steeds naar ofwel centrumlinks (PASOK) ofwel centrumrechts (Nea Dimokratia) gegaan en diegenen die niet voor die twee partijen wilden stemmen, stemden dan meestal maar voor de Communistische Partij KKE. Er waren kleinere partijen, maar die kwamen zelden in het vizier en konden zeker niet doorwegen in het parlement. Rechtse partijen waren er nauwelijks want die kant van het politieke spectrum deed nog te veel terugdenken aan de militaire junta.

Voor of tegen het memorandum/de leenovereenkomst

De klassieke tegenstelling tussen links en rechts dreigt in de komende verkiezingen bijna volledig te vervallen. De drijfveer van heel wat kiezers is dat ze de twee grote partijen willen afstraffen en daardoor zullen er heel wat proteststemmen zijn. De keuze lijkt nu meer te zijn: voor of tegen het memorandum met de trojka (IMF, ECB en EC). Politieke keuzes zijn er genoeg. Volgens de laatste opinipeilingen zouden 9 partijen de kiesdrempel van 3 procent overschrijden en in het parlement gaan zetelen.

Vele Grieken vrezen echter dat het resultaat van de verkiezingen niets zal uitmaken; voor hen is Griekenland een protectoraat van Duitsland geworden en worden de politieke lijnen al lang uit gezet door anderen. Dit zou een factor kunnen zijn die veel Grieken thuis zal houden. Ondanks het feit dat er in Griekenland stemplicht is, zijn er in 2009 ruim 3 miljoen mensen niet gaan stemmen en het zou kunnen dat het dit keer niet anders is, hoewel vooral in de sociale media wordt opgeroepen om te stemmen. Niet stemmen (of een blanco stem) speelt immers altijd in het voordeel van de meerderheid.

Maar goed, 32 partijen komen dus aanstaande zondag op. Wie zijn ze en waarvoor staan ze?

  1. PASOK (Panhelleens Socialistische Beweging). De partij die in 2009 met een overweldigende meerderheid de verkiezingen won, ziet zijn steun afbrokkelen van 44 procent naar 14 procent volgens de laatste opiniepeilingen. Het catastrofale beleid van de voorbije 2 jaar komt de partij duur te staan. Ex-premier Papandreou, die in de aanloop naar de verkiezingen van 2009 zei “er is geld”  is zo goed als verdwenen van het politieke toneel. In zijn plaats is de ambitieuze Evangelos Venizelos gekomen, die als een heuse Atlas het gewicht van de hele partij op zijn schouders neemt. In zijn campagne staat centraal dat hij (en hij alleen, zo lijkt het wel) de economische problemen kent en kan oplossen, maar dat daarvoor het recept van het memorandum moet worden gevolgd. Nog steeds wordt de schuld van de crisis bij de Nea Dimokratie-regering van Kostas Karamanlis gelegd. Enkele koppige PASOK-getrouwen (“partijhonden” worden ze in het Grieks genoemd) zullen nog voor de partij stemmen, maar Venizelos zal zeker een afstraffing krijgen. Het feit dat hij olympisch gewichthefkampioen Pyrrhos Dimas als lijsttrekker opstelt, zal daar niets aan veranderen.
     
  2. Nea Dimokratia (Nieuwe Democratie). In zijn campagne stelt leider Antonis Samaras PASOK en de politiek die partij ruim twee jaar volgt verantwoordelijk voor de diepe crisis waarin het land is gesukkeld. Erg overtuigend is dat niet, gezien het feit dat zijn partij een coalitie heeft gevormd met PASOK en dat ze ook voor de zware besparingsmaatregelen heeft gestemd in het Griekse parlement. Samaras belooft om heel wat besparingen terug te schroeven en belooft hogere pensioenen en uitkeringen. De partij schuift flink op naar de rechterkant met harde standpunten tegen immigraten.
     
  3. KKE. De Griekse Communistische Partij heeft als grote voorbeeld Jozef Stalin. De partij kan rekenen op een harde kern van kiezers, maar slaagt er niet in om een breder publiek aan te spreken. De retoriek van partijleidster Aleka Papriga heeft daar wellicht mee te maken: vanuit de Grieks-communistische hoek komt er nooit een constructief voorstel. De partij heeft er een mode de vie van gemaakt om te zeggen: “laten we het feestje van de grote partijen verpesten”. Het programma waarmee de KKE naar de kiezer stapt is: Griekenland uit de euro en meteen ook uit de Europese Unie. Papariga heeft samenwerking met andere linkse partijen uitgesloten omdat die niet echt links zijn. Met haar harde standpunten heeft ze heel wat (potentiële) kiezers vervreemd.
     
  4. Het uiterst-linkse SYRIZA vindt dat de handtekeningen onder de leenovereenkomsten voor Griekenland niet bindend zijn, omdat ze maar door 3 partijen zijn ondertekend. De partij wil dus niet verder onder de huidige voorwaarden. Slogan is “Zij hebben beslist zonder ons. Wij gaan verder zonder hen.” Verwacht wordt dat de partij er flink op vooruit zal gaan bij deze verkiezingen.
     
  5. Het extreem-rechtse LA.O.S heeft een kortstondige flirt gehad met de twee grote partijen en heeft met hen een coalitieregering gevormd. LA.O.S. stemde in met de tweede leenovereenkomst, maar trok zich dan terug uit de regering om niet meer mee te stemmen met de besparingsmaatregelen die aan die leenovereenkomst waren verbonden. De partij heeft twee van zijn ministers zien overstappen naar Nea Dimokratia en heeft gaten opgevuld met tweederangs zangers en actrices. Vermoed wordt dat LA.O.S nog met moeite de kiesdrempel zal halen, want de regeringsdeelname wordt haar door vele kiezers kwalijk genomen. De voorzitter heeft een “Witte Bijbel” geschreven, maar wat nu eigenlijk zijn programma is, is zeer onduidelijk.
     
  6. Dimokratiki Symmachia (Democratisch Bondgenootschap) is de partij van ex-burgemeester van Athene en ex-minister van Buitenlandse Zaken Dora Bakoyianni. Ze is de dochter van de oude politieke vos Konstantinos Mitsotakis die erevoorzitter van Nea Dimokratia is. Nadat Samaras de voorzittersverkiezingen van die partij had gewonnen, heeft hij Bakoyianni uit de partij gezet. Dimokratiki Symmachia wil het memorandum volgen en is voor structurele veranderingen in de Griekse maatschappij. Bakoyianni is echter niet zo populair bij de Grieken en volgens de laatste opiniepeilingen zal haar partij de kiesdrempel niet halen.
     
  7. Kinoniki Symfonia (Sociaal Contract) is een splinterpartij van PASOK, opgericht door twee ex-ministers uit de regering Papandreou die door deze laatste uit de partij waren gezet omdat ze in het parlement niet mee stemden voor de zware tweede ronde van besparingsmaatregelen. Sociaal Contract beweert de echte waarden van PASOK uit te dragen en wil opnieuw onderhandelen over de voorwaarden van de leenovereenkomst.
     
  8. Anexartiti Ellines (Onafhankelijke Grieken) is een splinterpartij van Nea Dimokratia. Partijleider Panos Kammenos heeft ingestemd met het eerste memorandum en de daarmee gepaard gaande besparingsmaatregelen, maar heeft daar spijt van gekregen en is dan zijn eigen partij begonnen. Zijn partij is rechts-populistisch en heeft als programmapunt dat Duitsland nog steeds oorlogsschade moet betalen aan Griekenland: een bedrag dat groter is dan de Griekse overheidsschuld, waarmee de crisis gelijk opgelost is. In de laatste opiniepeilingen scoorden de Onafhankelijke Grieken erg goed.
     
  9. Dimokratiki Aristera (Democratisch Links) heeft zich maanden geleden afgescheurd van SYRIZA. Het discours van partijleider Fotis Kouvelis is veel gematigder dan van de andere linkse partijen en verwacht wordt dat zijn partij daardoor heel wat PASOK-kiezers achter zich zal kunnen krijgen. Op een bepaald moment haalde de partij in de opiniepeilingen bijna 15 procent.
     
  10. Drasi – Fileleftheri Symmachia (Actie – Liberaal Bondgenootschap) is de partij van oud-minister Stefanos Manos, die met zijn 74 zeker geen nieuw gezicht is in de politiek. De partij trekt volop de kaart van ontwikkeling en Manos wil een volledige vrije markt en het afschaffen van de enorme Griekse bureaucratie om zo economische groei te krijgen. Drasi flirt met de kiesdrempel.
     
  11. Oikologi Prasini (Groene Ecologen) zijn de Griekse Groenen die zich links noch rechts van het politieke spectrum plaatsen en daardoor een onduidelijke keuze zijn voor vele Grieken. Milieubewustzijn leeft slechts bij een beperkt aantal mensen in Griekenland en de partij geraakte daardoor in 2009 net niet in het parlement. Delen van het programma van de groenen zijn ondertussen overgenomen door andere partijen en vermoedelijk haalt de partij daardoor ook dit keer de kiesdrempel niet.
     
  12. Je moet het de partijleider van Enosi Kentroon (Vereniging van Centralisten) nageven: hij geeft niet op. 20 jaar probeert hij zijn partij op de Griekse politieke kaart te zetten door zendtijd te kopen bij verschillende kleine zenders. Hij zit zich steeds druk te maken over het corrupte beleid van de twee grote partijen en hij heeft zinnige voorstellen, maar de Griekse opinie lacht gewoon meewarig met hem. De partij is nooit eerder in het parlement geraakt en er is geen enkele reden om aan te nemen dat het dit keer zal lukken.
     
  13. Komma Fileleftheron (Liberale Partij) ziet als enige uitweg uit de crisis dat het protectionistische economische systeem in Griekenland wordt opgeheven. Grote voorbeeld van de partij is de staatsman Eleftherios Venizelos (niet te verwarren met de PASOK-partijleider). Impact van deze partij is bijna nihil.
     
  14. Laikos Syndesmos – Chrysi Avgi (Gouden Dageraad) is niet zomaar een extreem-rechtse partij. Het is een regelrechte neo-nazistische partij die bovendien ook nog eens het kolonelsregime verheerlijkt. De partij organiseert klopjachten op migranten en raakt regelmatig slaags met aanhangers van linkse partijen. Bij de talrijke betogingen is het duidelijk dat de partij het erg goed kan vinden met de Griekse politie. Volgens de laatste opiniepeilingen haalt Gouden Dageraad vlot de kiesdrempel, vooral door mensen die op die manier een proteststem willen geven.
     
  15. Demosthenes Vergis – Ellines Oikologi (Griekse ecologen) is een partij die is opgericht door iemand die het blijkbaar allemaal niet zo ernstig neemt. Partijleider Vergis heeft ooit een verkiezingsaffiche gehad waarop hij volledig naakt poseerde. Het Griekse porno-fenomeen Julia Alexandratou staat op de lijst van deze partij en zo heeft Griekenland nu ook zijn La Cicciolina. Wie weet levert het stemmen op.
     
  16. OCHI (NEE) is een kreet die we wel vaker hebben gehoord op de Griekse straten. Hij is nu ook de naam van een partij. Het is een bont allegaartje van politici die het allemaal al eens eerder hebben geprobeerd, maar die nog geen succes hebben gehad. Nu wellicht ook niet. Tenzij er genoeg proteststemmen zijn.
     
  17. Kinima Den Plirono (Beweging Ik Betaal Niet). Deze beweging was erg actief in het voorjaar van 2011, toen de Griekse verontwaardigden elke avond bijeenkwamen voor het Griekse parlement. De partij is ontstaan doordat een aantal burgers weigerden de verhoogde tol op de Griekse autosnelwegen te betalen omdat de overheid niet had voorzien in een alternatief wegennet waardoor mensen tol moesten betalen om naar de supermarkt te kunnen gaan of om hun kinderen naar school te brengen. De naambekendheid zal zeker stemmen opleveren. Of het er genoeg zullen zijn om het parlement te halen, valt nog af te wachten.
     
  18. De naam K.E.A.N. – Kinima Ethnikis Antistasis (Beweging van Nationaal Verzet) is duidelijk, maar het programma is dat in mindere mate. Foto’s van galgen op Syntagma en politieke leiders in gevangenisplunjes wijzen er op dat deze partij voornamelijk proteststemmen zoekt. Of ze die gaat krijgen…
     
  19. Kommunistiko Komma Elladas (Marxistiko-Leninistiko) – M.L. KKE is een samenwerking tussen de Communistische Partij van Griekenland (Marxistisch Leninistisch) en de Marxistisch Leninistische Communistische Partij van Griekenland. Beide partijen waren in het verleden niet on speaking terms om onduidelijke redenen die veeleer aan een scene van een Monty Python film doen denken. De klassestrijd blijft nog zeer actueel voor deze twee partijen maar de ideologische kloof met die andere Communistische Partij KKE blijkt te diep. Deze partij ronselt voornamelijk stemmen bij de jongeren.
     
  20. ANTARSYA (Antikapitalistische Linkse Samenwerking voor de Ommekeer) laat er geen twijfel over bestaan wat het nastreeft. Deze extreem-linkse partij heeft een hard kern van kiezers, maar die waren voordien nooit voldoende om de partij een plaats in het parlement te geven. In de Griekse publieke opinie leeft het idee dat de huidige crisis een rechtstreeks gevolg is van het kapitalisme, dus een partij die dat kapitalisme aanvalt, zou best wel eens wat meer stemmen kunnen krijgen.
     
  21. OKDE (Organisatie van Communistische Internationalisten van Griekenland) is nog een communistische partij die een samenwerking nastreeft met gelijkgezinden buiten de landsgrenzen. Tot nu toe was de partij toch veeleer onbekend in Griekenland en misschien ook wel daar buiten. In de opiniepeilingen zijn ze nergens te bespeuren.
     
  22. EEK Trotskistes (Revolutionaire Werkliedenpartij – Trotskisten): het wordt moeilijk om na te gaan waarin de verschillende communistische splinterpartijtjes van elkaar verschillen. De ideologisch meningsverschillen zorgen er in ieder geval voor dat ze nooit de kiesdrempel zullen halen. Ook dit keer niet.
     
  23. OAKKE (Organisatie voor de Wederopbouw van de KKE): zie hierboven. OAKKE vindt dat de normale KKE zich te schismatisch opstelt, maar slaagt er zelf niet in om andere communistische partijen te verenigen. Te verwaarlozen tijdens deze verkiezingen.
     
  24. Syndesmos Ethnikis Enotitas (Vereniging van Nationale Eenheid) is een zeer nieuwe partij die ook graag teruggrijpt naar het verleden en zeer patriotisch is ingesteld. Een politiek programma is vaag tot onbestaande, want door enkel te stellen dat je je wil inspannen voor het vaderland, maak je politiek geen brokken.
     
  25. Kinonia Politiki Parataxi synechiston Kapodistria (Maatschappij Politieke Beweging van zij die Kapodistrias verder willen zetten). Zie hierboven: alweer een groep van patriotten die dit keer Ioannis Kapodistrias, de eerste gouverneur van het onafhankelijke Griekenland, als grote voorbeeld hebben.
     
  26. Komma Piraton Elladas (Piratenpartij Griekenland) is de Griekse tak van de Piratenpartij. De positie van de partij verschilt niet wezenlijk van die van de evenknie in andere Europese landen. De partij is gevoelig kleiner dan zijn Duitse kompaan, maar zou wel eens voor een verrassing kunnen zorgen.
     
  27. Dimiourgia Xana (Reconstructie) is een partij die is opgericht door jonge ondernemers die het beu zijn dat de privésector in Griekenland een speelbal is in de handen van de twee grote politieke partijen om daarmee de excessen in de openbare sector te financieren. Noch links, noch rechts, wil de partij vooral gezond verstand en een klimaat waarin een economie naar westers model kan functioneren. Jongeren die op de universiteitsbanken nog niet in de rangen van andere partijen zijn gelokt, zijn gecharmeerd door deze partij die ook reële kansen heeft om in het parlement te geraken.
     
  28. PAN.KI (Panathinaiko Beweging) is de partij van de aanhangers van de Atheense voetbalploeg Panathinaikos. Te classificeren onder protestpartij die meedoet voor de grap.
     
  29. Axioprepia (Waardigheid). De Grieken voelen aan dat hun waardigheid is aangetast en dat wordt door deze partij verwoord. Meer niet. Dat is dus te mager om veel kiezers te overtuigen. Te verwaarlozen dus.
     
  30. Anexartiti Ananeotiki Aristera, Ananeotiki Dexia, Ananeotiko PASOK, Ananeotiki Nea Dimokratia, Ochi ston Polemo, Komma Epichirisi Charizo Oikopeda, Charizo Chrei, Sozo Zoës, Panagrotiko Ergatiko Kinima Ellados (Onafhankelijk Vernieuwend Links, Vernieuwend Rechts, Vernieuwende PASOK, Vernieuwende Nea Dimokrati, Nee aan de Oorlog, Partij van de Actie Ik Schenk Bouwgrond Weg, Ik Schenk Schulden Weg, Ik Red Levens, Algemene Landbouwbeweging van Griekenland) is een éénmanspartij en is zeker de partij met de langst denkbare naam. Een plaats in het Guiness Book of Records zit er zeker in. Een plaats in het parlement niet.
     
  31. Periferiaki Astiki Anaptiksi (Regionale Stedelijke Ontwikkeling) is een partij die strijdt tegen de verloedering van de steden. Hoewel het natuurlijk een thema is in Griekenland, is het niet genoeg om er de kiesdrempel mee te halen.
     
  32. Tyrranoktoni (Tirannendoders) is een éénmanspartij die van de Raad van State niet mee mag doen onder deze naam (is te provocerend), dus zal kandidaat Athanasios Daskalopoulos het proberen onder zijn eigen naam. En dat zal dan wellicht ook de laatste keer zijn dat we die zien.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!