Abdulhadi al-Khawaja is sinds 8 februari in hongerstaking. Al-Khawaja werd in april 2011 gearresteerd tijdens een strafcampagne van de regering tegen de protesten van de sjiitische meerderheid die meer rechten eiste van de soennitische overheersers.
Sinds 8 februari 2012 weigert hij alle voedsel als protest tegen de levenslange veroordeling die hij in juni opliep omdat hij een complot gesmeed zou hebben tegen de staat. Zijn gezondheidssituatie gaat snel achteruit en ook Amnesty International heeft onlangs nog zijn ‘onmiddellijke en onvoorwaardelijke’ vrijlating gevraagd.
Amy Goodman: We hebben contact met Al-Khawaja’s dochter Zainab, die in Manamah, de hoofdstad van Bahrein, verblijft. Zij is zelf ook een activiste voor meer democratie. Zij is zelf ook vastgehouden wegens protesten, onlangs nog in februari, op de verjaardag van de democratiseringsbeweging van Bahrein. We interviewen ook Nabil Rajab, de voorzitter van het Bahreinse Centrum voor de Mensenrechten, die onlangs uit de gevangenis is vrijgelaten.
Nabil Rajab, jij werd vastgehouden, en vervolgens vrijgelaten. Vertel eens over de situatie van Al-Khawaja, die de 54ste dag van zijn hongerstaking bezig is.
Nabil Rajab: “Om te beginnen wil ik jullie van harte danken dat jullie over Bahrein berichten. Ik zie Democracy Now! als een baken van hoop wat betreft het overbrengen van onze mening bij het Amerikaanse volk, vooral op een moment waarop het nieuws uit Bahrein door televisiezenders, nieuwsagentschappen en de internationale gemeenschap wordt genegeerd, om de eenvoudige reden dat Bahrein een olie-exporteur is, en een afzetmarkt voor wapens.”
“Daarom worden we gemarginaliseerd. Nogmaals bedankt, en ik hoop echt dat jullie over Bahrein verslag blijven uitbrengen: we hebben jullie en alle andere media die de mensenrechten respecteren hard nodig om mensen bewust te maken van de misdaden die in dit land gepleegd worden.”
“Abdulhadi al-Khawaja, is zoals je weet, in zijn 54ste dag hongerstaking en zijn gezondheid gaat achteruit. Hij is onlangs in het ziekenhuis opgenomen en we zijn bang dat hij op een gegeven ogenblik lichaamsfuncties zou kunnen verliezen. Ik ben bang dat de regering van Bahrein op dat moment zit te wachten. En ik ben er zeker van dat ze hem zullen vrijlaten voor hij sterft, maar ze zullen dat niet doen voor hij lichaamsfuncties verloren heeft.”
“Het regime is erg agressief. Het heeft in het afgelopen jaar veel misdaden gepleegd. Vorig jaar rond deze tijd zei ik hier dat ongeveer twintig mensen omgekomen waren; nu kan ik je vertellen dat meer dan tachtig mensen omgebracht zijn, duizenden mensen vastgehouden werden, duizenden mensen op hun werk lastiggevallen en ontslagen werden, moskees verwoest werden, en de huizen van de mensen leeggeroofd werden door huursoldaten die door de regering werden betaald.”
“Jammer genoeg hoor je dat niet echt in de intenationale media, maar dat is wat er in Bahrein aan het gebeuren is. En we zoeken internationale hulp. We willen internationale maatregelen voor Bahrein, politiek en economisch, om druk uit te oefenen op de overheid om een halt toe te roepen aan de misdaden die tegen het volk en alle gevangenen, waaronder mijn collega en mijn leraar Abdulhadi al-Khawaja.”
Amy Goodman: Zainab, jij bent de dochter van Abdulhadi al-Khawaja. Ik wilde je vragen wat je gehoord hebt over de toestand van je vader op dit moment. Hij was in de gevangenis; toen in het ziekenhuis, en nu weer in de gevangenis. Wat weet jij precies?
Zainab al-Khawaja: “We weten niet veel. Er wordt ons niet altijd verteld wat er precies aan het gebeuren is. Soms horen we het nieuws van andere gevangenen die hun familie bellen. Op dit ogenblik bevindt mijn vader zich tussen de gevangenis en het ziekenhuis. Zijn bloedsuikerspiegel blijft erg laag gaan, en hij moet naar een ziekenhuis overgebracht worden. We weten ook dat de gevangenisarts mijn vader in bijzijn van zijn advocaat verteld heeft dat hij ieder ogenblik in coma kan gaan, en dat het mogelijk is dat hij niet meer uit die slaap ontwaakt.”
Amy Goodman: Waarom wordt hij vastgehouden? Waarom werd hij gearresteerd?
Zainab al-Khawaja: “Mijn vader is gearresteerd – binnen enkele dagen zal dat een jaar geleden zijn – en tot een levenslange gevangenisstraf veroordeeld omdat hij een mensenrechtenactivist is, omdat hij mensen over hun rechten uitleg gaf, en verslag uitbracht van schendingen van de mensenrechten in Bahrein.”
Amy Goodman: Vertel eens over de dag waarop hij aangehouden werd. We hebben zijn verhaal van dichtbij gevolgd, want jij hebt ons op de hoogte gehouden van wat er gebeurde. Was je erbij toen hij gearresteerd werd?
Zainab al-Khawaja: “Ja, ik was erbij toen ze mijn vader, op een erg brutale manier, arresteerden. Ze sloegen hem voor onze ogen in elkaar, ze lieten zijn bloed achter op onze trappen en drempels, en namen hem mee. Hij werd op zulk een brutale manier gearresteerd dat hij onmiddellijk naar het ziekenhuis gebracht moest worden en urenlang geopereerd moest worden, want ze hadden zijn kaakbeen op vier verschillende plaatsen gebroken.”
Amy Goodman: Je bent in het afgelopen jaar zelf gevangen gehouden, en bent in hongerstaking gegaan als protest tegen je vaders aanhouding.
Zainab al-Khawaja: “Inderdaad. Ik ben een aantal keren gearresteerd, en ik heb een hongerstaking gehouden. Daarom begrijp ik niet hoe mijn vader erin slaagt tot nu vol te houden. Ik weet hoe verschrikkelijk het is om in hongerstaking te gaan, ook al duurde mijn hongerstaking slechts tien dagen.”
Amy Goodman: Toen je gevangen werd gehouden, toen je gearresteerd en gevangengezet werd, schreef je een gedicht over je vader. Kun je het ons eens voorlezen?
Zainab al-Khawaja: “De laatste keer dat ik gearresteerd werd, was mijn vader al met zijn hongerstaking begonnen, en daarom schreef ik dit gedicht. Ik gaf het de titel ‘De sultan delft mijn vaders graf’.
De sultan delft mijn vaders graf.
Ik kijk met afschuw toe: de sultan delft mijn vaders graf.
Hij delft het diep en maakt het nauw,
En hij zegt grijnzend dat hij op een dag in een kasteel woont, torenhoog,
omringd door de oorverdovende stilte van ellendige, gehoorzame slaven.
Ik kijk met afschuw toe, en roep naar hem:
“Grafdelver, delf voort! Maar maak het graf wat groter.
Delf voor twee en niet voor één.
Maak het voor ons beiden groot genoeg,
want ik zou nooit over de aarde kunnen gaan,
als mijn vader daar begraven lag.”
Ik hoor hoe de sultan vloekt,
zijn gezicht is rood van toorn.
Hij vond opnieuw een zaad dat door mijn vader is geplant.
Hij perst het leven uit het zaad,
en gooit het in het graf.
Maar delvend aan een huis voor doden
merkt hij niet hoe levenszaden blijven groeien, om hem heen.
Terwijl mijn wangen branden door mijn kwade tranen,
voel ik een hand op mijn schouder.
Ik kijk in mijn vaders droeve ogen.
Ik zie hem lachen – een zonsopgang.
“Wanhoop niet”, fluistert mijn vader.
Voor je ligt de overwinning. Feest!
De sultan, wroetend in het vuil,
vermoeid van al het graven,
ziet nu rond zich de gebeenten
van sultans, keizers, koningen en koninginnen.
Hij kijkt angstig naar de schedels
waarop geen kroon meer rust.
Dan ineens vraagt hij zich af:
hoe geraakt hij uit het gat
dat hij zo diep, zo diep toch delfde?
Vanuit zijn graf kijkt hij omhoog,
gelooft niet wat hij ziet:
met reuzenvleugels vliegt daar naar de hemel
een man, vel over been,
met grote zwarte ogen, en een glimlach vol van vrede.”
Amy Goodman: Abdulhadi al-Khawaja is in de 54ste dag van zijn hongerstaking. Hij zat in de gevangenis, werd dan naar het ziekenhuis gebracht, en zit nu terug in de gevangenis?
Zainab al-Khawaja: “Jazeker. Dat werd ons verteld toen we hem gingen bezoeken. De politie daar vertelde ons dat hij er niet was. En toen we vroegen waar hij was, zeiden ze dat hij al een hele dag in het ziekenhuis zat. En wij wisten daar niets van, daar was ons niets over verteld! We gingen naar het ziekenhuis en mochten hem niet zien. Maar gisteren werd hij terug naar de gevangenis gebracht, en gisteren hebben we hem gezien.”
Amy Goodman: Vertel ons eens wat meer over je vaders toestand. Heb je met hem kunnen praten?
Zainab al-Khawaja: “We hebben met hem kunnen praten. Hij is erg, erg verzwakt. Na het bezoek had ik het gevoel dat mijn vader stervende is. Jammer genoeg heb ik niet hetzelfde voorgevoel als Nabil Rajab, dat ze hem niet zullen laten sterven, maar alleen een lichaamsdeel afnemen. Daar ben ik niet zeker van. Ik ken onze regering, ik heb ze hun misdaden een heel jaar zien plegen, en ik heb erover geschreven. En ik ben er niet zeker van dat het hun iets kan schelen of mijn vader in de gevangenis sterft of niet.”
Amy Goodman: Zainab al-Khawaja, wat kan de VS doen? Bahrein is van strategisch belang voor de VS. De Vijfde Vloot van de Amerikaanse Zeemacht heeft zijn basis in jullie land.
Zainab al-Khawaja: “De Amerikaanse regering heeft veel macht in Bahrein. De Bahreinse overheid luistert naar de Amerikaanse regering. Eén woord van de Amerikaanse overheid, en mijn vader zou worden vrijgelaten. Daar ben ik zeker van. Maar nu zijn de Amerikanen, of beter, is de Amerikaanse regering, meer begaan met hun eigen belangen dan met mensenrechten en de levens van de Bahreinse bevolking en de democratie in Bahrein.”
Amy Goodman: Dat lijkt me veelbetekenend: ‘één woord van de Amerikaanse overheid’. In andere landen waar bewegingen voor meer democratie ontstonden, de Arabische Lente om het zo te stellen, heeft de Amerikaanse overheid haar invloed laten gelden. Wat met Bahrein? Wat is volgens jullie het verschil? Hebben jullie daar met VS-functionarissen over gesproken?
Zainab al-Khawaja: “Ik heb niet met VS-functionarissen gesproken. Ik heb brieven geschreven, en ik heb geprobeerd met hen in contact te komen via de media en via andere kanalen. Ik heb echter niets gehoord, nog altijd niet. We hebben het gevoel dat we geïsoleerd worden, hier in Bahrein. Onze revolutie voor democratie, die net dezelfde is als de andere revoluties in de Arabische wereld, is van de rest losgeweekt, omdat het niet in het belang is van heel wat landen en regeringen om een beweging hier te steunen. Ze denken zelfs dat het in hun belang is de dictators te ondersteunen.”
Amy Goodman: Nabil Rajab, kun jij, als voorzitter van het Bahreinse Centrum voor de Mensenrechten, druk uitoefenen? Je werd dit weekend ondervraagd. Je werd vastgehouden, maar weer vrijgelaten. Abdulhadi al-Khawaja staat dicht bij de dood, op de 54ste dag van zijn hongerstaking. Welke rol zou de VS kunnen spelen?
Nabil Rajab: “Zoals Zainab zei, zou de VS hier een zeer grote rol kunnen spelen. Ze zou echt druk kunnen uitoefenen op de Bahreinse overheid. Maar tot nu toe is het voor onze mensenrechtenbeweging in Bahrein en de mensen die voor democratie vechten, erg duidelijk dat de Amerikaanse overheid achter de dictators staat en hen ondersteunt.”
“En hoewel ze het niet zeggen, denk ik dat hier de algemene overtuiging heerst dat de Amerikaanse regering denkt dat de democratie in dit deel va de wereld haar belangen niet vooruithelpt. Daarom heeft ze het nauwelijks over de schendingen van de mensenrechten in Bahrein, of in Saoedi-Arabië, hoewel Saoedi-Arabië de grootste schender van mensenrechten is in de regio, maar daar wordt nauwelijks aandacht aan besteed, dat wordt nauwelijks gezegd of bekritiseerd.”
eJammer genoeg leven we in een regio die ten gronde wordt gericht door dictators, enkele families, hun bedrijven, schenders van mensenrechten, maar daarover zul je nooit kritiek horen door de Amerikaanse overheid. Een trieste situatie.”
“Godzijdank zijn er in de VS organisaties, de civil society, en media zoals die van jullie, die hard werken om dit onderwerp in de VS onder de aandacht te brengen en zo de regering onder druk te zetten. Tot dusver is de rol van de VS erg negatief geweest.”
“We zien twee verschillende opstellingen voor twee verschillende revoluties, in Bahrein en in Syrië. Er worden twee verschillende talen gesproken. Dat is erg ontgoochelend. Maar vanaf de eerste dag konden we wel rekenen op onze eigen mensen, onze eigen overtuiging dat we voor een juiste zaak strijden. Daarom ben ik vol vertrouwen dat we het gevecht zullen winnen. We zullen de democratie krijgen waar we nu voor vechten.”
Amy Goodman: Hoe is het gesteld met de artsen en verpleegkundigen die berecht zijn omdat ze gewonde manifestanten hebben behandeld?
Nabil Rajab: “Hun zaak is nog in behandeling. We zijn bang dat velen onder hen veroordeeld zullen worden, veroordeeld vanwege hun humanitair werk, vanwege het werk dat ze gedaan hebben om de internationale gemeenschap te laten weten wat hier aan het gebeuren is.”
Dit is een vertaling van het TV-interview dat werd afgenomen op 2 april 2012.
(Vertaald uit het Engels door Steven Haerens)
