Hun opdracht ? Het graf openmaken.

Geen makkelijke klus bleek dat gauw, want onder de witte tegels ontdekten ze een laag gewapend beton en daarna een nieuwe reeks tegels. Maar toen ze die opgebroken hadden, was in de open ruimte de houten kist met daarin de stoffelijke resten van lareinemèremeteen duidelijk zichtbaar. Nog een klein oponthoud, de tijd om een ambachtelijke houten ladder op te snorren in de buurt, en het echte werk, waarvoor iedereen naar het paleis afgezakt was, kon beginnen.

Wat was het opzet van de operatie?

Twee agenten van de federale politie, gespecialiseerd in het opgraven van lijken en slachtofferidentificatie, zoeken dezer dagen in Gitega naar het lijk van de veertig jaar terug standrechtelijk geëxecuteerde mwami Ntare V, de zoon van Baramparaye.

De Leuvense hoogleraar Jean-Jacques Cassiman en enkele van zijn medewerkers zijn ingeschakeld om in geval van een op het eerste gezicht succesrijke vondst door DNA-onderzoek uit te maken of het stoffelijke overschot wel degelijk dat van Ntare is. Daarvoor verzamelen ze stalen in van naaste familieleden, waarmee ze de vergelijking kunnen maken.

In een steriel wit pak, met mondmasker en handschoenen, konden eerst Anja Gilissen, voor de opruiming van het graf en de eerste vaststellingen, en achteraf Cassiman zelf, voor de eigenlijke monsterafname, in de tombe afdalen. Een tegenvaller was het dat na vijf jaar geen nagel meer te vinden was, het geschikte materiaal bij uitstek voor DNA-testen.

Maar met vier tanden, een sleutelbeen, een wervel, een vingerkootje en een voetbeentje van de koningin-moeder waarmee de ploeg terug naar België trekt, moet het lukken om het onderzoek af te ronden. Gesteld altijd dat het lichaam van de laatste mwami van Burundi te voorschijn komt.

Op de site, op en rond het voormalige militaire kerkhof, waar de opgravingen gebeuren, is er tot dusver geen resultaat geboekt. Lijken genoeg, maar de eerste twee plekken die opengegooid zijn, hebben uitgewezen dat de delvers middenin het kerkhof zitten. Ze graven nu sleuven die haaks op de weg staan om de rand van het kerkhof te vinden. Volgens de meeste ooggetuigen is de mwami immers op die plaats begraven. Op het einde van het paasweekend valt het verdict of Ntare V binnenkort een waardige begrafenis kan krijgen of niet.

Wat opvalt, is de aandacht die het door België gefinancierde initiatief krijgt. Televisie, radio, kranten en weekbladen maken er een hoofdpunt van. Zowel aan het kerkhof als aan de tombe van Baramparaye was er flink wat belangstelling van voorbijgangers en mensen uit de buurt.

Nieuwsgierige vragen beantwoordde prof. Cassiman graag, zodat het onder de druilerige regen zelfs tot een geïmproviseerd klasje kwam. De aanwezige Burundezen weten voortaan wat DNA precies is en waarom Belgen in ruimtepakken het graf van de koningin-moeder open laten breken en erin afdalen.