Zelfmoord in Athene – getekend, de economische crisis

Het aantal geregistreerde zelfmoorden in Griekenland is de voorbije jaren flink toegenomen. De zelfmoord van een bejaarde man op het centrale Syntagmaplein in Athene op woensdag 4 april heeft de kwestie nog een stuk actueler gemaakt.

donderdag 5 april 2012 22:09

Spread the love

Tot voor een paar jaren was zelfmoord een vrij ongewoon verschijnsel in Griekenland. Misschien speelt het goede weer wel een rol en voelden de meeste Grieken zich goed in hun vel. Maar het is ook wel zo dat er een taboe rust op zelfmoord: de Grieks-Orthodoxe Kerk weigert mensen te begraven die zelfmoord hebben gepleegd. Dus het is niet uitgesloten dat een zelfmoord hier min of meer verzwegen wordt om op die manier de schande te ontlopen die gepaard gaat met het weigeren van een begrafenis.

Sterke toename van aantal zelfmoorden

De laatste jaren is het aantal zelfmoorden echter stevig toegenomen. Bij de zelfmoordpreventielijnen krijgt men ook heel wat meer telefoontjes binnen van mensen die het niet meer zien zitten. Terwijl de reden waarom mensen bellen vroeger veel vaker van emotionele of psychologische aard was, halen de meeste bellers tegenwoordig vooral economische redenen aan. Cijfers die de relatie aantonen tussen de economische crisis en zelfmoord, zijn er in Griekenland nog niet. Maar de zelfmoord van gisteren heeft het verband zeer duidelijk op de kaart gezet.

“Collaborateurs”

De gepensioneerde apotheker schreef in een afscheidsbriefje dat hij liever op deze manier waardig aan zijn einde kwam dan zich te moeten verlagen tot het zoeken van eten in de vuilnisbakken.De Griekse gepensioneerden worden over het algemeen het zwaarst getroffen door de besparingsmaatrelen, want bij elke besparingsronde wordt er nog maar eens in de pensioenen gesneden, terwijl heel wat bevolkingsgroepen die het heel wat breder hebben, buiten schot blijven. De 77-jarige legde de oorzaak van de problemen rechtstreeks bij de “Tsolakoglou-regering”. Daarmee bedoelde hij dat hij de huidige regering als een collaboratieregering ziet, een mening die door heel wat Grieken wordt gedeeld. Georgios Tsolakoglou was de eerste collaborerende premier tijdens de nazi-bezetting van Griekenland. 77 jaar: dat betekent dat deze man de tweede wereldoorlog en de militaire junta in Griekenland heeft overleefd.

De brief die man heeft nagelaten, zou nadien door zijn dochter aan de media zijn gegeven en daardoor is het een scan op het internet te vinden. De echtheid van het document kan niet worden achterhaald. Dit is wat er in het document staat:

“De collaboratieregering Tsolakoglou heeft letterlijk mijn mogelijkheid om te overleven met een waardig pensioen waarvoor alleen ik de 35 jaar heb betaald (zonder hulp van de staat) tot nul herleid.

Omdat ik een leeftijd heb bereikt die me niet langer persoonlijk de mogelijkheid biedt tot drastiche actie (zonder natuurlijk uit te sluiten dat er een Griek zou opstaan en zijn kalashnikov zou nemen, waarna ik dan de tweede zou zijn), zie ik geen andere oplossing dan een waardig einde voor ik moet gaan zoeken naar eten in de vuilnisbakken.

Ik geloof dat de jongeren die geen toekomst hebben op een dag naar de wapens zullen grijpen en op het Syntagmaplein de nationale verraders omgekeerd zullen ophangen zoals de Italianen in 1945 gedaan hebben met Mussolini (Piazza Poreto in Milaan).”

Symbool

De zelfmoord van gisteren heeft een grote symbolische waarde, en het is niet uitgesloten dat zoiets ook het doel van de man is geweest. De voorbije maanden hebben er wel vaker mensen zelfmoord gepleegd en het meest in het oog springende geval was dat van een TV-acteur een paar weken geleden die in de haven van Piraeus in zijn auto zat, de raampjes open draaide, “goeiedag” schreeuwde en plankgas gaf en zijn auto in het water stuurde.

Maar jezelf door het hoofd schieten op het meest centrale plein van Athene, om 9 uur ‘s ochtends, wanneer de pendelaars voorbij komen, dat haalt natuurlijk de krantenkoppen. En omdat het geval zo in het oog springt, werd de naam van de onfortuinlijke man dan ook vrijgegeven: hij heette Dimitris Christoulas. De naam is een begrip geworden. Op woensdag 4 april was #dimitrischristoulas zowat de populairste hashtag op Twitter, met veel vermeldingen in Spanje, Portugal en Italië (waar overigens de zelfde dag een oudere vrouw zelfmoord pleegde wegens de economische crisis in dat land).

Vanaf er een naam is, werkt een dergelijk voorval natuurlijk een stuk sneller in op de publieke opinie. De gevolgen van de economische crisis krijgen hierdoor nu als het ware een gezicht, want er is een naam, een persoon en een geschiedenis. Een apotheker, een beroep waardoor je toch goed genoeg boert om nadien een zorgeloze oude dag te hebben, die zelfmoord pleegt, dat zet de brutale besparingsmaatregelen die in Griekenland worden doorgevoerd, natuurlijk extra in de verf. De man zou zware gezondheidsproblemen hebben gehad en gevreesd hebben dat hij geen geld had om de gezondheidszorg te betalen. Als het al iets bewijst, dan is het dat de welvaartsstaat in Griekenland opgehouden is te bestaan. Betaalbare verzorging in de openbare ziekenhuizen is van een bedenkelijk niveau, waardoor je wel gedwongen wordt om naar een privéziekenhuis te gaan. En als we in het achterhoofd houden dat werkingsfondsen voor de ziekenhuizen geplunderd zijn om de houders van Grieks waardepapier uit te betalen, dan weet je dat het er zeker niet beter op wordt.

Reactie

Doordat een slachtoffer van de economische crisis nu een naam heeft, was het niet meer dan normaal dat er een reactie vanuit het volk kwam. Een paar duizend mensen kwam dan ook afgelopen woensdag de straat op om Dimitris Christoulas te herdenken. Daarbij kwam het tot rellen en de oproerpolitie reageerde meteen heel erg drastisch. Het is duidelijk dat de Griekse overheid een debacle wil vermijden zoals in december 2008, toen de tiener Alexis Grigoropoulos werd doodgeschoten door een politieagent, waarna er rellen uitbraken en Athene 3 dagen aan een stuk brandde. Maar de brutaliteit waarmee de oproerpolitie dit keer optrad, was zo erg dat ze een journaliste het ziekenhuis in klopten. De algemene teneur bij de Griekse bevolking is dat het niet om een zelfmoord ging, maar om een economische moord.

De oproerpolitie greep gewelddadig in

De reactie van uit het regeringskamp, was niet erg sprekend. Premier Papadimos zei dat het een tragische gebeurtenis was en dat de staat en e burgers elkaar in deze moeilijke tijden moeten bijstaan, maar zijn woorden klinken erg hol, als je weet dat hij een beleid voert dat een groot deel van de Griekse bevolking naar de uitputting drijft. Sommige parlementsleden lieten op één van hun vele televisieoptredens uitschijnen dat de gepensioneerde misschien wel zelf aan de basis van zijn ellende zou kunnen liggen, en onderminister van Binnenlandse Zaken Paris Koukoulopoulos achtte het zelfs uitgesloten dat een apotheker ooit zijn eten uit het vuilnis moet gaan vissen. Het zijn uitingen die op dit ogenblik enkel olie op het vuur gooien.

Informatie over zelfmoord en zelfmoordpreventie kan je vinden in de hieronder vermelde websites: