Vond u het ook zo spannend dat een Vlaamse schrijver eindelijk nog eens kans maakt op de Nobelprijs voor literatuur? Dan moeten we u ontgoochelen. De kans dat een Vlaming de prijs wint, is zo goed als nihil.
Het was het programma Nieuwe feiten dat de scoop had. Oud-premier Mark Eyskens mocht er komen vertellen dat Tom Lanoye werd voorgedragen voor de Nobelprijs literatuur.
Bij Eyskens zelf klonk het nog voorzichtig. “Ik hoor dat het de bedoeling is om hem voor te dragen”, aldus Eyskens. Hij voegt er nog aan toe dat het gerucht uit de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde in Gent komt, een instelling waar hij zelf geen deel van uit maakt.
Een roddel dus. Wat de kranten niet belette om het bericht over te nemen. De Standaard en Het Laatste Nieuws zetten het nieuws nog tussen aanhalingstekens. Bij De Morgen was het gewoon een (nieuw) feit. “Tom Lanoye voorgedragen voor Nobelprijs Literatuur”.
In De Morgen toonde Lanoye zich zelf trouwens de meest nuchtere: “We kennen ook de badinerende stijl van onze voormalige buitenlandminister.”
Een telefoontje naar de Academie had volstaan om het bericht naar de prullenmand te verwijzen. Die Academie stuurde donderdag dit persbericht.
“De Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde neemt kennis van de mening van Minister van Staat Marc Eyskens dat Tom Lanoye voorgedragen zou moeten worden voor de Nobelprijs. De KANTL erkent de grote kwaliteiten van het schrijverschap van Tom Lanoye maar wil de suggestie tegenspreken dat zij Lanoye zou hebben voorgedragen voor de Nobelprijs. Dit jaar (januari 2012) hebben de drie academies (KANTL, KVAB en de Nederlandse KNAW) Leonard Nolens en Cees Nooteboom voorgedragen.”
Kijk eens aan, er is dus toch een Vlaamse schrijver die kans maakt op de prijs, de dichter Leonard Nolens.
Maar ook dat moet genuanceerd worden. Elk jaar krijgen de nationale academiën voor Letterkunde een vraag van de Academie van Stockholm om tegen eind januari namen voor te dragen. Ook oud-winnaars en sommige literatuurprofessoren mogen dat.
Uit die lijst stelt het Nobelcomité een longlist samen van zo’n 200 namen. Dit jaar liet het comité op Twitter weten dat er 210 kandidaten zijn. Daarna volgt er een selectie tot er een 15-tal namen overblijven. In de laatste fase staan er nog vijf namen op de shortlist.
Tijdens de zomervakantie moeten alle leden van de Academie zich dan door het oeuvre van die vijf kandidaten wurmen. Na de vakantie mogen de Academieleden dan discussiëren en uiteindelijk stemmen. Een kandidaat die voor het eerst op de shortlist van vijf namen geraakt, wordt nooit onmiddellijk gekozen.
Als Nolens op de longlist geraakte, staat hij daar samen met 200 andere schrijvers met daarbij onder meer Haruki Murakami, Adonis, Milan Kundera en jawel Bob Dylan.
Voorgedragen worden is leuk, maar zegt ook weer niet zoveel. Zowel Benito Mussolini als Adolf Hitler waren ooit kandidaat voor de Nobelprijs voor de Vrede.
