Al meer dan 70 dagen zitten 23 sans-papiers in hongerstaking in een verlaten gebouw aan de VUB. Vóór het gebouw passeren dagelijks honderden studenten op weg van hun kot naar de lessen. En ook duizenden auto’s die op de Triomflaan de eerste meters richting Brusselse ring rijden. Voor al deze mensen gaat het leven voort.

Niet voor de hongerstakers. Hun leven is al maanden stilgevallen. Hun leven durven ze niet langer een leven te noemen. Vandaar ook dat ze in hongerstaking zitten. Ze willen ons laten zien dat ze bestaan, dat ze leven. Ze willen een aantal basisrechten verkrijgen, want wat is het leven waard als de samenleving niet eens erkent dat je bestaat?

Voor ons moeilijk voor te stellen, voor mensen zonder papieren een harde realiteit. Een realiteit die ze niet langer kunnen en willen dragen. Dagelijks uitgebuit worden door werkgevers die hen onmenselijk behandelen. Vaak 12 tot 14 uur werken tegen 3-4 euro per uur. Elk moment van de dag met schrik leven om opgepakt te worden. Want als je geen papieren hebt, heb je geen andere keuze dan werken in het zwart.

Wie hier profiteert is de werkgever, want die betaalt de laagste mogelijke kosten. Wie hier verliest zijn de sans-papiers, de staat en wij de belastingbetalers, want terwijl wij van de hoogste belastingen ter wereld betalen, gaan werkgevers die de sans-papiers uitbuiten vrijuit.

Profiteurs

Nochtans horen we niemand die over deze werkgevers spreekt. Noch over de huisjesmelkers die de sans-papiers in erbarmelijke woonomstandigheden laten leven tegen hoge huurprijzen, omdat ze weten dat deze mensen nergens terecht kunnen zonder papieren. Ook horen we geen geklaag over de overheid die haar verantwoordelijkheid ontloopt in de bestrijding van uitbuiting en onrecht. Wat wij wel horen is dat de sans-papiers hier geen toekomst hebben, dat ze profiteurs zijn en dat ze aan chantage doen door in hongerstaking te gaan.

Het is makkelijk voor staatssecretaris Maggie De Block, bevoegd voor asiel en migratie, om te zeggen dat deze mensen in ons land ‘geen toekomst hebben’. Waar was zij en waar waren haar collega’s toen deze mensen werden uitgebuit? Een aantal onder hen verblijven en werken al tien jaar in ons land. Ze hebben in die tijd de zwaarste banen gedaan tegen de laagst mogelijke lonen. Werk dat wij niet meer willen doen. Ze hebben hun bijdrage geleverd. Toen de economische crisis hard toesloeg, stonden ze op straat, letterlijk en figuurlijk.

Op geen enkele manier hebben ze van onze staat geprofiteerd. Hoe kunnen mensen zonder papieren en zonder rechten van de staat profiteren? Kan iemand ons dat uitleggen? Het is net andersom. Denk maar aan de schoonmakers bij de NMBS, voor 99 procent in de handen van Belgische staat, die als uitschot werden behandeld. Pas kwam in het nieuws in welke werkomstandigheden ze werkten: lage lonen, overuren en geen recht op pauze of vakantie. Wie is hier de profiteur?

Wanhoop

‘De hongerstaking is chantage’, hoor je vaak bij monde van de politici en andere burgers. Waarom? Wie zijn ze aan het chanteren? De staat die hen niet erkent? De staat die uitbuiting toelaat en soms zelf van deze mensen profiteert? Is zelfverminking – psychisch en fysiek – chantage? Wordt hun lijden gedragen door iemand bij de overheid of door een van de burgers van dit land?

De hongerstaking van de sans-papiers is geen chantage. Het is een ultieme daad van wanhoop. Ze willen laten zien dat ze bestaan. Ze vragen een aantal minimumrechten: een arbeidskaart C en een verblijfsvergunning van één jaar. De bevoegde staatssecretaris en de Belgische overheid gaan niet in op hun eisen, maar beweren wel de mensenrechten te respecteren en zelfs dat ze een menselijk asiel- en migratiebeleid voeren.

Op de universiteitsbanken van dit land leren we dat een aantal mensenrechten gelden voor alle mensen. Maar als je ziet hoe deze sans-papiers worden behandeld dan is dat een grote leugen. In de praktijk gelden ze alleen voor wie het Belgisch burgerschap heeft.

Deze mensen verdienen het recht om te werken en om te verblijven in ons land. Deze hongerstakers verdienen een toekomst zoals ieder mens in dit land.

Ondertekend door o.a:

Rita Vanobberghen, huisarts en begeleidt de hongerstakers aan de VUB
Daniel Alliët, priester Begijnhofkerk Brussel
Freya Piryns, senator Groen!
Eric Corijn, cultuurfilosoof VUB
Jean Paul Van Bendegem, filosoof VUB
Paul De Hert, jurist VUB
Fred Louckx, socioloog VUB
Marc Van den Bossche, filosoof VUB
Serge Gutwirth, jurist VUB
Dimitri Verhulst, auteur
Stefan Hertmans, auteur
Jeroen Olyslaegers, auteur
Fikry El Azzouzi, auteur
Chantal De Smet, ere-directeur KASK
Karim Zahidi, filosoof UGent
Michaël Vandebril, dichter
Dominique Willaert, directeur Victoria Deluxe
Guy Gypens, artistiek directeur Kaaitheater
Meryem Kanmaz, MANA
Saskia Van Nieuwenhove, journaliste
Chokri Ben Chikha, onderzoeker KASK
Lief Vandevoort, sociologe
Thomas Decreus, filosoof KUL
Ruben Claesen, hoofdredacteur De Moeial