De studie (1) is uitgevoerd door de NGO ‘Friends of the Earth Europe‘ in samenwerking met andere Europese organisaties, waaronder het CNCD, de koepel van Belgische Noord-Zuidbewegingen (CNCD is het Franstalige 11.11.11). Het rapport wijst ook de betrokkenheid aan van de Vlaamse KBC-bank, die via haar fonds KBC Eco Fund Agri landbouwgronden in het oosten van Europa verwerft.

In het bijzonder wordt gewezen op de investeringen in Black Earth Farming Ltd, een Zweeds bedrijf dat investeert in landbouwgrond in het zuiden van Rusland. De KBC-groep krijgt ook kritiek voor haar investering in het Britse bedrijf Landkom International PLC, dat meer dan 100.000 hectare land in Oekraïne bezit. Het rapport vermeldt tevens de investeringen van KBC in Trigon Agri, een bedrijf aan het hoofd van ongeveer 100.000 hectare in Rusland en KTG Agrar AG, dat vruchtbare grond, bestemd voor voedselproductie, in het oosten van Duitsland en Litouwen opkoopt.

Bank verdedigt opkopen van landbouwgrond in het oosten van Europa

Bij navraag over deze kwestie, ontkent KBC de beschuldigingen en verdedigt zij haar beleggingsstrategie. “Wij nemen nota van de studie van Friends of the Earth en betreuren dat deze organisatie niet eerder een aantal elementen met ons geverifieerd heeft. De vier ondernemingen genoemd in het onderzoek voldeden aan onze selectiecriteria”, zegt Stef Leunens, woordvoerder van KBC.

De bank wijst erop dat deze bedrijven landbouwgrond opkopen in Centraal- en Oost-Europa (Rusland, Oekraïne, Litouwen, oosten van Duitsland), en niet in Afrika of in andere landen met een kwetsbare landbouweconomie (2).

Landgrabbing (of landroof) is een groeiend fenomeen (3). Beleggers en ondernemingen reizen de wereld rond op zoek naar goedkope landbouwgrond om er grote hoeveelheden voedselproducten voor de binnenlandse markt te produceren.

“KBC keert haar rug naar de boeren en haar geschiedenis”, protesteerde Stéphane Desgain van het Plateforme Souvereinité Alimentaire (Platform Voedselsoevereiniteit), een van de NGO’s die hebben meegewerkt aan het onderzoek.

Bron: L’écho, 14 januari 2012 (De Tijd – Vlaamse zusterkrant van L’écho – nam dit bericht niet over, hoewel KBC een van oorsprong Vlaamse bank is).

(1) Het rapport van Friends of the Earth is te raadplegen op: wervel.be/speculereninhonger

(2) Op 23 februari publiceerde de NGO ‘Genetic Resources Action International’ (GRAIN) een lijst met gegevens over meer dan 400 gevallen van landgrabbing in Afrika, Latijns-Amerika, Azië en Oost-Europa waarmee duidelijk wordt dat dit een wereldwijd probleem vormt. Die kan je raadplegen op: wervel.be/400landgrabs.

(3) Landgrabbing vindt ook steeds meer plaats voor de productie van biomassa en zet zo landbouw- en ecosystemen wereldwijd onder druk. Nu de petroleumpiek eraan komt, zetten conglomeraten van banken, chemie-, zaad- en petroleumsector in op gen- en nanotechnologie om petroleum te vervangen. De ‘synthetische biologie’ dient dezelfde belangen. Lees erover in het nieuwe Wervelboek: Legal! Optimisme – Realiteit – Hoop, dat op donderdag 29 maart wordt voorgesteld in De Markten in Brussel.