Het VN-onderzoek naar het aantal burgerslachtoffers wordt uitgevoerd in samenwerking met de Afghaanse Mensenrechten Commissie IAHRC. Na de cijfers over 2010 gaf de directeur van AIHRC, Nader Nadery, tegenover het persbureau IPS toe dat het aantal opgegeven burgerslachtoffers van acties door het Afghaanse leger en de internationale troepenmacht alleen maar die incidenten betrof die grondig waren onderzocht.
En dat betrof slechts een vijfde van alle gemelde aanvallen waarbij burgerslachtoffers waren gevallen. “We hebben de andere aanvallen niet in het rapport opgenomen omdat we niet in staat waren het precieze aantal slachtoffers vast te stellen, dat kost tijd”, verklaarde Nadery.
De cijfers van de VN hebben dus geen enkele waarde. Het werkelijke aantal burgerslachtoffers is mogelijk vijf maal zo groot als wat de VN aangeeft, en de bewering dat de meeste doden slachtoffers zijn van de Taliban is nergens op gebaseerd.
Een tweede probleem is dat een deel van de slachtoffers van deze aanvallen niet als ‘burgerslachtoffers’ wordt geclassificeerd, maar als gedode Taliban. Dat gaat vaak om mensen die werden opgepakt of gedood bij overvallen op woonhuizen en razzia’s op basis van geruchten en die er van verdacht werden dat ze mogelijk Taliban-strijders zijn. Uit verhoren van opgepakte verdachten blijkt echter dat in verreweg de meeste gevallen deze verdenking onterecht is.
Een derde probleem is dat gedode mensen die verbonden zijn met het Karzai-regime anders geclassificeerd worden dan medewerkers van het Taliban-schaduwbestuur dat in een groot deel van Afghanistan parallel aan het bestuursapparaat van de regering-Karzai bestaat met eigen lokale bestuurders, onderwijs, gezondheidszorg, rechtspraak, belastingen, met eigen propagandisten en religieuze leiders.
Nader Nadery bevestigde dat gedode functionarissen van het Karzai-bewind worden meegeteld bij de burgerslachtoffers, gedode functionarissen van het Taliban-schaduwbestuur worden niet als burgerslachtoffers geregistreerd.
Sietse Bosgra
Sietse Bosgra (°1935) is medewerker van het Nederlandse Afghanistan Initiatief.