Sommige deskundigen prijzen de voordelen van cloud seeding, anderen blijven erbij dat er geen duidelijk bewijs is van de effectiviteit van de techniek. Daar komt bij dat de potentiële gevolgen voor de lucht, het water en de bodem nog onvoldoende bestudeerd zijn. 

“De methodologie is niet bewezen. De gedane investeringen hebben geen resultaten opgeleverd die laten zien dat cloud seeding tot meer neerslag leidt”, zegt Graciela Binimelis van het Atmosferisch Wetenschappelijk Centrum van de Autonome Universiteit van Mexico. Binimelis, die atmosferische wetenschappen studeerde aan de Universiteit van Washington, doet al twintig jaar onderzoek naar wolken. 

Cloud seeding houdt in dat wolken vanuit een vliegtuig of vanaf de grond besproeid worden met chemicaliën, meestal zilverjodide. Daardoor worden ijskristallen gevormd die groeien in omvang totdat ze het juiste gewicht bereiken om op lagere hoogte te vallen in de vorm van neerslag. 

Het is niet duidelijk of het gebruik van zilverjodide schadelijke gevolgen kan hebben voor  mensen of het milieu.  

Klimaatengineering

Cloud seeding gebeurt bij de grens tussen de Verenigde Staten en Mexico, en in Argentinië, Chili, Spanje en China, het land dat de techniek het meest gebruikt. 
“Als cloud seeding onafgebroken wordt uitgevoerd, met de nodige logistieke steun, getraind personeel en speciaal aangepaste vliegtuigen, zijn de resultaten positief”, zegt Gustavo Dietz, die per vliegtuig operaties heeft uitgevoerd in de noordelijke staten van Mexico. 

Gary Walker van Just Clouds, een bedrijf in de Zuid-Amerikaanse staat Texas dat zich bezighoudt met cloud seeding en atmosferisch onderzoek, zegt dat “goedbewerkte wolken”  langer blijven bestaan en een groter oppervlak beslaan. 
Cloud seeding valt niet onder klimaatengineering genoemd, een concept dat verwijst naar het grootschalig manipuleren van de natuur om de gevolgen klimaatverandering te beperken. De Verenigde Naties kondigden in 2010 een moratorium af op klimaatengineering, vanwege de mogelijke schadelijke gevolgen ervan voor de biodiversiteit. 

Zonnestraling

Het onderzoek naar klimaatengineering richt zich vooral op twee gebieden: het beheersen van zonnestraling en het verwijderen van CO2 uit de atmosfeer, om zo de concentratie van het gas in de atmosfeer te verminderen. 

Alan Robock, hoogleraar klimatologie van het Milieudepartement van de Rutgers University in de VS, vindt klimaatengineering geen goed idee. Hij wijst onder meer op verstoring van de zomermoesson in Azië en Afrika,  ozonuitputting, vermindering van zonnekracht en snelle opwarming van de aarde. Robock vreest dat klimaatengineering ertoe zal leiden dat er minder nadruk komt te liggen op vermindering van de uitstoot. “En er bestaan ook zorgen over commercieel of militair gebruik van deze technologieën”, zegt hij. 

Droogte in Mexico

Mexico, waar minstens negen bedrijven diensten aanbieden op het gebied van cloud seeding, heeft momenteel te maken met de ergste droogte in zeventig jaar. De helft van het land heeft te kampen met gebrek aan regen. Dat bedreigt de voedselproductie en de werkgelegenheid in de landbouwsector.  

Tussen 1996 en 1999 had Mexico eveneens te maken met langdurige droogte in de noordoostelijk staat Coahuila. Destijds werd in samenwerking met de overheid, staalbedrijf Altos Hornos de Mexico en het Amerikaanse National Centre for Atmospheric Research (NCAR) een onderzoeksprogramma opgezet. Gedurende twee jaar werden gegevens verzameld over 51 natuurlijke wolken en 43 wolken die besproeid werden met een mengsel van natrium, magnesium en calciumchloride. Die chemicaliën trokken vocht uit de omgeving aan dat werd omgezet in regendruppels. 

“De eerste analyses suggereren dat cloud seeding een positief effect heeft gehad op de hoeveelheid neerslag die valt bij stormen”, staat in een studie naar aanleiding van de experimenten. De studie dateert uit 2001 en werd gepubliceerd werd in het Bulletin van de American Meteorological Society.  

Geen wetenschappelijk bewijs

De regen uit de bewerkte wolken besloeg een groter oppervlak, was langduriger en heviger dan normaal. Soms viel er zelfs dubbel zoveel regen als gebruikelijk, meldt de studie. Toen de droogte ophield, werd het programma stopgezet. 
In 2003 beweerde de Amerikaanse consultant Bernard Silverman in hetzelfde Bulletin van de American Meteorological Society dat experimenten in Mexico, India, Thailand en Zuid-Afrika “niet het statistisch of natuurkundige bewijs hebben geleverd dat nodig is voor wetenschappelijk bewijs.” 

In geen van de studies werd onderzocht wat het effect van de regen uit gemanipuleerde wolken was op de bodem. Experimenten moeten minstens gedurende een periode van vijf jaar worden uitgevoerd om geldige resultaten op te leveren, zeggen experts.  “Over de positieve of negatieve gevolgen voor het milieu weten we nog niets. Wat we in de afgelopen decennia gezien hebben, is dat cloud seeding leidt tot andere regenpatronen en intensere en kortere regenstormen. Maar aan de hoeveelheid regen die valt, is niet veel veranderd”, zegt Binimelis.