Opinie, Nieuws, Europa, Economie, Financiële crisis, Bankencrisis, Europese Commissie, Tobintaks, Nicolas Sarkozy, Bezuinigingsbeleid, Eric Goeman, Neoliberaal beleid, Taks op financiële transacties -

De neoliberale paradoxen van Nicolas Sarkozy

De Franse president Nicolas Sarkozy heeft in een tv-uitzending de invoering van een taks op financiële transacties aangekondigd. De taks van 0,1% kan vanaf augustus in Frankrijk gelden. Sarkozy hoopt met de belasting de andere Europese landen over de streep te trekken. Is dit waarop de sociale bewegingen reikhalzend zaten te wachten? Is de tijd voor het ontkurken van de champagne nu aangebroken?

donderdag 2 februari 2012 18:40
Spread the love

Maar Sarkozy is niet zomaar de voorvechter van het belasten van de financiële markten, maar ook de kampioen van liberaal rechts.

BTW: 13, FTT: 1 of de ongelijke uitslag van een fiscale voetbalmatch

Nicolas Sarkozy heeft tezelfdertijd een veel minder progressieve maatregel beslist: met de voorziene verhoging van de BTW, gaan de bazen hun loonkosten zien verminderen met 13 miljard euro. De fameuze Tobintaks op zijn Frans zal slechts 1 miljard euro opbrengen. Zelfs als men het  verhogen van de algemene sociale bijdragen op de inkomsten uit kapitaal (die minder dan 2 miljard euro zou opbrengen) in rekening brengt, klopt vanuit het standpunt van de fiscale rechtvaardigheid, de eindrekening niet.

Inderdaad wie gaat de BTW verhoging betalen? Grotendeels, de consumenten. Natuurlijk heeft de kandidaat-president, zich bereid verklaard te wedden dat er geen prijsverhogingen zullen zijn. Spijtig genoeg is het waarschijnlijk dat de ondernemingen deze kans zullen aangrijpen om hun marges te verruimen door de prijzen (buiten de taksen) niet te verlagen. Dit is ongetwijfeld de bedoeling van de bedrijfsleiders en van het MEDEF (1), die deze hervorming sinds lang en met veel kabaal eisen.

De ‘sociale’ BTW zal de consumptie doen dalen en de recessie, waarin Frankrijk zich sinds enkele maanden bevindt, verergeren. Dit is de eerste reden om deze maatregel te verwerpen.

De tweede reden: de sociale onrechtvaardigheid van deze maatregel.

De BTW verhogen betekent de progressiviteit van het fiscaal systeem verminderen. De BTW weegt zwaarder op het gezinsbudget van gewone mensen, die hun inkomen consumeren, dan op het budget van gegoede gezinnen die er een goed deel van kunnen sparen.

De fiscale dumpingslogica van de ultraliberale Europese Commissie

Deze BTW-strategie schrijft zich in de sociale en fiscale dumpingslogica van de inderdaad ‘rechtse en ultraliberale’ Europese Commissie (dixit de Belgische minister van Overheidsbedrijven Paul Magnette, PS) en van de neoliberale globalisering. Nu is het precies deze wedloop naar beneden van de loonkosten die Europa en zijn sociaal model naar de afgrond voert.

De BTW-verhoging, die in Griekenland, Spanje, Portugal en Italië, al werd ingevoerd, is slechts een deel van de besparingsplannen die Europa verder in de depressie doen zinken.

Wat de taks op de financiële transacties betreft, ze zal zeker meer opbrengen dan de lachwekkende belasting van de beurs, die dezelfde Nicolas Sarkozy afgeschaft had in 2008. Maar ze zal niet van toepassing zijn op de obligatietransacties, niet op deviezenhandel, en slechts op een marginale manier op de afgeleide producten die vooral in Londen en Frankfurt verhandeld worden. De opbrengst zal vooral dienen om de tekorten te beperken en niet om een solidariteitspolitiek en een politiek van behoud van de planeet, te financieren.

Voor de financiële industrie is dit een broekzak-vestzakoperatie: wat hen hier ontnomen wordt, krijgen ze terug in interesten van de staatsschuld. We zijn heel ver van een geloofwaardige en efficiënte aanpak om de financiële wereld te ontwapenen en de rijkdommen te herverdelen.

Moeten we nu euforisch worden? Is dit een mijlpaal voor de strijd voor meer fiscale rechtvaardigheid?

Laten we nog even met de voeten op de grond blijven: wat Sarkozy eigenlijk propageert, is de Franse wet, die in 2001 werd goedgekeurd (in België in 2004) over de Tobintaks toepassen, maar dan ‘zonder Europa’, dus unilateraal. Hij hoopt zogezegd met deze provocatieve beslissing een schokeffect te bereiken tegenover andere Europese landen.

Of dit een ideale strategie is, laten we voorlopig in het midden. De sociale bewegingen hebben altijd gestreefd naar een minimum van een coalitie van de willing (Frankrijk, België, Duitsland, Oostenrijk, Luxemburg) en nog veel liever de hele eurozone.

Franse electorale campagne: tegen de dominantie van de financiële markten of geschenken voor de rijke vrienden?

De huidige Franse strategie wordt volledig ondergeschikt gemaakt aan het electorale opbod tussen de socialistische presidentskandidaat François Hollande en de kandidaat van rechts, Sarkozy.

Hollande trekt de kaart van de strijd tegen de dictatuur van de financiële markten, de speculanten, de banken en de ratingagentschappen. Sarkozy kon niet langer wachten om als antwoord zijn FTT-kaart te trekken en op tafel te leggen, wetende dat de Tobintaks in Frankrijk een populaire eis is.

Maar schrijnend is dat de president die sinds jaren de voortrekker is van een FTT, ondersteund door de sociale bewegingen, tijdens zijn eerste ambtstermijn de belasting op de grote fortuinen met 2 miljard euro verlaagd heeft en een voor de consumenten onrechtvaardige BTW-verhoging oplegt (het tegenovergestelde van een progressieve belasting) waarbij hij de werkgevers een cadeau doet van ongeveer 13 miljard euro.

Te midden de financiële crisis en oplopende armoede en werkloosheid, propageert Sarkozy een taks op financiële transacties die 1 miljard euro moet opbrengen en de financiële markten responsabiliseert, hetgeen zeer belangrijk is, maar tezelfdertijd laat hij miljarden ontsnappen aan de overheid om zijn rijke vrienden en ondernemers met geschenken te overladen.

Een giftig bondgenootschap voor de sociale bewegingen

Hij is misschien wel de politieke kopman van de FTT in Europa, maar hij is tevens de fiscale vriend van de rijken. Het is een giftig bondgenootschap voor de sociale bewegingen.

De historische crisis van vandaag is veroorzaakt door de financiële sector van de economie. Door de exponentiële groei van het financiewezen met zijn fixatie op kortetermijnwinsten, ontstond er een ‘casino economie’. Doordat de financiële zeepbel uiteen is gespat, hebben miljoenen mannen en vrouwen hun baan verloren. Over de hele wereld werden talloze mensen nog dieper in de armoede gedrukt. Honderden miljoenen mensen lijden vandaag honger.

Honderden miljarden dollar hadden de overheden er voor over om de banken en het financiële systeem te redden. Ondertussen kreeg de maatschappelijke en klimatologische noodtoestand niet de hoogdringende politieke aandacht die ze nochtans heel erg nodig had, noch de nodige financiële steun om er iets aan te doen.

Tientallen jaren lang hebben financiële ondernemingen geprofiteerd van de afwezigheid van enige ernstige regulering. In grote mate zijn zij verantwoordelijk voor de crisis.

Attac Vlaanderen is dan ook van mening dat het de hoogste tijd is dat ze hun rechtmatige aandeel betalen in het herstel van onze economie. Een Taks op de Financiële Transacties zou het doeltreffendste instrument zijn om dat te realiseren.

Zo’n Taks op de Financiële Transacties zou:

– De fondsen verstrekken die nodig zijn om zowel de sociale kosten van de crisis te betalen als de wereldwijde armoede en klimaatverandering aan te pakken.

– Bijdragen aan een grotere stabiliteit van het financieel systeem omdat ze de speculatie en de overtollige liquiditeiten zou verminderen.

Attac wil natuurlijk verder strijden voor de invoering van een Europese FTT, met Sarkozy als het moet, maar zal met andere sociale bewegingen ook actie voeren tegen de rechtse sociale en fiscale politiek van alle ‘liberale’ bezuinigingsregeringen, zowel de Belgische als de Franse, en tegen het ultraliberalisme van de Europese Commissie die de financiële crisis op de schouders van werkenden en werklozen legt.

(1) MEDEF (Mouvement des Entreprises de France) is de officiële organisatie van het Frans patronaat dat onderhandelt met de regering en de vakbonden.

Eric Goeman

Eric Goeman is woordvoerder van Attac Vlaanderen en medewerker van FAN.

take down
the paywall
steun ons nu!