Denker des vaderlands
De Sociale Week van het ACW kreeg in november schoon volk over de vloer. Maar eventjes De Denker des Vaderlands. Het vaderland is in deze Nederland. Daar heeft Filosofie Magazine een nieuwe eretitel geïntroduceerd. Die ging voor de eerste periode van twee jaar naar filosoof Hans Achterhuis, spreker op de Sociale Week. In België al lang bekend met zijn boek De markt van welzijn en geluk (1980). En recentelijk opnieuw sterk in de belangstelling met zijn nieuwe De utopie van de vrije markt.
Schone mens van 2011
Bracht de talrijk aanwezige gidsredactie op de idee om voor 2011 eens te variëren op de Sociale Man (m/v) van het jaar. Dat is onze losse traditie van jaarlijkse eretitel voor de schone mens die er op sociaal gebied met kop en schouders bovenuit stak. Dus, werd gesuggereerd, laten we er de Sociale Denker van het Jaar van maken. Waarmee natuurlijk de natuurlijke weerstand tegen filosofen en, ruimer, tegen drukdenkerij binnen de redactie werd onderschat. Want hebben we niet vooral Doeners nodig? In dit vaderland wordt zo’n meningsgeschil bij voorkeur opgelost met een typisch Belgisch compromis. De eretitel wordt dit jaar in twee gekapt. de Sociale Denker van het Jaar en de Sociale Doener van het Jaar. Om te proberen. Al beseffen we dat dit niet geheel politiek correct is, nu het Grondwettelijk Hof heeft bevestigd wat het ACV al lang zegt, dat je Denken en Doen niet apart mag behandelen.
Maar gezien die apartheid pas tegen 8 juli 2013 moet zijn weggewerkt, kijken we dat nog even door de vingers. Mocht zich iemand aandienen die het Denken en Doen op indrukwekkende wijze weet te verenigen, voor ons niet gelaten. Dan krijgt die de beide keurmerken. Let wel, ere wie enkel ere toekomt op sociaal gebied. We zijn per slot van rekening De gids op maatschappelijk gebied. Overigens, wat indrukwekkends is op andere gebieden gebeurd in 2011? Op economisch gebied schitterde alleen Paul De Grauwe. Maar die luis in de pels van de economische domoren verhuist naar Londen. Op politiek gebied is geen eer meer te halen, alleen pek en veren. Op cultureel gebied strekte wel heel wat tot eer. Maar wat kun je daar met De gids nog toevoegen aan al het wederzijdse geaai in het culturele wereldje?
RBR
Reglement blijft Reglement. Redactieleden komen, ondanks hun onbetwistbare reputatie inzake Denken en Doen, niet in aanmerking. Zomin als hun broodheren en familieleden. We kunnen u ook meedelen dat de redactie een bijzonder strakke deontologie aanhoudt: geschenken worden aanvaard, maar zonder dat dit enige invloed heeft op de selectie. We kunnen niet verhinderen dat personen die buiten de prijzen vallen alsnog hun gelijk, annex eretitel, trachten te halen bij de rechtbank. Maar wees zeker dat we voor voorkomend geval een speciaal budget hebben voorzien voor de meest gerenommeerde topadvocaten.
Nominee of zo
Om u keuzestress te besparen, werken we doorgaans met een lijstje van nominees. Maar veel inspiratie was er niet. En, ondanks de vergrijzing van de redactie, schort er vooral iets aan het lange geheugen. Wie viel bijvoorbeeld op in het voorjaar 2011?
David Van Reybroeck, werd al snel voorgesteld, initiatiefnemer van de G1000min296. Als Doener. Maar ondanks die min en ondanks de zwakke output toch een bijzonder hartverwarmend initiatief. Faut le faire. Omdat het burgers eraan herinnert dat de politiek van hen is. Dat politiek berust op dialoog, op wederzijds inlevingsvermogen en dus op méér dan schelden over en weer. Dat, zoals Cortebeeck behamerde voor het sociaal overleg en Dehaene voor de staatshervorming, het falen van het overleg ten gronde berust op de teloorgang van de kunst van het compromis.
Waarmee we bij nominee twee komen, Luc Cortebeeck. Ook als Doener. Nu nog bij de categorie broodheren. Maar eens de selectie gebeurt niet meer. Reglement is reglement. Deze nominatie niet als afscheidscadeau, bij wijze van lifetime achievement award; dát zou pas tegen het reglement zijn. Maar bovendien zou het denigrerend zijn voor wat hij toch maar presteerde in 2011. De déclic maken richting de eenmaking van het statuut van arbeiders en bedienden. Een ontwerp van IPA gekelderd zien door de andere vakbonden, maar er toch maar voor zorgen dat de regering dat grotelijks overnam, waardoor chaos in sectoren en ondernemingen kon worden vermeden. Uitverkoren worden tot vicevoorzitter van het Internationaal Vakverbond en tot voorzitter van de werknemersgroep bij de Internationale Arbeidsorganisatie (zie ook ‘Het laatste woord’). Geen verdienste, maar wel een prestatie: de antisyndicale terreur trotseren van de gecommercialiseerde media. Met als absoluut dieptepunt De Standaard en de vrt, die gretig de kwakkel overnamen van een voortijdig afscheid uit ongenoegen met de interne gang van zaken. En die voor die check no check na bijna één jaar (bij het afsluiten van deze bijdrage) nog steeds niet op de vingers zijn getikt door de Raad voor de Journalistiek.
Frank Vandenbroucke, politicus af en daarom opnieuw nomineerbaar, als Denker. Als politicus én academicus regelmatig in aanvaring gekomen met de Beweging. Maar dan omwille van de kracht van zijn sociale overtuiging. In de nobele strijd om de sociale ideeën. Duelleren met zo’n heer van stand is zoveel mooier dan te moeten duelleren met de politici of academici die het sociale misprijzen en/of (meestal en/en) de arbeidersbeweging verafschuwen. Is zoveel uitdagender dan het platte gekrakeel met de populistische politici, langs links en langs rechts, waarvan de langetermijnversie niet verder reikt dan de volgende opiniepeiling. Hoe meer van dat soort politici, hoe meer heimwee naar het type politici à la VDB.
Etienne Davignon, burggraaf. No penny for his thoughts. Maar quel Doener. Stak à la Warren Buffett zijn nek uit voor een taks op de rijken in het kader van de sanering. Weliswaar tijdelijk. Maar wat een verademing vergeleken bij de greed van de rest van de upper class. En hoe die de overheid chanteerden met kapitaal- en investeringsvlucht als België het waagde aan hun privileges te raken. Kreeg daarvoor desalniettemin banbliksems van de andere rijken, maar net zo goed stank voor dank van lekkerlinks. Maar ook troost én respect van ons.
Yves Leterme. Binnenkort ook politicus af, na zijn overstap naar de OESO. En dus, zoals VDB, nominabel. Als Doener. Omlaag geschreven door de media. What goes up must come down. Maar omhoog gestoken door ons. Neen, haasten we, niet als dank voor de waarborg voor de individuele Arco-spaarders, zoals de rechtse (dus de Vlaamse) pers zal beweren. Wel omdat je niet kunt ontkennen dat België drie jaar crisis al bij al goed heeft overleefd. Ondanks de zware concentratie van financiële instellingen, too big to fail. Ondanks de aanhoudende politieke crisis. De Belgische werkgelegenheid is doorheen de crisis verder blijven stijgen, beter dan in het Duitse Wirtschaftswunder. De budgettaire weerslag is binnen de perken gebleven. Qua sociale impact had het, vergeleken bij veel andere landen, veel erger kunnen zijn. Kortom, the right man on the right place. Dat erkent vriend en af en toe zelfs vijand. Al is het uiteraard geen garantie voor de problemen die voor ons liggen.
Nog zo iemand met wellicht veel vijanden intussen: Peter Vansintjan, kabinetschef van minister van Werk Milquet. En nochtans een Nederlandstalige. Ook als een Doener te nomineren. Niet enkel omdat hij een cruciale rol speelde in de omzetting van het ontwerp van interprofessioneel akkoord in een fatsoenlijk wetsontwerp. Maar nog meer omwille van de rol die hij speelde in het overleg over de regeringsvorming. Daar moest kost wat kost een “hervorming van de arbeidsmarkt” worden voorbereid. Voor de schone ogen van de financiële markten, de Europese scherpslijpers, de liberale partijen, de economische denktanks, Tempo Team en de Vlaamse media. Maar slechts één die er wat van kende. En slechts één die wat gevoeligheid leek te hebben voor de zware sociale schade die dreigde te worden aangericht. Zoiets steekt bij ons boven het maaiveld uit.
Nu aan u
Je ziet, weinig inspiratie. Omdat we wat weinig Denkers hebben. En vooral omdat we nog geen Vrouwen hebben. Want als er één verwijt is waarvoor de redactie bijzonder gevoelig is, dan is het dat we niet genderneutraal zouden zijn.
Dus, vrienden en vriendinnen, vergeet de nominees. Kom gewoonweg met uw eigen voorstellen. Voor een Denker en voor een Doener. Al mag u zich laten inspireren door de nominaties; op dat punt zijn we mild. Als u zowel een Denker als een Doener voordraagt, krijgt u bij de eindafrekening een dubbele stem. Als u uw stem motiveert (in maximaal drie regeltjes), telt ze drievoudig. Zend uw keuze, al Denkende en Doende, tegen 19 januari 2012 naar: degids@acw.be. En lees het eindoordeel in De gids van februari 2012.
U mag de redactie ook laten weten wie u zeker níet wil. Kwestie van geen domme dingen te doen.
