De hoeveelheid water van de smeltende gletsjers van de Cordillera Blanca, een bergketen in de Peruaanse Andes, is al over zijn hoogtepunt heen, zegt glacioloog Michel Baraer van de Canadese McGill-universiteit. Dat hoogtepunt was pas over twintig tot dertig jaar verwacht. Baraer is hoofdauteur van de studie die zopas in het Britse Journal of Glaciology verscheen.

Geen weg terug

“Onze studie laat zien dat de gletsjers die het stroomgebied van de Santarivier voeden al te klein zijn om de vroegere waterstromen aan te houden”, zegt Baraer. “In het droge seizoen is er tot 30 procent minder water. De daling is permanent. Er is geen weg terug.”
De Andesgletsjers gaan snel achteruit. De laatste dertig jaar verloren ze 30 tot 50 procent van hun ijs, volgens het Franse Institut de Recherche pour le Développement (IRD). Een groot deel van die achteruitgang dateert van na 1975 en wordt toegeschreven aan de stijgende temperaturen door de klimaatwijziging.

In Bolivia verdween de Chacaltayagletsjer in 2009. Zelfs de koudste Andesgletsjers moeten terrein prijsgeven. Het Centrum voor Wetenschappelijk Onderzoek in Chili meldde deze maand dat de Jorge Montt-gletsjer in nauwelijks een jaar tijd 1 kilometer korter is geworden.
Het afsmelten van de gletsjers op verschillende plaatsen in de wereld is een van de sterkste bewijzen dat de klimaatwijziging volop bezig is, zegt de gerenommeerde glacioloog Lonnie Thompson van de Ohio State University.

Grootste aantal gletsjers

In veel valleien van de tropische en subtropische Andes is het smeltwater van de gletsjers in de lente en zomer van vitaal belang voor de landbouw, de veeteelt en de menselijke consumptie. Verscheidene grote steden hangen van dit water af.
Van alle tropische bergketens in de wereld telt de Cordillera Blanca het grootste aantal gletsjers. In 1930 waren die gletsjers nog goed voor 850 vierkante kilometer, eind vorige eeuw doken ze al onder 600 vierkante kilometer, zeggen Baraer en acht andere onderzoekers van de Ohio State University, de University of California, het IRD en afdeling Glaciologie van de Nationale Waterautoriteit van Peru.

Woestijn

Het meest smeltwater van de bergketen gaat naar het stroomgebied van de Santarivier. De onderzoekers onderzochten de ontwikkeling van de debieten van de jaren vijftig tot de jaren negentig. Van de negen zones van het stroomgebied zijn zeven al over hun hoogtepunt heen en vertonen ze een dalende watertoevoer in het droge seizoen.
“De Andes in het noorden (van Peru) staat dicht bij het punt een woestijn te worden”, zegt Baraer. Nu bereikt maar 20 procent van het watervolume van de Santa de Stille Oceaan. “Tachtig procent wordt nu al gebruikt”, zegt Baraer. “Dat het zal blijven dalen, staat vast. De vraag is alleen hoeveel en hoe snel.” De atmosfeer bevat zoveel CO2 dat “het voor de meeste Andesgletsjers al te laat is.”