Nazisme en fascisme in de hedendaagse politiek
Anti-fascisme, Bart de wever, Nazisme, De eeuwige terugkeer van het fascisme, Populisme -

Nazisme en fascisme in de hedendaagse politiek

maandag 21 november 2011 14:51
Spread the love

Onlangs stond in de krant dat 1 Belg op 2 vindt dat het nazisme interessante ideeën bevat. Zelfs al is het wezenlijk of gedeeltelijk te verwerpen. Onderzoeksbureau Dedicated Research onderzocht dit in opdracht van het Franse weekblad Paris Match. Daarbij vindt een meerderheid van de Franstaligen en 32 procent van de Vlamingen dat de politieke context in België gunstig is voor de opleving van ideologieën met nazistische inspiratie.

Uit het onderzoek blijkt ook nog dat 86% van de Belgen ervan overtuigd zijn dat nationaalsocialisme ook nog in andere vormen bestaat. Hoe komen deze mensen tot deze gedachtegang? Wie zorgt voor die vreemde hersenkronkels van de Belgen?  Misschien moeten we eens kijken naar de hoe we gestemd hebben bij de federale verkiezingen in 2010? De NVA behaalde bijna 28% van de stemmen. Bijna één op drie Belgen kleurden het bolletje van deze nationalisten die voor een (Vlaamse) staat pleitten. 

Deze volksnationalisten willen dat de Vlaamse cultuur en taal de norm is en dat Vlaanderen de onafhankelijkheid krijgt. Aan de stemmen te zien namen een hele boel mensen dit standpunt over. Nog volgens onderzoeksbureau Dedicated Research zagen de Belgen -die het nazisme interessant vonden- legitimiteit in het volkse nationalisme. De prioriteit voor het eigen volk kende volgens het onderzoeksbureau iets minder succes. Dat zien we ook aan de verkiezingsresultaten van 2010 bij de partij het Vlaams Belang. De ‘eigen volk eerst’  slogan kende niet zoveel succes en de partij verloor veel stemmen, toch stonden nog 13,2 % van de Belgen radicaal achter dit standpunt. Aan de letterlijk andere kant van het land had je dan de monsterscore van de PS: 37% van de stemmen. De Waalse stem van het volk voor het Waalse volk. Alleen naar de ‘rechtvaardigheid van het nazisme’, het ‘nationalisme’ en de ‘prioriteit voor eigen volk’ is onderzoek gedaan door Dedicated Research.

Charisma, lebensraum en haat

Maar zouden er nog andere kenmerken van het nazisme op een of andere manier aanwezig zijn in ons land? Zitten ze misschien verscholen in onze Belgische politiek? Charismatische redevoeringen is een ander kenmerk van het nazisme: het slinks bespelen van een mensenmassa met krachtige woorden, extreme opinies en populistische uitlatingen. Het vertegenwoordigen van wat de mensen denken en waar ze bang voor zijn. Want als er gezegd wordt wat ‘de mensen’ zeggen, heeft iedereen met een andere mening ongelijk. 

Niet te vergeten: een vleugje humor toevoegen boven al die ‘wijsheden’ die je verkondigt. Zo vinden je aanhangers je ook een toffe peer en niet alleen een wijze man. Met andere woorden, aan puur en plat populisme doen. Deelnemen aan een televisiequiz is een ideale carrièremove om jezelf verstandig maar toch van je menselijkste kant te laten zien. Dat alle ‘grappen’ ingestudeerd waren heeft één op drie Belgen duidelijk niet gemerkt, vraag dat maar aan Bart De Wever die deelnam aan ‘De Slimste Mens Ter Wereld’.

De ‘lebensraum’ hoort ook bij het nazisme, het winnen van ruimte op territoriaal vlak die je ‘nodig’ hebt om te leven volgens je ideologie. Maar om die ruimte te winnen moet je de wapens niet letterlijk boven halen, dat is iets uit de vorige eeuw. Een verbale strijd kan even krachtig zijn: je benadrukt met woorden hoe belangrijk het is voor jou dat dat gebied je toebehoort. Met als enige doel het je toe te eigenen en er over te regeren.  De verbale (en psychologische) strijd die gaat in dit over faciliteiten, taal, macht en herkenning. De strijd om Brussel Vlaams of Waals te maken, Nederlandstalig of Franstalig. Beide partijen hebben hun ‘lebensraum’ nodig. Gelukkig hebben alle twee de partijen tot nu nog de netheid om kanonnen, granaten en tanks achter wege te laten of het zou nogal een slagveld zijn.

Het antisemitisme, de Jodenhaat. Een onmisbaar element bij het nazisme is de haat tegen een bepaalde bevolkingsgroep. Die bevolkingsgroep is ronduit slecht en deugt niet. Alles wat slecht is hebben zij binnen gebracht en daarvoor moesten ze boeten. De joden waren de zondebokken die afgeslacht moesten worden. Waarom we er tegen zijn blijft vaag, maar dat we er tegen zijn dat is zeker. Het ‘anti zijn’, en een zondebok zoeken is van alle tijden en verandert mee met de tijd. De tijdsgeest bepaalt de zondebok. Na dat de joden afgezien hebben zijn de moslims aan de beurt. Nu zijn we anti moslims, anti Islam, anti buitenlanders, nu krijgen zij de schuld van alles wat slecht is. Hoe ze het zullen bekopen is niet nog duidelijk maar dat zal niet onopgemerkt voorbij gaan.

De omgeving kweekt de ziekte

Toch is deze hele nazistische gedachtegang gevoed door een extreme vorm van redeneren en regeren: het fascisme. De Essayist Rob Riemen vergeleek in zijn boek ‘De eeuwige terugkeer van het fascisme’ het fascisme met de pest. Het fascisme is een stillende, sluipende bacil. Maar als we een milieu creëren waarin deze terug kan komen, overleven en zich kan ontwikkelen als epidemie, kan deze alles ziek en kapot maken.

De Wever en Di Rupo, beter samen dan alleen.
Een van de kenmerken van het fascisme is onder andere dat een bevolkingsgroep bevoordeeld wordt tegenover een andere. Uiteraard komt dit er op neer dat de andere groep minderwaardig is. Denk maar aan de joden als je dat uit het standpunt van het nazisme bekijkt. Extreem nationalisme is een standpunt ontleent uit het fascisme. Eén leider uit één partij wil de macht grijpen en het voor het zeggen hebben. In het Noorden van België is dat Bart De Wever van de NVA en in het Zuiden van België is dat Elio Di Rupo van de PS.

Misschien mogen we nog van geluk spreken dat België nog bestaat in zijn geheel en deze twee kemphanen in de clinch liggen. Zo heeft geen van beide ruimte om zijn standpunten door te voeren. Stel nu dat Vlaanderen al onafhankelijk was, zoals de droom van zoveel NVA supporters, dan zwaaide Bart De Wever er zeker en vast de plak met harde hand. Dan zou hij geen tijd meer hebben voor mopjes en tv optredens omdat hij dan aan de macht is, en dat lollig gedoe alleen een middel was om die te grijpen. Wallonië zou dan ondertussen onder de socialistische sloef liggen van Di Rupo en veel belasting betalen. Ik zou toch liever meer zorg dragen voor mijn medemens en in Wallonië wonen, dan Bart De Wever zijn orders uit te voeren in Vlaanderen.

Rusland als ‘voorbeeld’

Niet te vergeten dat fascisten radicaal tegen communisten zijn want deze vorm van politiek is totaal tegenstrijdig met de ‘één leider, één partij’ politiek. Dat de overgang van de ene politieke vorm in de andere niet vlot verloopt daar is een bewijs van: Rusland. Na het uiteen vallen van de Sovjet-Unie in 1989 ging het communisme mee ten onder. Rusland moest halsoverkop veranderen in een ‘democratie’, en dat was duidelijk geen gemakkelijke opdracht. In 1991 gingen de Russen voor het eerst stemmen, Boris Jeltsin won de verkiezingen. Jammer genoeg zag hij liever de drank dan zijn volk en geruchten van corruptie deden hem de das om.

In 2004 behaalde Vladimir Poetin 71 % van de stemmen en werd zo de nieuwe Russische president. Hij snoerde de oppositie de mond en zo kregen ze geen enkele kans om de Russen te overtuigen van hun goedheid. Hij gaf militairen goeie postjes en jobs en creëerde zo een militaire, strakke sfeer in Rusland. Niet-Russen kregen een ‘marktverbod’ en mochten dus niets meer verkopen op openbare markten. Bovendien werd er ook een gedachtengoed opgedrongen dat de Russen superieur waren. Als je een Rus was, mocht je daar trots op zijn. Waarom wist eigenlijk niemand want er was namelijk niks verwezenlijkt, maar dat was bijkomstig.

Dat het extreem nationalisme bijdraagt tot het nazisme was al duidelijk maar in Rusland is dat ook effectief bewezen. Sinds het toenemen van het nationalisme en de verrechtsing van de politiek is er een aanzienlijke stijging van het geweld. De onverdraagzaamheid voor een andere cultuur of levenswijze komt meer tot uiting. Zo waren er afgelopen jaar nog enkele feiten van ‘gaybashing’ op de gaypride in Moskou. Homo’s die in elkaar geslagen worden of vermoord worden gewoon omdat ze homo zijn en ervoor uitkomen. Er zijn ook meer rechtszaken met neonazi’s, die bijvoorbeeld terechtstaan voor moord op antifascisten.

De Russische overheid zegt dat het vooral probleemjongeren zijn die in de neonazistische milieus terechtkomen omdat ze niks om handen hebben. Ondanks het promoten van de Russische trots pakt de overheid de neonazi’s wel hard aan. Toch is er een milieu ontstaan waarin fascisme een weg vindt naar sommige probleemjongeren, net zoals de pest een weg vindt naar de zwaksten. Laat ons hopen dat het daar bij blijft en niet nog meer mensen verziekt.

Primo Levi

Als laatste nog een quote van Primo Levi. Hij was een Joods-Italiaanse schrijver en lid van de antifascistische weerstand tijdens de Tweede Wereldoorlog. Levi was een ‘nuttige’ jood omdat hij chemicus was, hij zat vast in Auschwitz in 1944. Hij overleefde de oorlog en schreef een boek over zijn leven in Auschwitz. Een citaat uit zijn boek ‘Is dit een man?’: “Het is gebeurd, tegen alle verwachtingen in: ongelooflijk genoeg is het gebeurd dat een heel volk, een beschaafd volk dat de opbloei van Weimar nog maar juist achter zich had, zich achter een charlatan schaarde om wie men alleen nog maar kan lachen; en toch is Adolf Hitler gehoorzaamd en bejubeld tot aan de catastrofe toe. Het is gebeurd en kan dus weer gebeuren. Dat is de kern van wat we te zeggen hebben.”

take down
the paywall
steun ons nu!