Als liefde knecht en lust bedreigt

Als liefde knecht en lust bedreigt

zaterdag 19 november 2011 23:37
Spread the love

Als liefde knecht en lust bedreigt

Zijn man en vrouw gelijkwaardig? Think again. Zeker wat betreft geweld op vrouwen zijn we daar nog lang niet. Het Vrouwen Overleg Komitee (VOK) schreef het in het programma van de recente Vrouwendag (over geweld op vrouwen) zo:

“In juni 2011 schetsten de Verenigde Naties een ontluisterend beeld van de omvang die geweld op vrouwen wereldwijd aanneemt. In Australië, Canada, de VS, Israël en Zuid-Afrika blijkt 40 tot 70 procent van de moorden op vrouwen te gebeuren door hun partner. Bij een onderzoek in EU-landen zei 40 tot 50 procent van de ondervraagde vrouwen dat ze al ongewenst seksueel geweld op het werk hadden meegemaakt. In Afrika lopen elk jaar drie miljoen meisjes het risico te worden besneden. Volgens een onderzoek in de VS bleek 83 procent van de meisjes in openbare scholen geconfronteerd met een vorm van ongewenst seksueel gedrag. België scoort ondermaats in de bestraffing van verkrachtingen. Van de aangegeven verkrachtingen (en dat zijn er al weinig), leidt naar gelang de bron slechts 4 à 13 procent tot een veroordeling.” 

Daarnaast ervaart volgens meerdere bronnen één Belgische vrouw op zes partnergeweld. Aangezien  men vermoedt dat veel gevallen van geweld door de partner (zij het psychisch of fysiek) niet eens worden aangegeven, is het duidelijk dat liefde vaak ook zonder gebroken harten pijn doet, en vrouw zijn (of zo gezien worden) erg gevaarlijk kan zijn. Veel mannen reageren met protest of ongeloof op dit nieuws, maar toch liegen de cijfers niet.

Wat valt hier nu aan te doen?

Het kernwoord met betrekking tot seksueel geweld en partnergeweld is zeker en vast grenzen. Dat kan je op twee manieren lezen: aan de ene kant dienen mannen de grenzen van vrouwen te kennen en te respecteren, aan de andere kant leren vrouwen ze best erg duidelijk aangeven. ‘Whatever we wear, wherever we go, yes means yes and no means no.’ Er is iets obsceens aan een samenleving die jongens aanleert dat ze geen ‘echte venten’ zijn als ze niet nemen wat ze (denken te) kunnen krijgen, en meisjes aanleert om het initiatief van mannen af te wachten, ‘want anders zijn ze een slet’, (en dat willen ze natuurlijk niet zijn…) Dus staat onze cultuur bol van films waarin een vrouw eerst tien keer nee zegt om daarna – natuurlijk – ja te zeggen (want dat wil ze eigenlijk wel). Vertaald door jongens als: als ze nee zegt moet je harder pushen. Of anders: als ze nee zegt en je wandelt weg, dan ben je een mietje. Wat niet wordt gezegd, is: dat meisje wil misschien ook wel  een keertje niet als een wandelend stuk ‘neukvlees’ gezien worden… Als ze wél meer wilt, beste man, is ze rationeel en geëmancipeerd genoeg om dat zélf aan te geven.

Hetzelfde verhaal bij partnergeweld. Eén geslagen of psychisch geknechte vrouw op zes, dat is geen marginaal gegeven. Amnesty International heeft er een folder over geschreven: http://www.aivl.be/sites/default/files/bijlagen/FolderHuiselijkGeweld09.pdf. Er staan belangrijke tips in over wat je er tegen kan doen. Maar het legt nog niet uit waar het vandaan komt. Ook hier moet naar de cultuur gekeken worden. Men zegt wel eens dat vrijgevochten vrouwen ‘minder in de markt liggen.’ Blijkbaar is een vrouw met karakter een bedreiging voor veel mannen die het gewoon zijn overal in het centrum te staan. Een partner die even slim of ambitieus is, wil men liever niet. Blijkbaar ziet men vaak de eigen wensen en gevoelens van de partner als ontoelaatbaar. Blijkbaar is de beste manier voor velen om de trouw van hun partner te garanderen niét die liefde doorheen daden waard zijn, maar haar knechten en beknotten – en hier is weinig verschil in effect tussen genitale mutilatie en boerka’s of isoleren, afkraken, chanteren, slaan of via de kinderen bedreigen. 

Grenzen aangeven en/of respecteren begint op jonge leeftijd, maar gaat jammer genoeg in tegen een bombardement van tegengestelde beelden in de samenleving over hoe je een jongen of een meisje moet zijn. Tot deze cultuur is veranderd, moeten we ermee leren omgaan of er tegen vechten. Jezelf bijscholen in zelfverdediging (http://zinelibrary.info/fighting-back-self-defense-women-and-girls) kan helpen, en het maakt zeker grenzen duidelijk, maar misschien ligt het in elkaar slaan van de eerste die je naroept toch niet zo in je aard… 

We moeten eerlijk zijn: individueel staan we niet steeds even sterk. Door een groep aangepakt worden op straat wanneer je alleen bent of, erger nog, geknecht worden door diegene die zei van je te houden, het ondermijnt de veiligheid en de weerbaarheid. Zeker partnergeweld is hierin een sluipend gif, omdat het je isoleert en dan langzaam je gevoelens van zelfwaarde neerhaalt. In Nederland reageert men hier tegenwoordig op met een tegenovergestelde tendens: ‘eigen kracht conferenties’ (http://www.eigen-kracht.nl/). Hierbij worden alle mensen die zeggen een belang te hebben bij je welbehagen verzameld om samen te beslissen wat men voor jou en je kinderen kan doen. Dit heeft als duidelijkste plus het herstel van je eigenwaarde en je netwerk, om je teweer te stellen tegen een kwaadaardige partner (en eventueel bij hem te (kunnen) vertrekken). En ook al bestaan er in je buurt geen ‘eigen kracht conferenties’, niks is zo dodelijk – zowel bij seksueel geweld als bij partnergeweld – als mensen die het koste wat het kost niet willen gezien hebben. Dus je solidair verklaren met anderen is de boodschap. En dat geldt ook (of vooral?) voor de mannen die hard roepen dat zijzelf zich hier niet aan bezondigen! Je kan evengoed je vrienden erop aanspreken!

De kracht van kleine of grote groepen om neen te zeggen werkt ook op vlakken van opvoeding. Twee cruciale begrippen zijn hier ‘consensus’ en ‘gedrag benoemen’.

Over ‘consensus’ zijn meerdere goeie magazines samengeschreven. http://zinelibrary.info/learning-good-consent is bijvoorbeeld gratis te downloaden. Het idee erachter is simpel: alleen bij een volmondige ‘ja’ is er ruimte voor de groei van intimiteit. Alle ‘ja maren’ betekenen in feite grensoverschrijdend gedrag en zijn tegengesteld aan liefde. Schande voor de man (en nu en dan een vrouw) die zich daaraan bezondigt. Bied iemand zich niet vanuit volledig enthousiasme aan, gun haar (of hem) dan haar (of zijn) ruimte en vrijheid.

Qua ‘gedrag benoemen’ heeft Sensoa het ‘vlaggensysteem’ ontwikkeld. Dit vind je hier: http://www.seksuelevorming.be/downloadfiles_shop/OverDeGrensGidsVoorOuders.pdf . Ook al heeft het geen onmiddellijk effect, deze gids biedt ouders een goeie handleiding om hun kinderen te leren grenzen te zien en te respecteren. Aan de hand van groene, gele, rode en zwarte ‘vlaggen’ wordt het bepalen van grensoverschrijdend gedrag structureel in de opvoeding meegenomen. Als je dochter kijkt naar je zoon die rechtop plast, is dat verkennend gedrag en past een groene vlag. Uitleg geven over wat er gebeurt is hier voldoende, grenzen trekken is onnodig. Rood en zwart gaat tot zware machtsmisbruik als aanranding en verkrachting. Hier dienen scherpe grenzen getrokken en hulp of straf gezocht. Codewoorden voor grensoverschrijdend gedrag: geen toestemming, geen vrijwilligheid, geen gelijkwaardigheid, ongepast voor de leeftijd of de context, en schadelijk voor het zelfrespect.

Tenslotte dient gezegd: optreden tegen seksueel- of partnergeweld is belangrijk, maar wij willen leven in een wereld zonder dit geweld, waarin het niet langer gevaarlijk is om vrouw te zijn of zo gezien te worden. Reeds in 1983 vroeg een bekende feministe een luttele 48 uren zonder verkrachting (http://www.nostatusquo.com/ACLU/dworkin/WarZoneChaptIIIE.html), welnu bijna 30 jaar later is dit nog steeds een ijdele droom. Het is HOOG TIJD dat die mannen die zeggen het goed te bedoelen en vrouwen te eren, dat niet meer zeggen tegen vrouwen, maar tegen elkaar, en een duidelijke vuist te maken tegen dergelijk geweld. Want voordat minstens die 48 uur zonder verkrachting ooit eens gerealiseerd zijn, durven we stellen dat liefde van vrouwen voor mannen dan wel lief mag zijn, maar geenszins verdiend is. Tijd dus voor échte mannen!

take down
the paywall
steun ons nu!