Mario Monti sprak vandaag de Italiaanse Senaat toe die zijn regering vanavond het vertrouwen moet geven. Zijn toespraak was ook gericht aan het Italiaanse volk, die zware offers zullen moeten brengen, en aan de markten om hen te waarschuwen voor de gevolgen van een val van de euro.

“Wij zijn Europa”

In zijn speech ging hij in op de huidige eurocrisis en op de nakende besparingen. Hij waarschuwde voor het einde van de euro dat “ons terug naar de jaren ’50 zou katapulteren”. Monti maakte zijn reputatie als voorstander van de EU door duidelijk te maken dat Italië deel uitmaakt van de EU en er ook niet los van gezien kan worden. “We zien de band met Europa niet als een verplichting, er is geen Zij – Wij. Wij zijn Europa”, maakte Monti duidelijk.

Waar zal Monti snoeien?

“Super Mario” had het ook over de besparingsplannen en hervormingen die hij met zijn “regering van technocraten” wil doorvoeren. Hij stelde een programma in twee delen voor. In eerste instantie wil hij snel maatregelen treffen die de financiële situatie in Italië zo snel mogelijk terug op orde kan brengen. Daarna, als tweede programmapunt, wil hij werk maken van de institutionele en sociale hervormingen.

Een deel van de financiële maatregelen is een extra besparing op de kosten van de regeringsstructuren. “Tegenover de offers die gevraagd worden aan de burgers, moeten er ook maatregelen genomen worden om de werkingskosten van de verkozen organen terug te dringen”, aldus Monti. Een andere financiële maatregel is de strijd tegen belastingsontduiking. Over de eventuele belastingsverhogingen zei Monti: “Een vermindering van de belastingen op arbeid en productie, gecompenseerd door belastingsverhogingen op consumptie en eigendom, zal de economische groei stimuleren zonder het begrotingsevenwicht in gevaar te brengen”. Over de pensioenen zei hij enkel dat het huidige systeem te verdedigen valt, maar dat de ongelijkheid tussen generaties, categorieën en voordelen te groot is. Monti vindt het vanzelfsprekend dat het huidige pensioensysteem hervormd moet en zal worden. Een maatregel die de Lega Nord hoogstwaarschijnlijk niet zal steunen.

Over ingrepen op de arbeidsmarkt bleef Monti nog wat op de vlakte. Hij benadrukte wel dat de sociale hervormingen zullen gebeuren in samenspraak met de sociale partners. De arbeidsmarkt moet evenwichtiger worden en de productiviteit moet bevorderd worden. Monti wil een einde stellen aan een arbeidsmarkt waar sommigen te goed beschermd worden, terwijl anderen in geval van werkloosheid nauwelijks steun krijgen. De nieuwe reglementen en regels zouden wel enkel van toepassing zijn op “nieuwe” werknemers.

Reacties

In de Senaat werden de plannen alvast positief onthaald. Monti werd maar liefst zeventien keer onderbroken door applaus. In verschillende Italiaanse steden ontstonden er echter rellen. Studenten kwamen op straat om aandacht te vragen voor het recht op onderwijs en gelijke onderwijskansen voor iedereen. De eerst vreedzame betogingen liepen in verschillende steden uit de hand en het kwam tot een treffen tussen betogers en ordediensten.

En nu?

Normaal gezien krijgt Monti vanavond nog het vertrouwen in de Senaat en later wordt hetzelfde verwacht in het Parlement. Hoe lang hij het vertrouwen van de politici zal genieten, is nog maar de vraag. Momenteel zijn de meeste politieke partijen bereid de regering-Monti te steunen, maar Berlusconi maakte al duidelijk dat die steun niet onvoorwaardelijk is. Het is niet onmogelijk dat later de stekker alsnog uit de nieuwe regering getrokken wordt, indien de plannen van Monti te ver gaan voor de politici. De toespraak van Monti staat bol van de goede bedoelingen, maar zonder succesvolle uitvoering blijven het woorden in de wind.