De Brief

deel 2

DSV is een beursgenoteerd internationaal transportbedrijf en omvat meerdere activiteiten. De afdeling waar ik voor werkte was het voormalige Frans Maas Automotive en is een just-in-time magazijn dat exclusief voor Volvo Cars Gent werkt. DSV ontvangt onderdelen in bulk en stuurt deze individueel op naar Volvo naargelang zij die nodig hebben. Het gebouw bevind zich naast het bedrijfsterrein van Volvo. Het telt vier grote hallen verdeeld over twee verdiepingen en in totaal worden er ongeveer 600 mensen tewerkgesteld. Het is een vrij recent gebouw en toen ik begon te werken voor DSV bevond een groot deel van de stock zich nog in een ouder Frans Maas gebouw. Ik werkte sinds begin 2009 voor de teldienst (stockbeheer) en QC (Quality Controle).

In de loop van 2009 werden vrijwel alle managers en bedienden van het voormalige Frans Maas gesaneerd. Dit proces escaleerde na het ontslag van de site manager. Hij had ooit de papieren had getekend bij de overname door DSV. En het gebeurde onder toezicht van de tijdelijke Britse site manager Paul Wood na het voltooien van de verhuis van de stock van Frans Maas naar het DSV gebouw en het overschakelen op een nieuw computersysteem. Het computersysteem stond nog niet op punt maar alle externe werknemers die zich hiermee bezig hielden kregen hun ontslag de laatste dag voor de kersvakantie. Vrijwel alle oudgedienden van Frans Maas onder de managers, bedienden en teamleaders werden ook buitengewerkt. Zo werd eind 2009 ook mijn teamleider bij de teldienst ontslagen nadat onze afdeling onder het management van QC werd geplaatst. Op het niveau van het management zijn de vervangers mensen afkomstig van een Nederlandse afdeling van DSV. QC1 is een Belg maar als ik me goed herinner komt hij ook van een andere DSV vestiging.

DSV werd al geplaagd door een gebrek aan organisatie voor de sanering. Het kwam voornamelijk door de gebrekkige begeleiding van de nieuwe medewerkers, het negeren van de arbeiders door de bedienden, het buiten spel zetten van competente mensen met oog op hun ontslag, het ontbreken van correcte en efficiënte procedures en slecht gecoördineerde samenwerking tussen verschillende afdelingen. De saneringen en de incompetentie van het nieuwe management en hun vijandigheid tegenover de arbeiders hebben de situatie alleen maar verslechterd. De oorzaak van veel problemen is ook het inkrimpen van de werkplaatsen omdat één van de hallen ingenomen word door de GA stock die eigenlijk bij Volvo moest staan en de slordige manier waarop het plaatsgebrek word opgelost. De arbeiders krijgen steevast de schuld van de problemen waarbij vaak verwezen word naar hun etnische of sociale achtergrond. Ik kan met enige zekerheid en autoriteit zeggen dat de incompetentie van het beleid en hun vertrouwelingen aan de basis ligt van de meeste problemen.

Een deel van deze brief zal handelen over het wanbeleid van de teldienst. De afdeling werd in het leven geroepen op vraag van Volvo als extensie van de reeds bestaande teldienst van Volvo. Wij moesten voor Volvo de stock van DSV controleren en aanpassen maar zo goed als alle collega’s die de tellingen in opdracht van Volvo uitvoeren deden dit niet correct. Sommige daarvan moedwillig, anderen omdat ze onder het nieuwe beleid geen volledige opleiding hebben gekregen. Niemand van de drie bedienden en de twee managers maken hier een probleem van. En dit is niet alleen een probleem voor de klant want hierdoor steekt de teldienst continu fouten in het systeem die het werk van DSV zelf hinderen. Er worden ook tellingen achtergehouden en daarover gelogen tegen de klant op bevel van het management. En dat terwijl de teldienst een controle orgaan is voor de klant. Een gebrek aan organisatie zorgt er voor dat wij niet tijdig fouten rechtzetten wat tot escalerende problemen leidt die alle afdelingen belasten. Dit is gemakkelijk te bewijzen aan de hand van het archief van de tellingen voor zover dat archief nog intact is.

Een tweede deel zal handelen over Quality Control en de organisatie in het algemeen. Ik heb tijdelijk bij QC gewerkt waar ik tot de vaststelling ben gekomen dat hun slordige werkwijze aan de basis ligt van  het merendeel van de problemen in het gebouw. Er word systematisch geen moeite gedaan om de werkelijke oorzaak van beschadigingen te achterhalen. De besluiten die worden gemaakt zijn uit de lucht gegrepen. Er word onzinnig veel tijd verloren met werkwijzen waarover schijnbaar nooit is nagedacht. Vrijwel iedere aanpassing die een QC medewerker in het systeem doet is fout. De foute boekhouding van QC kan Volvo potentieel ernstige problemen opleveren als men ooit voor een terugroepactie moet achterhalen welke stukken in welke wagens werden geïnstalleerd. Bij QC word er gesjoemeld tegenover de klant door verschrootte onderdelen die door DSV beschadigd zijn in het computersysteem te laten zitten om boetes te vermijden. Onderdelen die onder het vorige beleid werden verschroot worden nu toch naar Volvo gestuurd.

In het laatste deel zal ik zo uitvoerig mogelijk de omstandigheden van het ontslag van mijn Turkse collega’s beschrijven.

Als tellers waren we in een unieke positie omdat we dagelijks in alle delen van het gebouw kwamen en in contact stonden met veel afdelingen. Omdat we actief fouten moesten uitzoeken hadden we een beter overzicht van de problemen dan waarschijnlijk eender wie in het gebouw. Ik heb al op veel verschillende bedrijven gewerkt en wanbeleid was eerder een regel dan een uitzondering. Frustratie met steeds terugkerende problemen waar het beleid geen interesse in heeft is de voornaamste reden waarom ik van jobs verander. Meestal word er door de arbeiders samengewerkt om de problemen te minimaliseren en krijgen de arbeiders van het management genoeg respect om zichzelf te mogen organiseren. De laatdunkende cultuur bij DSV maakt dit heel moeilijk. Als je problemen aanduid of initiatief neemt ga je eerder op teentjes trappen dan een pluim verdienden.

Wat de organisatie onder de arbeiders verder ondermijnd is de constante afwisseling van interims uit kansgroepen die bij DSV geen volledige opleiding krijgen en nauwelijks worden begeleid. Het werd mij verteld door mijn voormalige teamleider dat Volvo origineel zelf het gebouw wou uitbaten. Maar dat DSV hun een betere prijs kon aanbieden door beroep te doen op het win win activaplan. Met het win win activaplan word het loon van mensen uit kansgroepen gesubsidieerd door de RVA voor een periode van een jaar met de bedoeling dat ze vast werk gaan krijgen. Er werken honderden mensen uit kansgroepen bij DSV maar op twee jaar heb ik geen enkele intentie gemerkt om van die mensen volwaardige medewerkers te maken. Ik heb een sterk vermoeden dat het management de RVA fraudeert en de intentie van de sociale zekerheid perverteert door gesubsidieerde kansarme mensen systematisch geen kans te geven op een vast contract en voor de termijn van de subsidies afloopt weg te werken. Ze doen dit onder andere door ze zonder opleiding en begeleiding op de lastigste plaatsen te zetten. Ik heb het zelf gemerkt en dit werd bevestigd door pickers dat teamleaders op deze manier mensen wegwerken. Een van de Turkse tellers die zonder reden ontslagen werd nadat ze het slachtoffer was van racistische pesterijen werkte bijna een jaar voor DSV met een win win activaplan. Als ze toch een vast contract hebben worden ze soms letterlijk weggepest door teamleaders waarvan ik enkele voorbeelden heb.

Met regelmaat worden vrijwel alle interims gezuiverd en aangevuld door nieuwe. Een groot aantal van de honderden mensen op de werkvloer zijn interims van vreemde origine of andere kansgroepen en wekelijks wordt er door Randstad een nieuwe lading binnengeloodst. Randstad heeft hiervoor intern een kantoor bij de arbeidersingang met een vaste bezetting van drie consultants. Is het normaal dat een bedrijf met 600 werknemers naast een personeelsdienst zijn eigen interimkantoor heeft? De Randstad medewerkers zijn altijd jong en onervaren en worden regelmatig vervangen. Er is maar één vaste Randstad medewerkster en die heeft een kantoor apart gekregen en spendeert naar mijn indruk veel tijd bij het management met dikke stapels documenten.

Voor het win win activaplan geld dat de werknemer niet de functie mag vervullen van iemand die ontslagen of verplaatst werd. Tijdens de twee jaar dat ik voor het bedrijf werkte heeft DSV tientallen, misschien honderden, interims zonder reden ontslagen en vervangen. Een groot deel van de nieuwe interims zijn telkens mensen uit kansgroepen, bijvoorbeeld immigranten die gebrekkig Nederlands spreken, die waarschijnlijk enkel de job hebben gekregen omdat ze in aanmerking komen voor een win win activaplan. Er werken op DSV minder mensen dan ooit het geval was en er worden geen nieuwe functies uitgevonden. Dit wil zeggen dat alle interims die op dit moment voor DSV werken iemand hebben vervangen. En als zij dit doen met een win win activaplan dan is dit fraude.

Tijdens mijn laatste weken bij DSV werd er iemand bij QC ontslagen en vervangen. Zijn vervanger was meer dan een jaar werkloos geweest en kwam daardoor in aanmerking voor een win win activaplan. Ze hadden hem hiervoor documenten gegeven. De dag dat hij ze ging tekenen heb ik gevraagd of ik ze mocht lezen. In de papieren stond uitdrukkelijk vermeld dat hij niet de functie van iemand mocht vervullen die ontslagen of verplaatst werd wat hier duidelijk het geval was. Ik heb hem gezegd dat het fraude zou zijn als hij die papieren tekent. Hij heeft dit aan Randstad gevraagd. Als antwoord hebben ze hem gezegd dat ze zijn dossier nog niet ontvangen hadden. Ze hebben hem vervolgens twee weken aan het lijntje gehouden waarbij hun afspraken telkens verzet werden tot aan de laatste dag dat ik er werkte.

Ik vind het verdacht dat ze er zolang over deden om een besluit te trekken (voor zover ik weet houden ze hem nog steeds aan het lijntje) terwijl het duidelijk was dat hij niet in aanmerking kwam. Hoe de administratie van een interim arbeider en het win win activaplan gebeurd weet ik niet. Maar ik zou het logisch vinden dat zo’n aanvraag gebeurd vanuit de werkgever die er voordeel uit haalt en dat Randstad dus wel degelijk een dossier had ontvangen vooraleer ze de werknemer een win win activaplan aanboden. Maar dat dit dossier een leugen bevatte en toegeven dat hij niet in aanmerking kwam zou de leugen bevestigen. Hoe kan je trouwens als interimkantoor iemand aannemen zonder een dossier van de werkgever te hebben ontvangen? En de vaste werkneemster van Randstad zit dagelijks bij het management dus waarom duurt het twee weken voor ze het dossier ontvangt dat ze nodig heeft om DSV meer dan €10.000 te besparen.

Iemand die met een win win activaplan bij DSV werkt wordt tot €1100/maand door de RVA gesubsidieerd. Als ik een conservatief cijfer neem van een permanente afwisseling van 100 gesubsidieerde interims dan is dat voor DSV een jaarlijkse besparing van circa €1,2 miljoen op loonkosten.

Het is een zware beschuldiging waarvoor ik slechts vermoedens heb. Ik weet niet zeker of DSV op deze manier fraude pleegt. Maar het is de enige verklaring die ik heb voor de manier waarop managers en teamleaders met mensen omspringen. Als vreemdelingen zogezegd de oorzaak zijn van de problemen waarom worden er dan met tientallen nieuwe aangenomen? En zoals ik DSV heb leren kennen zullen ze alle trucks gebruiken om de laatste cent uit te knijpen. Zelf al kost hen dat op lange termijn.

Er is al een dode gevallen bij DSV en er gebeuren nog constant ongevallen. Er zijn veel plaatsen en situaties waar een ernstig ongeval slechts een kwestie van tijd is en ik hoor regelmatig mensen met ervaring zeggen dat het hen verbaast dat het voorlopig bij die ene dode is gebleven. Vaak word er maanden over zo’n situatie geklaagd tot iemand bijna verpletterd of overreden word vooraleer erop gereageerd word.

Zo viel een zware metalen kist met metalen onderdelen van 9 meter hoog naast teller TU nadat een reacher in een andere gang een kist door duwde. De stootbalk die dit moet voorkomen ontbrak en reachers waren hier al maanden over aan het klagen. De dag na het incident was de stootbalk geïnstalleerd. Eind 2009 werd een voet overreden door een reachtruck omdat die door een defecte dodemans pedaal was blijven uitbollen. De stalen veiligheidstip van de schoen werd platgedrukt.  De reacher had geklaagd over het toestel maar werd verplicht ermee te rijden. Naar schatting 25% van reachtruck, tows, et cetera die gebruikt worden hebben een do-not-use waarschuwingslabel vanwege defecten. Beschadigde rekken worden ook wekenlang gebruikt vooraleer ze hersteld worden. Op vele plaatsen moeten pickers tussen de reachtrucks lopen vanwege de manier waarop het plaatsgebrek word opgelost. Het is al gebeurd dat een ambulance drie maal in één week heeft moeten uitrukken voor DSV. Dat dit onder de radar van de autoriteiten blijft is misschien omdat een groot aantal werknemers voor Randstad werken.

De dode viel nadat een (door DSV) slecht opgeleide reacher verticaal drie zware kisten met deurruiten op zijn lepels nam, samen zo’n 1,5ton. Deze kisten kantelden en kwamen terecht op een vrachtwagenchauffeur (in een artikel online lees ik echter dat het de schuld was van de vrachtwagenchauffeur maar dat is niet het verhaal dat ik onafhankelijk van meerdere mensen gehoord heb die erbij waren die dag). Nieuwe reachers opgeleid door DSV zijn altijd gevaarlijk. Een onderhoudsman van Toyota bevestigde dat de heftruck chauffeurs van DSV gevaarlijk weinig afweten van hoe ze hun lading moeten verdelen. Hij zei ook dat DSV waarschijnlijk €500.000 per jaar kan besparen op kapotte batterijen door hun medewerkers beter op te leiden.
Als er bij DSV Solutions nog een ernstig of fataal werkongeval gebeurd dan is dit integraal de schuld van het management.

De voornaamste reden voor deze brief is het racisme. Toen ik hier begon werken liep ik rond met heel wat rechtse ideeën. Het was ten tijde van de rellen in de migrantenbuurten van Belgische steden. Hoewel ik er geen slachtoffer van was had ik mijn buik vol van de retoriek van “de solidaire partijen” en had toen zelfs bijna op Vlaams Belang gestemd. Ik was verrast door het aantal vreemdelingen die op het kantoor werkten bij DSV. Ik weet nog dat ik dacht: waarover klagen die mensen, ze krijgen hier jobs waar ik niet voor in aanmerking zou komen. Toen ik vertrok bij DSV was het hele kantoor blank geworden en was ik genezen van mijn rechtse gedachten. Ik heb het nu zelf ervaren hoe achterbaks, laf, en aanstekelijk racisme is. Uitdrukkelijk racistische opmerkingen zijn alomtegenwoordig maar het uit zich vooral in een houding tegenover de arbeiders. “Het krapul dat hier werkt” wordt alle problemen verweten terwijl het probleem vooral is dat het management niet kan zien dat de oorzaak ligt in de combinatie van hun elitaire houding, hun gebrek aan praktische kennis en dat van de onervaren bedienden die hen informeren.

De arbeiders krijgen steevast de schuld voor de problemen. Bijvoorbeeld in de nieuwjaarsbrief geschreven door site manager Peter Vander Maas en ondertekend door “Het Management Team” word er zonder specifiek te zijn nog eens nadruk gelegd op de fouten van de arbeiders. Onder de bedienden en managers spreekt men regelmatig van drugverslaafden, probleemgevallen, vreemdelingen, et cetera als men over de arbeiders spreekt. Zo werd ook aan mij de problemen verklaard toen ik bij DSV aan de slag ging. Men verwijst naar de werkvloer als de dierentuin terwijl de arbeiders het hebben over de kleuterklas. Het feit is dat de arbeiders de kans niet krijgen om goed te werken. Ik ga met deze brief proberen aan te tonen dat het beleid de oorzaak is van de problemen van het bedrijf.

In al mijn tijd bij DSV ben ik exact één boefje tegengekomen en die was banger van mij dan ik van hem. Voor de rest zijn het gewoon heel normale verstandige mensen die een gezin (willen) hebben en rekeningen moeten betalen en die gewoon willen werken en geld verdienden. Op het kantoor en door bepaalde teamleaders word over hen gesproken word alsof het geïnterneerden zijn. Een tijdelijke operations manager hoorde ik onlangs lachen over hoe dom de pickers wel zijn in het gezelschap van een groep Nederlanders van een andere DSV vestiging bij het verlaten van het kantoor van QC1. Terwijl het voornamelijk de teldienst en QC zijn die de fouten in het systeem steken, beide afdelingen onder het gezag van QC1. Men gebruikt en versterkt het stigma dat rond deze mensen hangt om hun eigen incompetentie in te dekken. En als excuus voor het massaal en willekeurig vervangen van mensen die echt wel willen werken en niet veel keuze hebben op de arbeidsmarkt.

Men vestigt veel aandacht op het vandalisme dat voornamelijk bestaat uit graffiti en het verstoppen van WCs. Zo ook in de nieuwjaarsbrief van “Het Management Team”. Maar als ze zich zo storen aan de graffiti waarom duurt het weken/maanden vooraleer het verwijderd word? De graffiti bestaat uit swastikas en zinnen als “weg met de makakken”, “meer blanken op DSV a.u.b.”, met balpen of viltstift op de WC muren geschreven. Ik vind dat relatief aan het aantal werknemers en rekening houdend met de voelbare minachting van het management en teamleaders het vandalisme goed meevalt. Ik heb al erger gezien waarop minder werd gereageerd. Men maakt dankbaar gebruik van het kinderachtige gedrag van enkele vermoedelijk blanke medewerkers om de reputatie van het werkvolk verder te ondermijnen.

In het bijzonder als Turk heb je bij DSV geen enkele kans op doorgroeien. Er werken veel Turken bij DSV. Op een bepaald moment meer dan blanken waarschijnlijk maar veel daarvan zijn al vervangen. Het word de Turken vooral kwalijk genomen dat ze Turks onder elkaar spreken. Sommige personen, en vooral bij de bedienden die eigenlijk nooit contact maken met die mensen, vinden dat heel heel erg. Managers beweren dat het het werk belemmerd en gevaarlijk is. Als ik echter onverstaanbaar West-Vlaams spreek met een andere geëmigreerde West-Vlaming blijkt dat geen probleem te zijn. Of misschien wel want de mensen worden er zelden rechtstreeks over aangesproken. Zelfs tijdens de pauzes word het hen kwalijk genomen dat ze in hun eigen taal met elkaar spreken terwijl de mensen die erover klagen meestal aan de blanke tafels zitten bij de bedienden. Waarom zou je met 10 Turken aan een tafel Nederlands spreken? Soms denk ik dat ze oprecht angst hebben van de bruine mensen die geheimtaal spreken en dat ze daarom met ongefundeerde verontwaardiging reageren.

Er was bijvoorbeeld een man met veel ervaring die maandenlang de functie van teamleader heeft vervuld in de D hal zonder daarvoor betaald te zijn. Hij was één van de beste teamleaders die zijn mensen kende en de problemen kende. De leiders die zijn opgeklommen zijn meestal de beste. In zijn hal waren de problemen bijna uitsluitend veroorzaakt door QC. Hij verdiende het om teamleader te worden maar werd na maanden effectief de taak van teamleader te hebben vervult vervangen door een externe blanke zonder ervaring. Het werd hem kwalijk genomen dat hij Turks sprak met zijn Turkse medewerkers. Als hij blank was geweest dan had hij die job gekregen dat ben ik zeker. Zo zijn er veel voorbeelden van Turkse arbeiders die hard werken en het verdienden om door te groeien maar als er een functie vrijkomt dan haalt men een blanke uit een andere afdeling of zelfs nieuwe mensen zonder ervaring. Mensen vragen om opleidingen maar krijgen ze niet. Laaggeschoolde immigranten hebben zowiezo niet veel opties op de arbeidsmarkt. Ze krijgen dan de laagste jobs en buiten hun weten de schuld van alles wat er misloopt.

Ik begon me schuldig te voelen dat ik blank was in dit bedrijf. Omdat ik met een clipboard en een gele veiligheidsvest rondliep werd ik soms verward voor iemand belangrijk. Niet iedereen weet dat de gele vestjes voor het voetvolk zijn terwijl de witte nauwgezet voor autoriteitsfiguren gereserveerd worden. Het zware tuig dat bij DSV werkte kreeg een paniek reactie als ik voor de eerste keer hun werkplaats bezocht. Ik moest nieuwe mensen altijd geruststellen dat ik hen niet kwam controleren. Het was eens pauze voor de shift en de A-hal was verlaten met uitzondering van een beer van een Afrikaan die zijn boterhammen in de hal aan het opeten was, wat verboden is. Het was de eerste keer in mijn leven dat iemand zo groot zo bang was van mij. Het was geen aangenaam gevoel om angst te inspireren bij brave mensen.

Misschien had hij toch geen landgenoten om een tafel mee te delen. Omdat de refter voor die kant van het gebouw niet afgewerkt is en als zolder gebruikt word spendeert het merendeel van de arbeiders de helft van hun pauze aan de pendel naar de eetplaatsen. De afgewerkte refter is het dichts bij de kantoren. Waarom twee refters laten poetsen als je de mensen gewoon wat verder kan laten lopen? Ze zijn het toch gewent: Soms staat group 4 security de wacht te houden om te verzekeren dat de arbeiders aan de overkant van de straat parkeren en niet op een van de tientallen parkeerplaatsen bij het gebouw zelf waarvoor je een ik-ben-een-bediende-bewijs nodig hebt. Dus de mensen die acht uur per dag rechtstaan en exact op tijd moeten aanmelden moeten op het terrein van Volvo parkeren en de mensen die acht uur per dag zitten en op hun gemak mogen afkomen krijgen een overaanbod aan plaatsen aan de ingang van het gebouw. Om spataders te vermijden word net het omgekeerde aangeraden.

Mijn ervaring bij DSV heeft een knoop in mijn maag achtergelaten. Ik heb al op veel verschillende bedrijven gewerkt en een zeker snobisme onder de bedienden tegenover de arbeiders is niet ongewoon. Veel mensen zijn niet imuun tegen het gevoel van superioriteit die artificiële hiërarchien genereren. Ik heb bijvoorbeeld op een brouwerij gewerkt waar de arbeiders gratis frisdrank kregen (om te vermijden dat men zich verfrist met het bier) maar enkel de bedienden mochten van de flesjes fruitsap drinken. Arbeiders krijgen zonder uitzondering de slechtste parkeerplaatsen toegewezen. Ik heb nog als kuisman gewerkt en de toiletten van de bedienden moesten dagelijks grondig gekuist worden terwijl die van het werkvolk slechts wekelijks en oppervlakkig gepoetst moesten worden. Vaak worden we als arbeiders gepatroniseerd alsof we stoute schoolkinderen zijn. Alsof elke opmerking een teken van ongehoorzaamheid is.

Ik heb het altijd een beetje grappig gevonden. De arbeiders hebben meestal meer inzicht dan de mensen die hun dag achter een computerscherm spenderen en als men ons op gelijke voet zou behandelen en met ons samenwerken dan zouden bedrijven veel efficiënter kunnen werken. De meeste mensen, ook de immigranten, werken graag. De tijd gaat vlugger als je goed kan doorwerken en het geeft voldoening om problemen op te lossen en op het einde van de dag veel gedaan te hebben. Je wilt jezelf nuttig maken tegenover je collega’s door uw werk goed te doen en mee te helpen als je tijd over hebt. Voor veel bedienden en bazen is de hiërarchie echter belangrijker dan het werk zelf. En worden arbeiders behandeld als een vervelende onkost. Zo demotiveer je de arbeiders en verlies je de communicatie tussen de werkvloer en het beleid.

Meestal kan ik daar om lachten want ze schieten zichzelf in de voet met hun klassen systeem maar bij DSV is de grens totaal overschreden.

lees nu deel 3

follow the money