In 2010 is mijn pa gestorven na zijn lichaam 10 jaar lang te hebben zien aftakelen door een speciale vorm van Parkinson. Je wenst het je ergste vijand niet toe.
Als boerenzoon is je pa niet alleen je pa, maar ook je dagelijkse werkmakker. Zeker als je, zoals wij, vlot konden samenwerken. Als kind voerde ik gewoon taken uit. maar zelfs als jonge puber overlegde pa al met mij. Later toen ik dan een aantal percelen van pa overnam draaide ik spontaan de rollen om en overlegde ik ook met hem. In het begin liep dat niet vlot. We hadden regelmatig ruzie. Ik werkte immers biologisch en het leek alsof ik het allemaal beter wist. Na weer eens een ruzie en mij slecht voelen bedacht ik opeens hoe pretentieus ik wel was. Ik die nog niks bewezen had ging tegen zijn eigen pa vertellen dat hij het allemaal fout had gedaan. Een man die zijn heel leven goed had geboerd ! En als hij al fouten had gemaakt, hij kon niet meer herdoen! Ik zei dus niet alleen dat hij fouten had gemaakt, ik zei dus ook dat een deel van zijn leven voor niks was geweest.
Ik ben dan op zoek gegaan naar de goede dingen. Dat was niet eens zo moeilijk. Ik had alles van thuis meegekregen. Ik heb dan uitgelegd dat biologisch werken een voortzetting was van zijn manier van werken. Pa werkte grondverbonden (Dieren houden in verhouding tot de hoeveelheid grond die je hebt) een zeer biologisch principe. Dieren werden met respect behandeld. Zeer biologisch. Bomen mochten blijven staan. Pa liet ook jonge eiken staan. Hij vond dat wel mooi om naar te kijken. enz. Stilaan is hij dan gaan zien dat het nog allemaal nog niet zo stom was wat ik deed. Hij is zichzelf gaan zien als een stukje van de puzzel. Een van de laatste jaren dat hij nog een beetje kon deelde hij foldertjes van mijn bedrijf uit aan zijn kaartvrienden bij de gepensioneerden. Mensen die nooit iets bij mij zouden kopen, maar voor mij een hele eer. Ik denk dat hij mijn bedrijf echt is gaan zien als het verlengstuk van zijn leven en zijn werken.
Toen de ziekte dan steeds verder kroop verloor ik steeds meer alle contact met pa. Het was erg pijnlijk om niet meer met hem te kunnen praten, te kunnen overleggen. Op 12 mei 2010 is hij dan thuis in zijn slaap gestorven. Erg, jawel, maar ook een bevrijding. Tijdens de begrafenismis heb ik het aangedurfd zelf een tekstje te lezen: Wij leerden tractor rijden bij pa op schoot. Hij de pedalen, wij het stuur. Om te plagen stootte hij soms met zijn knie tegen het stuur, waardoor de tractor plots naar een kant zwenkte. “Maar alleh, rij toch recht “ zei hij dan.
Als er één ding is dat we van pa geleerd hebben, dan is het wel om recht door het leven te rijden. Een woord is een woord en dat wordt niet verbroken. In de handel met dieren, bij het pachten van gronden. Altijd was er maar één weg, recht door.
‘t Is nu bijna allerheiligen. Ik stel vast dat ik niet dikwijls naar het kerkhof ga. Ik voel daar niks voor. Maar toen ik onlangs door de weides liep voelde ik veel meer pa dan op het kerkhof. Een boer zou niet op een kerkhof mogen begraven worden. Een boer hoort bij zijn grond. Vermits dat je niet zomaar ergens iemand moogt begraven moet men mij later maar verassen en de as dan begraven bij een van mijn favoriete bomen.
Jos
