Het was van 2001 geleden dat de Wereldbank zich boog over de armoede en werkloosheid in de Palestijnse gebieden. Ze zijn te sterk op externe hulp aangewezen, luidt de conclusie. Vooral in Gaza is de toestand precair. “Hier is de internationale hulp in 2009 verdubbeld, terwijl maar liefst 71 procent van de Palestijnen in de Gazastrook een of andere vorm van sociale bijstand genoten”, verklaart Tara Vishwanath, hoofdauteur van het rapport.

Werkloosheid

De werkloosheidsgraad in Palestina gaat voortdurend op en neer, met een dieptepunt van 41 procent in Gaza in 2008. Dat cijfer ligt hoger dan in de Duitse Weimarrepubliek aan het begin van de twintigste eeuw of in de VS tijdens de Grote Depressie van de jaren 1930. Zelfs in 2009 steeg de werkloosheid in Gaza boven de 35 procent uit.

Vooral jongeren en laagopgeleide delen van de bevolking hebben hiermee te kampen. Mukhaimer Abu Sada, hoogleraar politieke wetenschappen aan de al-Azhar-universiteit in Gaza, zei eerder dit jaar: “De jongeren hier staan op ontploffen. Ze volgen hogere studies, studeren af maar krijgen uiteindelijk niet de kans om te gaan werken.” Wie toch een baan heeft, moet zich tevreden stellen met scherp dalende lonen, staat in het rapport te lezen.

Globaal genomen doet Gaza het iets slechter dan de Westelijke Jordaanoever. “De belangrijkste rem op economische groei en een hoger welzijn zijn de belemmeringen voor het vrij verkeer van goederen en personen in en uit Gaza”, stelt Vishwanath. “Deze beperkingen moeten worden opgeheven.”

Vissers in Gaza

De visvangst en landbouw die ooit de economie in Gaza schraagden, kregen zware klappen als gevolg van de bezetting. Volgens een rapport van de VN-Landbouworganisatie (FAO) uit 2010 is 46 procent van de landbouwgrond in de Gazastrook niet meer toegankelijk sinds de verwoesting die Israël aanrichtte met de operatie Gegoten Lood. Het aantal arbeiders in de landbouw viel terug van 12,7 procent in 2007 tot 7,4 procent in 2010.

Voor de vissers in de Gazastrook is de limiet van 3 zeemijl die Israël oplegt nefast. Ze geraken niet tot bij de vispopulaties dieper in zee. Volgens het document Farming Without Land, Fishing Without Water van de FAO waren ze in 2000 nog met 10.000. Vandaag blijven er nog 3.500 vissers over in Gaza.

Amerikaanse bezettingen

“Wat een anomalie in de menselijke geschiedenis dat de economieën van de Westelijke Jordaanoever en Gaza al 44 jaar lang worden gegijzeld door een bezettingsmacht”, zegt Helena Cobban, analist Palestijnse zaken en eigenaar van Just World Books. “Een militaire bezetting is tijdelijk bedoeld. Zelfs de Amerikaanse bezettingen van Duitsland, Japan of Irak hebben nooit langer dan acht jaar geduurd.”

“Gaza en de Westoever hebben nood aan rechtstreeks contact met de rest van de wereldeconomie. Vergeet niet dat Gaza een haven heeft, een grens met Egypte en een kleine luchthaven. Het kan zeer snel op de wereldmarkt worden aangesloten. Maar Israël wil de bevolking van deze gebieden als bedelaars volledig afhankelijk houden van internationale hulp”, besluit ze.

“Er zijn inspanningen nodig om de private sector te laten groeien in Gaza”, vindt Vishwanath. “Bedrijven zijn zeer beperkt door het gebrek aan markttoegang en vrij verkeer. Gaza is als economie te klein om enkel afhankelijk te zijn van de geringe binnenlandse vraag”, besluit ze.