Weten dat er een wet is die de opvang verplicht, zien dat dit niet voldoende gebeurt en er dan als politici niets aan doen is een misdrijf. Een misdrijf door verzuim.

De politici en politieke partijen die het communautair akkoord ondertekenden hebben het gevoel dat de lente al is aangebroken. Dit is zeker niet het geval voor de duizenden asielzoekers die nog steeds geen opvang hebben; voor hen is het al herfst en binnenkort wacht hen een strenge winter.

Gaan we voor het derde jaar op rij de beelden moeten zien van asielzoekers, manen en vrouwen, minderjarigen en kleine kinderen, die bibberend van de kou op straat liggen, soms in de sneeuw?

Is het alleen BHV dat telt voor de politici of zijn mensen ook belangrijk zoals zo vele politieke partijen schrijven in hun partijprogramma’s?

De nodige maatregelen treffen voor opvang die wettelijk gereld is, daartoe zijn de politici niet in staat. Zorgen dat er nog meer asielzoekers op straat komen door het onmenselijk verstrengen van de opvangwet kunnen ze wel.

Eerder deze week stemde de Kamercommissie nog zo’n verstrenging. PS en CDH stemden tegen en de Groenen onthielden zich.  Asielzoekers zullen nog maar één keer een aanvraag kunnen doen waarbij ze opvang krijgen, en ze ontvangen ook geen geld meer maar enkel materiële steun. Als de aanvraag wordt afgewezen, mag een asielzoeker nog maximaal een maand in een opvangcentrum blijven. Daarna moet hij het land uit, vrijwillig of gedwongen. Ook Vluchtelingenwerk Vlaanderen protesteerde reeds bij monde van haar directeur Els Keytsman : “Als dit wetsvoorstel in de voltallige kamer wordt goedgekeurd zullen er nog meer asielzoekers op straat komen. De nadruk die vroeger lag op materiële hulp en begeleiding lijkt nu te komen liggen op een beleid van uitsluiting. De nieuwe wet schrapt het recht op opvang en begeleiding voor een aantal categorieën van asielzoekers.”

Wat is de concrete de toestand op dit ogenblik.( gegevens van Fedasil)
Er zijn 20.628 plaatsen in het structureel opvangnetwerk en ook nog 2.907 in de noodopvang en 220 plaatsen in de hotels. Alles samen maakt dit 23.755 plaatsen in totaal.

Momenteel worden er zo’n 23.000 mensen opgevangen en dit aantal blijft stijgen. Er wordt niemand meer opgevangen met een beroep bij de Raad van State in de oude asielprocedure.

Er worden momenteel 1.233 minderjarigen opgevangen, waarvan nog 220 in hotels. Er verblijven dus geen volwassenen meer in de hotels.

In september waren er bijna 400 personen die geen opvangplaats toegewezen gekregen hebben. Sinds eind april zijn er al 1.900 niet-toewijzingen.. Eind september bereikte Fedasil het trieste record van de 10.000 asielzoeker die de laatste jaren niet kon worden opgevangen. Dit is te wijten aan het feit dat er meer aankomsten dan vertrekken zijn.

Opvang voor asielzoekers is nochtans wettelijk geregeld. Daarvoor is Fedasil opgericht. Zij verleent materiële hulp aan asielzoekers in België, door het organiseren – rechtstreeks of met partners – van kwaliteitsvolle opvang en begeleiding. Fedasil is een instelling van algemeen belang, onder het toezicht van de Staatssecretaris van Maatschappelijke Integratie, Philippe Courard.

In België zijn de bepalingen die de asielopvang regelen gebundeld in de ‘opvangwet’ (wet van 12 januari 2007 ). De opvangwet heeft als belangrijkste principe de asielzoekers een levenskwaliteit conform de menselijke waardigheid aan te bieden onder de vorm van materiële hulp tijdens de hele asielprocedure. Het gebeurt in twee stappen: eerst in een opvangcentrum, vervolgens in een individuele woning.

Fedasil kan natuurlijk niet meer plaatsen aanbieden dan ze heeft. De regering moet zorgen  dat er genoeg gebouwen ter beschikking worden gesteld om de opvang te kunnen regelen. Dat is nu niet het geval. Het is ook geen onverwachtse situatie of een geval van heirkracht. Men kent de situatie van het tekort aan opvang al jaren. Doet de regering dan niets? Jawel, maar te weinig. Vorig jaar werden er al verschillende gebouwen, o.m kazernes, ter beschikking gesteld als noodopvang, maar die is tijdelijk. Sinds maart 2009 werden er 8.397 bijkomende opvangplaatsen gecreëerd. Maar er is nog steeds te weinig opvangplaats, veel te weinig.

Vorig jaar besliste de ministerraad ook om 25 miljoen euro toe te kennen aan lokale opvanginitiatieven (LOI’s), goed voor in totaal 2.000 extra opvangplaatsen. Daarnaast werd ook gerekend op de OCMW’s, die op vrijwillige basis een opvanginitiatief kunnen oprichten. Vele OCMW’s weigeren dit en men kan ze wettelijk niet verplichten. Daardoor zijn er slechts 600 van de 2.000 plaatsen verwezenlijkt.

Aangezien de opvang een wettelijk recht is voor de asielzoekers, dwingen die dat recht soms af voor de rechtbank. Als Fedasil veroordeeld is moet die een dwangsom betalen. Deze bedraagt nu 125 euro per dag per persoon.
Er is op dit ogenblik nog steeds geen plan voorzien voor de winter; de vooruitzichten zijn dramatisch. Ze worden nog verergerd door de nieuwe wet die de opvang verstrengd.

Het wordt tijd dat het middenveld zoals o.m. de vakbonden zich laten horen en dat politici met een hart en met zin voor rechtvaardigheid en verantwoordelijkheid, hier iets aan doen. De politici zijn op de hoogte van de mistoestanden door de verslagen van de Federale Ombudsman.

Zowel in 2009 en opnieuw in 2010 heeft de Ombudsman de regering aanbevolen dat de federale Staat aan alle personen  die recht hebben op materiële opvang onmiddellijk een huisvesting moet aanbieden die toelaat om in  hun fundamentele behoeften te voorzien. “De vereisten van de wet, de fundamentele rechten en het behoorlijk bestuur, verplichten de federale overheden ertoe doeltreffend samen te werken om dat doel te bereiken. De Staat kan zich niet verschuilen achter de verzadiging van het opvangnetwerk om bepaalde begunstigden de opvang te ontzeggen.”

De verslagen van de ombudsman worden aan het parlement overhandigd. Elk parlementslid, ook zij die niet naar de beelden kijken op TV, zijn dus op de hoogte van de wraakroepende toestand van de niet-opvang van asielzoekers.
Weten dat er een wet is die de opvang verplicht, zien dat dit niet voldoende gebeurt en er dan als politici niets aan doen is een misdrijf. Een misdrijf door verzuim.

Is een snelle oplossing mogelijk? Jawel.
Men moet zorgen dat de achterstand van de dossiers snel wordt weggewerkt, door een snellere afhandeling van de asielprocedure zonder de rechten van de asielzoeker te schaden, en door meer pesrsoneel ter beschikking te stellen. Men moet de opvang ook spreiden over België.

“We kunnen een nieuwe opvangcrisis vermijden, wanneer ook andere steden en gemeenten bijdragen aan de opvang van asielzoekers”. Dat zegt sp.a-fractieleider Karin Temmerman. “Via een spreidingsplan verdelen we onze verantwoordelijkheid én kunnen we ervoor zorgen dat niemand op straat moet slapen”. “Niets kan rechtvaardigen dat mensen, waaronder kinderen, zomaar op straat belanden. Om die reden pleit Sp-a voor een spreidingsplan, zodat het niet steeds dezelfde steden en gemeenten zijn bij wie alle verantwoordelijkheid terecht komt”. De Sp.a en andere politieke partijen moeten daarvoor niet wachten op een nieuwe regering, het parlement kan de nodige initiatieven nemen. Sp-a en anderen moeten dit niet alleen zeggen, ze moeten vooral zorgen dat het gebeurt. Dringend!

Hopelijk schieten de parlementsleden onmiddellijk in gang. Dat hopen we, desnoods tegen beter weten in….

Pol Van Camp
woordvoerder
comité recht op migratie
www.rechtopmigratie.be