Het rapport draagt de titel ‘Deadly detention: Deaths in custody amid
popular protest in Syria’ en documenteert verschillende sterfgevallen in de Syrische gevangenissen tussen april en half augustus 2011.

Het aantal doden in gevangenschap in Syrië is enorm toegenomen. De afgelopen jaren registreerde Amnesty International gemiddeld een vijftal sterfgevallen in detentie in het land. De afgelopen vijf maanden kwamen al minstens 88 mensen om in de cel.

“Extreme minachting van Syrische regime voor mensenleven”

“Dit hoog dodental illustreert de extreme minachting van het Syrische
regime voor een mensenleven. Dat zien we ook elke dag in de straten van de Syrische steden waar vreedzame volksprotesten bloedig onderdrukt worden. De overheid vervolgt haar eigen bevolking systematisch en op grote schaal. Sinds het begin van de protesten in maart kwamen al zeker 1.800 mensen om het leven”, schrijft Amnesty International Vlaanderen in een persbericht naar aanleiding van de publicatie van het nieuwe Syrië-rapport..

“Duizenden anderen werden gearresteerd en vaak afgezonderd van de buitenwereld opgesloten waardoor het risico op foltering bijzonder groot is. De berichten die Amnesty bereiken over foltering in Syrië zijn ronduit gruwelijk en misselijkmakend.”

De slachtoffers die besproken worden in het rapport, allemaal mannen, werden gearresteerd omdat ze deelnamen aan de volksprotesten of ervan verdacht werden die te steunen. Er zijn 10 kinderen bij, sommigen niet ouder dan 13 jaar.

Foltering en mishandeling van deelnemers aan volksprotesten

In minstens 52 gevallen zijn er sterke aanwijzingen dat foltering en andere mishandeling geleid hebben tot de dood of er toe hebben bijgedragen. Amnesty bekeek filmmateriaal van 45 slachtoffers. De beelden werden gemaakt door familieleden of lokale mensenrechtenactivisten. De organisatie vroeg ook aan enkele onafhankelijke forensische experts om een aantal filmpjes te
bestuderen.

De verwondingen op de lichamen tonen aan dat de slachtoffers wellicht heel zwaar geslagen, afgeranseld en verbrand werden. Verschillende lichamen werden klaarblijkelijk toegetakeld met allerhande stompe en scherpe voorwerpen.

De meeste dodelijke folteringen die beschreven worden in het nieuwe rapport vonden plaats in de provincies Homs en Dera’a waar de volksprotesten bijzonder hevig waren. In vijf andere provincies werden ook sterfgevallen in detentie gerapporteerd: Damascus, Rif Damashq, Idlib, Hama en Aleppo.

Hamza Ali al-Khateeb

De dertienjarige Hamza Ali al-Khateeb verdween op 29 april tijdens een demonstratie tegen de bezetting van Dera’a. Hij werd later teruggevonden met naar het schijnt een afgehakte penis en verwondingen die veroorzaakt zijn door een stomp voorwerp.

Op één van de video’s die in het bezit zijn van Amnesty is het lichaam van Tariq Ziad Abd al-Qadr uit Homs te zien. Zijn lichaam werd op 16 juni teruggegeven aan zijn familie. Op de beelden is te zien hoe de haren van Tariq zijn uitgetrokken en in zijn nek en op zijn penis staan littekens die mogelijks veroorzaakt zijn door elektroshocks. Verder is ook een brandwonde te zien van vermoedelijk een sigaret, andere brandwonden, steekwonden en littekens van zweepslagen.

Het lichaam van dr. Sakher Hallak, die aan het hoofd stond van een kliniek voor anorexiepatiënten in Aleppo, werd enkele dagen na zijn arrestatie op 25 mei aan de kant van de weg teruggevonden. Amnesty heeft uit verschillende bronnen vernomen dat zijn ribben, armen en vingers gebroken waren. Zijn ogen waren uitgestoken en zijn genitaliën verminkt.

Volgens de informatie van Amnesty International is er nog geen
onafhankelijk onderzoek gedaan naar de doodsoorzaak van de sterfgevallen die in haar rapport besproken worden.

Internationaal Strafhof moet optreden, vraagt Amnesty

Amnesty vraagt aan de VN-Veiligheidsraad om de situatie in Syrië door te verwijzen naar het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag, om een strikt wapenembargo op te leggen tegen Syrië en om alle tegoeden van president Bashar al-Assad en zijn
topfunctionarissen te bevriezen.

“De informatie die Amnesty heeft kunnen verzamelen over de massale
sterfgevallen in de Syrische gevangenissen is onvolledig, maar als we deze gegevens in de context plaatsen van de systematische en algemene repressie in het land, dan is het wel duidelijk dat foltering bij verschillende gevallen een grote rol gespeeld heeft”, schrijft Amnesty International.

Lore Van Welden

Lore Van Welden is persverantwoordelijke bij Amnesty International Vlaanderen.