Mondiale sociale crisis
De United Nations publiceerde midden juni het rapport‘The Global Social Crisis – Report on the World Situation 2010’. Het is een kritisch èn pessimistisch rapport. Kritisch voor diegenen die aan de basis lagen van de financiële en economische crisis en hervallen in hun onethische routines. En het is pessimistisch van inslag wegens de drastische besparingen in de sociale sectoren, de publieke gezondheidszorg en het onderwijs. Immers, deze zijn zo ingrijpend en nefast dat de rapporteurs een dringende oproep lanceren voor meer sociale bescherming van overheidswege. Bovendien stijgt door de toenemende flexibiliteit op de arbeidsmarkt het aantal kwetsbare groepen in de samenleving. De lagere lonen en het uithollen van de arbeidsvoorwaarden zijn daarvan de exponenten.
Armoede in Groot-Brittannië
In Groot-Brittannië leven momenteel meer mensen in armoede dan in het merendeel van de Europese landen. Nu is het klassenonderscheid onder de Britten altijd zeer merkbaar en voelbaar geweest. De studie ‘Income and living conditions in Europe’ van Eurostat toont aan dat van de 27 lidstaten slechts 6 landen slechter scoren dan Groot-Brittannië inzake ongelijke inkomensverdeling.
De sociale ellende en uitsluiting zijn in dat land gewoonweg frappant. Volgens Oxfam leeft ongeveer 1 op de 5 Britten in armoede of bijna 13 miljoen mensen, waarvan de vrouwen de grootste groep vormen. Daarvan is 44 procent beland in diepe armoede (met een inkomen ten minste een derde onder de armoedegrens).
De armoede slaat op 3,8 mln. kinderen en liefst 70 procent van de kinderen afkomstig uit Bangladesh leeft in een situatie van armoede. Wat de actieve volwassenen en de gepensioneerden betreft, gaat het respectievelijk om 7,2 mln. en 2,2 mln. mensen. Kortom, hallucinante cijfers voor een ontwikkeld land. En nog dit: London telt een hogere armoedegraad dan eender welke andere Britse regio (zie ook de bijdrage van Stephanie Leliaert – ‘De rellen in cijfers’).
De armoede wordt iets tastbaarder als we kijken naar de Poverty Line (cijfers voor 2008/2009). Men gaat daarbij na wat er wekelijks overblijft van het inkomen na aftrek van de zgn. ‘housingcosts’:
_ £119 voor een alleenstaande volwassene;
_ £161 voor een alleenstaande ouder met een kind onder de 14 jaar;
_ £206 voor een koppel zonder kinderen;
_ £288 voor een koppel met 2 kinderen onder de 14 jaar.
Vanuit ethisch oogpunt zijn deze inkomens maatschappelijk onverantwoord en sociaal onrechtvaardig, te meer daar Groot-Brittannië de vijfde plaats bekleedt onder de Europese landen met de hoogste inkomensniveaus (Eurostat).
Maken de conservatieven en liberalen werk van de uitdagingen?
The Poverty Site verschaft ons een grondig (statistisch) inzicht in het Britse armoedevraagstuk. De statistische databank van de progressieve en onafhankelijke denktank New Policy Institute brengt de armoede en de sociale uitsluiting in kaart via een honderdtal indicatoren. De statistische info wordt uitgesplitst per regio, per bevolkingsgroep, enzovoort. Interessant zijn de deelrapporten over specifieke thema’s, zoals armoede en kinderen, armoede en maatschappelijke onbeholpenheid of armoede in rurale gebieden.
Met steun van The Joseph Rowntree Foundation publiceerde de organisatie in december 2010 haar dertiende jaarverslag getiteld ‘Monitoring Poverty and Social Exclusion 2010’. Het is haar eerste rapport bestemd voor de coalitieregering. We sommen even de kernaanbevelingen op.
1° De kinderarmoede bij de werkloze gezinnen terugbrengen tot op het niveau van midden jaren tachtig.
2° De betekenis en de omvang van het verschijnsel diepe armoede erkennen.
3° De onderwijsresultaten bij de laagst scorende schoolkinderen optrekken.
4° De minimumkwalificaties bij de jongeren verstevigen. Meer dan 1
op de vijf 19-jarigen is onvoldoende toegerust voor de arbeidsmarkt!
5° De werkverbetering concretiseren, incluis de bezoldiging en de condities voor flexibiliteit.
6° De toenemende werkloosheid bij jonge volwassenen erkennen als een chronisch probleem.
7° De gigantische omvang van de ondertewerkstelling aanpakken (6 miljoen mensen!).
8° De brede en aanhoudende ongelijkheden in de toegang tot de gezondheidszorg wegwerken, idem dito voor de toegang tot de courante basisdiensten, zoals verzekeringen, internet en vervoer.
Deze uitdagingen zijn een toetssteen voor de de ambities van de conservatieven en liberalen in het effectief bestrijden van armoede en sociale uitsluiting.
Onder Labour
In november 2009 blokletterde The Independent ‘Britain faces return to Victorian levels of poverty’. Het artikel is geïnspireerd op de studie ‘The Solidarity Society’ van de centrumlinkse denktank Fabian Society. Het is een scherpe kritiek op het falende armoedebeleid en de inkomenspolitiek van Labour.
De opeenvolgende jaarverslagen van de New Policy Institute/Rowntree Foundation zijn uitstekende informatiebronnen om het beleid van Labour in zijn context te plaatsen en te beoordelen. Een kleine analyse van de voorliggende tabel uit het recentste jaarverslag levert opmerkelijke globale vaststellingen op.
Sedert 2004/05 scoren liefst 18 armoede-indicatoren slechter. Deze verslechtering is alvast niet volledig toe te schrijven aan de Britse economische recessie (2008/09). Significant is dat bij de verslechterende indicatoren er 12 gelinkt zijn aan een laag inkomen, werk en schulden. Deze aspecten vormen de kern van het armoedevraagstuk, de slechtere scores ervan nemen toe (vergelijk met de periode 1998/99).
Enkel bij de indicator ‘laag inkomen’ scoort de variabele ‘armoede bij de gepensioneerden’ beter (zie de gedetailleerde tabel 3 uit het integraal rapport, p. 13). Daarentegen scoort bijv. de variabele ‘kinderarmoede‘ slechter. Wel is sedert 1998/99 net iets meer dan de helft van de 47 indicatoren verbeterd. Van deze 24 beter scorende indicatoren slaan er 18 op het welbevinden van kinderen/adolescenten en volwassenen.
Naar erger?
De Bank of England verminderde woensdag haar groeiprognoses en verwacht een opstoot van de inflatie. De kans is reëel dat dit zal uitdraaien op extra bezuinigingen en saneringen. De sociale gevolgen laten zich raden.
Daarom afsluitend de volgende beschouwing uit het rapport ‘The Global Social Crisis’:
‘De verwoestende gevolgen van de crisis op zoveel mensen onderstrepen de dynamische en multidimensionale aard van de armoede en het cruciaal belang van sociale bescherming voor de reducering van de kwetsbaarheid van mensen.’
Info
1° De ‘Housing costs’ omvatten betaalde intresten, hypotheekrentes (niet de aflossing van het kapitaal), woonverzekeringen en de bijdrage voor watervoorziening.
2° Het interpreteren van de veranderingen in de tabel is veeleer een zaak van beoordelen dan van het toekennen van een statistische betekenis. Waar er geen significante bewegingen te noteren vallen, is de beoordeling ‘geen verandering’.
3° Een gedetailleerd overzicht van de indicatoren en onderliggende variabelen kan geraadpleegd worden op de Poverty website, zie United Kingdom Indicators.
Bronnen
The Global Social Crisis – Report on the World Situation 2010, United Nations, Department of Economic and Social Affairs, New York, 2010
http://social.un.org
Atkinson Anthony en Marlier Eric, Income and living conditions in Europe, Eurostat, 2010
http://epp.eurostat.ec.europa.eu
Leetmaa Peeter, Leythienne Dennis, Montaigne Fabienne en Wolff Pascal, The 9 poorest countries catching up on income per capita, In: Economy and Finance & Population and Social Conditions, Eurostat – Statistics in focus, 16/ 2011
http://epp.eurostat.ec.europa.eu
Parekh Anushree, Maclnnes Tom, Kenway Peter, Monitoring poverty and social exclusion 2010, The Joseph Rowntree Foundation, 2010
http://www.poverty.org.uk/reports
Grice Andrew, The Independent, 30/11/2009
http://independent.co.uk
http:// www.oxfam.org.uk
Inflation Report, Bank of England, augustus 2011
http://www.bankofengland.co.uk
