Frankrijk en Engeland voeren oorlog in Libië onder het voorwendsel van een VN-mandaat. Ze leiden een NAVO-verbond. De VS leidde de eerste luchtaanvallen tegen kolonel Khaddafi. Daarna liet de VS het commando over aan Frankrijk en Engeland. Het gaat hier wel degelijk om een agressieve oorlog tegen een soevereine, Afrikaanse staat, die veel verder gaat dan wat in VN-resolutie 1973 werd afgesproken.

Ze hebben Libië meedogenloos gebombardeerd. Ze hebben het privéverblijf van Khaddafi aangevallen en zijn zoon gedood. Tijdens de beschieting van Tripoli vielen ook talrijke burgerslachtoffers.

Soevereiniteit van Libië ondermijnen

De Libische autoriteiten brachten daarover verslag uit, maar de NAVO ontkent alles. Het NAVO-verbond zoekt, onder het VN-mandaat, een nieuw regime te installeren in Tripoli. Het tracht zo de soevereiniteit van Libië te ondermijnen. Ze willen zelfs een burgeroorlog uitlokken in een Noord-Afrikaans land, dat ook lid is van de Afrikaanse Unie.

Frankrijk zegt dat ze de Libiërs wil bevrijden van de tirannie van kolonel Khaddafi. De Fransen komen er openlijk voor uit dat ze geen machtsoverdracht willen die het beleid van Khaddafi voortzet. Dit beleid beïnvloedt toch de oliehandel.

Iedereen weet dat Libië de grootste olie- en gasvelden van Afrika heeft. Het is ook duidelijk dat Khaddafi de internationale oliesector verhindert om zomaar – volgens hun voorwaarden – olie te exploiteren. Zij moeten zich aan de strenge standaardregels houden.

Olievelden in Libië controleren

Het is geen geheim dat achter deze oorlog, achter het masker van een ‘humanitaire’ operatie ter bescherming van burgers, het plan schuilt om de olievelden in Libië te controleren. Het geeft het Westen de garantie om te kunnen concurreren met opkomende grootmachten als China en India. Het geeft hen ook de gedroomde kans om af te rekenen met een onverzoenlijke Afrikaanse nationalist die meermaals het Westen uitdaagde. Dit is werkelijk opnieuw de negentiende eeuw.

Libië is hierbij de eerste brandhaard om een oorlog uit te vechten
tussen de grote, industriële machten. Eens dat Khaddafi verjaagd is, zal de Afrikaanse weerstand tegen dit nieuwe kolonialisme van de 21ste eeuw verzwakken.

Een nieuwe wedloop om Afrika zal hoogst waarschijnlijk snel opstarten. Het is daarom ronduit belachelijk dat Nigeria, een mogelijk volgend slachtoffer van dit kolonialisme, zo maar toekijkt en zelfs instemt met deze agressieve oorlog tegen Libië.

Nigeria was voorstander van VN-resolutie tegen Libië

De Nigeriaanse regering onder leiding van president Goodluck Jonathan, ziet de gevolgen op langere termijn niet. De Nigeriaanse VN-delegatie was, samen met nog andere Afrikaanse landen, een groot voorstander om de operaties tegen Libië te beginnen.

Het VN-mandaat van resolutie 1973 was enkel bedoeld om de burgerbevolking te beschermen tegen het gebruik van militaire middelen door de Libische overheid, zeker in en om Benghazi, de voorpost van de Libische rebellenbeweging.

Begin juni, tijdens de G8-top in Frankrijk, waarop president Barack Obama de actie van de NAVO probeerde te verantwoorden, zei hij nog dat de wereldleiders een mogelijk bloedbad tegenover de bevolking van Libië, wilden vermijden. Maar de Libische oppositie is geen oppositie van het volk; het is een gewapende rebellie!

De VN-beslissing, die ook door Nigeria werd goedgekeurd, zette de regering van Libië vast, bezorgde munitie aan de rebellen en steunde zo een burgeroorlog. Zo verhinderde ze, mede door de vele NAVO-luchtaanvallen, dat Libië zijn eigen grondgebied zou kunnen verdedigen tegen gewapende rebellen. Het Westen helpt zo een kleine, slecht georganiseerde militie om een Afrikaans land ten gronde te richten.

Het is alsof de NAVO zou beslissen om de Nigeriaanse strijdkrachten aan te vallen omdat ze de groeiende Boko Haram-militie (nvdr: een radicaal-islamitische militie die actief is in het noorden van Nigeria en er strijd levert tegen alles wat volgens haar ‘westers’ en dus ‘zondig’ is) te lijf willen gaan!

Nigeria heeft zo mee munitie geleverd om een nieuwe verovering van het Afrikaanse continent mogelijk te maken. Het volkrijkste land van Afrika is een handlanger van het Westen geworden. De meeste Afrikaanse landen nemen Nigeria niet langer ernstig. Ze vinden het belachelijk dat de Nigerianen het leiderschap in Afrika nog langer opeisen.

Vreedzame pogingen van Afrikaanse Unie onderuit gehaald

Ze vinden dat de zoektocht naar een VN-zitje voor Nigeria maar een grap is gezien de zwakheid en onstandvastigheid van de Nigeriaanse buitenlandse politiek. Daartegenover staat Zuid-Afrika, dat de Afrikaanse Unie leidt bij de eis tot onmiddellijke stopzetting van de luchtaanvallen tegen Libië. In juni ging Jacob Zuma, de Zuid-Afrikaanse president, naar Tripoli om die stopzetting te eisen van de NAVO.

De Afrikaanse Unie bouwt zo verder op haar vorige tussenkomsten om via onderhandelen tussen Tripoli en Benghazi tot een oplossing te komen. Maar verschillende NAVO-landen, die al nieuwe ambassades openden in rebellengebied en olie-deals afsloten met de rebellen, verhinderen dat de Afrikaanse Unie tot een vreedzame oplossing komt.

Het is opmerkelijk dat de Nigeriaanse president de ogen sluit voor de onverschilligheid van de NAVO ten opzichte van de Afrikaanse Unie. Een week na het bezoek van president Zuma aan Tripoli, kondigde de NAVO een verhoogde militaire actie aan met nog meer troepen.

Oorlogsverklaring aan Afrika

De ontplooiing van westerse troepen in Afrika, met ook de inzet van Franse paracommando’s, eerst in Ivoorkust en nu in Libië, is als een oorlogsverklaring aan Afrika. De NAVO-onverschilligheid tegenover de Afrikaanse Unie legt weer de ziekelijke deontologie bloot van het Westen.

Het beschouwt Afrika nog altijd als een “continent zonder geschiedenis” en zonder leiding. Het is niet te verwonderen dat de Franse president Nicolas Sarkozy deze oorlog leidt. Hij was toch de man die in de Cheikh Anta Diop-universiteit van Dakar verklaarde “dat de Afrikanen de geschiedenis hebben gemist”. Hij is alleen een houthakker die werkt voor de glorie van Frankrijk en het Westen.

De kern van Sarkozy’s racistische leugens zit in de wil om Libië en Khaddafi klein te krijgen en zo de Libische olie te claimen. Het Westen, ironisch genoeg, had eerst Khaddafi verzwakt door zijn nucleair programma te stoppen om daarna met luchtaanvallen te beginnen. En het gebruikte daarvoor een vals VN-mandaat.

Wat leren we daaruit? Nigeria moet de Afrikaanse Unie versterken om de stopzetting van de luchtaanvallen op Libië te eisen. Het moet verder kijken dan deze oorlog en denken aan volgende aanslagen tegenover Afrikaanse landen. Afrika heeft het recht zich te verdedigen.
Misschien is het tijd om weerom de discussie te voeren rond een Afrikaans militair opperbevel.

Obi Nwakanma

Obi Nwakanma is een Nigeriaanse schrijver en literair journalist. Hij studeerde aan de Universiteit van Jos (centraal Nigeria) en aan de Washington University in St-Louis, Missouri (VS). Hij woont momenteel in de VS waar hij literatuur van de zwarte diaspora doceert aan de Saint Louis University.

In 1996 won hij de Ana/Cadbury-prijs voor zijn gedichtenbundel The Roped Urn. Nwakanma werkte als literair journalist in Nigeria voor de kranten van de Vanguard-groep en was een tijdlang correspondent voor Newsweek en voor de Neue Züricher Zeitung. Hij schrijft wekelijks een column, The Orbit, in The Sunday Vanguard. 

Dit artikel werd in de originele vorm onder de titel ‘Libya: NATO’s war of aggression on sovereign African state’ gepubliceerd door de pan-Afrikaanse nieuwswebsite Pambazuka News.

(vertaling uit het Engels door André Schippers)