Waarom domineert de rechtse kerk het debat?

Dit was het thema op 17 juli. Prof. Jan Blommaert gaf een briljante inleiding. De panelleden zagen geen antwoord van de linkerzijde, integendeel: “de sociaaldemocratie is voor verhoging van de pensioenleeftijd, voor saneren, voor de economic governance van de Europese Commissie”.

Het thema op 18 juli, ‘Wilders en de Ware Finnen, over extreemrechts en het politiek populisme’, vraagt om een gelijkaardig commentaar, als volgt.

De panelleden analyseerden partijprogramma’s, doen enquêtes om te weten wat mensen denken en voelen, gaven o.m. de schuld aan de werkonzekerheid, en veel meer.

Eén antwoord dat minder duidelijk uitgesproken werd, luidt als volgt: Wie voert het debat, en waar? Welk debat bedoelen we? Dat op café, bij de coiffeur, op onze familiereünie? Ja, die ook. Maar we bedoelen toch vooral: het openbaar debat, dus dat in de massamedia.

Nu, wie leidt het debat in de massamedia? Dat zijn niet de politici, noch Democratie 2000, niet Attac, zeker niet de vakbonden. Politici mogen blij zijn als ze op het scherm komen, en als ze niet belachelijk worden gemaakt, en niet elke zin onderbroken worden door de journalist(e). Waarover wèl en vooral niet gesproken wordt, beslist de journalist.

Joël De Ceulaer van Knack in het panel gaf, ongewild allicht, een demonstratie hoe over politici moet worden bericht: hebben ze steeds een glimlach, zijn ze al dan niet getraind voor TV, welk kostuum dragen ze (alledaags, geen das, E5-mode: nl. Bart De Wever), zijn ze goed afgeborsteld, zien ze eruit als modepoppen (Inge Vervotte, Said El-Khadraoui) …

Hij vergat te vermelden waarover we vorige weken met zijn allen gediscussieerd hebben: hoe zit het met het seksleven van onze premier Yves Leterme, en wàt heeft de oud-voorzitter van het IMF in het Sofitel in New York nu precies gedaan, of laten doen, of niet gedaan?

Allemaal zéér belangrijk voor de media, want intussen wordt met geen woord over de inhoud van de politiek gerept. Wee de politicus die een moeilijk probleem genuanceerd wil uitleggen …

Inhoudsloze slogans worden herhaald, zegt professor Maarten Van Rossum, zoals: “Nederland teruggeven aan de Nederlanders”. Geen journalist die vraagt wat zulks eigenlijk betekent. Sommige politici worden met fluwelen handschoenen ontvangen: Geert Wilders bijvoorbeeld. Ikzelf schreef reeds: ‘Waarom Bart De Wever ermee weg komt’ op deze site.

Media zijn winstgevende bedrijven

Waarom zouden de massamedia reclame maken voor socialistische of groene of egalitaire oplossingen? Media zijn commerciële bedrijven voor wie advertentie-inkomsten prioritair zijn. Dat geldt niet alleen voor Rupert Murdoch en zijn imperium. Ook voor de VRT zijn hoge luister- en kijkcijfers en advertenties noodzakelijk. Amusement en infotainment zijn de beste formules, controversiële onderwerpen niet.

‘Onafhankelijke’ denktanks (Itinera, Vives…) en hoofdeconomen van banken, consultancy bedrijven en beursanalysten zorgen voor de sociaal-economische expertise. De fameuze ratingsbureaus die staten naar het faillissement drijven, zouden een fait-divers zijn zonder de commerciële media.

Die blijven de ratings au serieux nemen en verspreiden ze als waren ze het Woord Gods. De beeldvorming die zo bij ongeveer iedereen ontstaat, wordt door de media gemaakt.

“Migranten grootste probleem”

Indien uit een enquête blijkt dat in de geest van de burgers (in het VK bijvoorbeeld) het grootste probleem de migratie is, dan herhalen ze wat in hun krant of op hun scherm staat. De meeste Vlamingen komen niet in contact met asielzoekers of met allochtone jongeren in Molenbeek.

Maar we weten allen dat daar voortdurend rellen zijn, dat de burgemeester daar te weinig aan doet, wat de minister daarop zegt, enz. De media melden dat vrouwen op straat worden lastig gevallen door … u weet het ook.

Partijprogramma’s? Wie leest die? Trouwens, ’t zijn leugens of valse beloften, toch? Enquêtes leren ook dat de meeste mensen geen splitsing van België willen, dat rechtvaardigheid en naastenliefde nog levende idealen zijn, maar de media blijven hameren op de allochtonen, hun misbruik van onze sociale zekerheid, de impasse, de financiële catastrofe, dat ‘de’ Vlamingen niet krijgen waarop ze recht hebben.

Vakbonden? Hooligans zijn het (Het Laatste Nieuws)

De vakbondseisen van 3,3 miljoen betalende leden ontbreken nagenoeg in de grote media. Stakingen, die delen van het publiek storen, stenengooiers na een betoging: die krijgen wèl aandacht. Dagelijks zetten vakbonden zich in voor het respecteren van de arbeidswetgeving, verzetten ze zich tegen collectieve ontslagen, bedrijfssluitingen of ontslag van delegees die zogezegd beschermd zijn, ze stellen eisen aan de formateur, aan de Europese Commissie en Parlement.

Het Europese vakbondsverzet tegen het voorstel van commissievoorzitter Barroso voor economic governance, dat inmenging in het nationale sociale beleid mogelijk maakt, dossiers over de fiscale ontduiking, over de discriminatie tussen bediende- en arbeidersstatuut, … de gewone burger verneemt er hoogstens sporadisch iets over in de krant, op de radio en TV. Hij/zij moet surfen naar de sites van de vakbonden.

Waarom angst voor migranten?

De angst voor migranten heeft, naast de mediaboodschappen, ook een biologische oorsprong, denk ik. Elke diersoort reageert argwanend wanneer ze een andere soort ontwaart: word ik aangevallen, ben ik een prooi, moet ik vluchten of vechten? Zelfs een kater die een andere kater of kattin tegenkomt, zal duidelijk maken waar de grenzen liggen van het territorium: er wordt gekrijst en soms gevaarlijk gekrabd en gebeten.

Veel mensen schrokken toen ze voor het eerst een zwarte tegenkwamen, zelfs aan de overkant van de straat. Sommigen voelen zich vandaag bedreigd door een vrouw in een boerka (zoals Sam van Rooy). Haar verschijning appelleert aan sprookjes over spoken, over de boze wolf in grootmoeders bed, over de duivel die zich verkleedt, en slechts aan zijn bokkepoten kan worden herkend op ’t ogenblik dat ze uitsteken onder zijn lange mantel …

Door opvoeding en menselijke contacten kunnen wij, mensen, deze angst afleren. Dat echter doen de media allerminst: ze hopen aan oplage en kijkcijfers te winnen door in te spelen op biologische angsten. Vanuit een economische ideologie is de gevaarlijke migrant ook een welkome afleider, om de financiële en sociale verantwoordelijkheden van de financiële sector, de beurzen en de bedrijfsleiders buiten beeld te houden.

Andere media nodig

Wie de boodschappen van de grote media bekijkt, niet als bron van de waarheid, maar als een middel om het publiek te beïnvloeden, ziet dat het publiek naar het rechtse populisme geleid wordt.

Tegelijk worden de voorstellen en eisen van links doodgezwegen. Deze brainwashing, niet alleen van het bredere publiek, maar ook van professoren en politici, beïnvloedt vervolgens het verdere debat. Uitspraken van journalisten en titels uit kranten hoor ik opduiken uit de mond van professoren en politici. Uit angst voor het xenofobe discours passen traditionele partijen zich aan.

Als besluit past hier de zin van Robert McChesney: “Mensen die zich zorgen maken over mensenrechten, sociale rechtvaardigheid of het milieu, moeten begrijpen dat ze uiteindelijk niets kunnen veranderen zolang ze de media niet veranderen”.

Wie is dat, de sociaal-democratie?

Een tekort in de toespraak van Jan Blommaert (en van meerdere andere panelleden), is de identificatie van de sociaaldemocratie. Wie valt daar wel en niet onder? Jan vernoemt “Spa-boegbeelden Frank Vandenbroucke en Patrick Janssens”. Niemand is verplicht te houden van de Sp-a; maar dit is wel een enge en onvolledige beschrijving. Frank VDB, zoals iedereen zich nog herinnert, is opzij gezet na een lange ministerloopbaan. Patrick is vooral burgemeester van Antwerpen, en zijn boek is mee geschreven door Bea Cantillon; dus geen Sp-a document.
Er zijn ook heel andere boegbeelden, zoals ondervoorzitter en fractievoorzitter Dirk Vandermaelen.  Wil men aub die site en zijn tema’s eens opvolgen? Dat is wat anders!

http://dirkvandermaelen.spa.openminds.be/
http://dirkvandermaelen.spa.openminds.be/2008/belgi-moet-gaan-voor-een-erkenning-van-de-palestijnse-staat-binnen-de-grenzen-van-voor-1967.html
http://dirkvandermaelen.spa.openminds.be/fiscaliteit/index.php

Is het overdreven ook naar de voorzitter van de partij te surfen? Daar lees ik bijvoorbeeld:
“Elke dag worden nieuwe sociale ongelijkheden geboren en oude ongelijkheden uitgediept. Elke dag een aanmoediging om socialist te zijn”
http://www.carolinegennez.be/artikel/samen-op-pad/journalistiek-zonder-cynisme-een-verademing/
http://www.carolinegennez.be/artikel/samen-op-pad/wat-mooi-begint-moet-ook-mooi-kunnen-eindigen/
http://www.carolinegennez.be/artikel/samen-op-pad/vlaanderen-moet-ontknopen-om-niet-achterop-te-hink/
Zelfs zou het kunnen wetenschappelijk verantwoord zijn, te kijken op de officiële site van Sp-a. Maar pas op, want u zou kunnen geïntoxiceerd worden!!
http://www.s-p-a.be/partij/partijstandpunten/
Tegen de besparingen van de EC: Kathleen Van Brempt: http://www.s-p-a.be/artikel/rechts-europa-bespaart-ten-koste-van-armsten…

Telt Marleen Temmerman mee, of niet? http://marleentemmerman.be/

Al gehoord van Animo? Ze houden binnenkort hun zomerkamp “Weerwerk”. Opgepast voor een Belgische Breivik… http://www.animoweb.be/nl/index.aspx?id=Nieuws&Item=197

Als laatste punt: behoren de vakbonden tot de sociaaldemocratie? Of is het christendemocratie? Anders dan de commerciële media en VRT, leren ons hun websites een heel andere wereld. Dagelijks wordt er actie gevoerd op het niveau van bedrijven, sectoren, nationaal, Europees, internationaal. In België vertegenwoordigen ze 3,3 miljoen betalende leden. Ik kan het niet genoeg herhalen: we zijn gebrainwasht door de grote media; tenzij we de tijd vinden om andere bronnen te raadplegen. In de wetenschappen begint elk werk met het meedelen en controleren van zijn bronnen; dat zou ook in het maatschappelijk debat moeten gebeuren.
http://www.abvv.be/web/guest/home-nl
http://www.acv-online.be/
http://www.aclvb.be/

Frank Roels

Frank Roels is emeritus hoogleraar aan de UGent.