Hoewel er relatief weinig spanningen zijn tussen de modale Antwerpenaar en zijn Joodse medeburgers bestaat er wel nog veel onbegrip over de leefgewoontes die deze groep hanteert.

Vooral de circa 20.000 orthodoxe Joden vallen op in het straatbeeld vanwege hun specifieke kledij. Zij leven geconcentreerd in de diamantwijk, maar ook in Klein-Antwerpen en de wijk Haringrode wonen veel Joden.

Daarmee is Antwerpen na New York, Londen, Bnei Brak en Jeruzalem een van de grootste gemeenschappen van charedische ultraorthodoxe Joden ter wereld. In feite zijn er twee orthodox-joodse gemeenten in de Scheldestad, de charedische Machzikei HaDas en de wat modernere Shomrei HaDas. Vooral de eerste groep leeft erg strikt besloten en is zeer moeilijk toegankelijk wat het onbegrip dat er rond deze gemeenschap bestaat, fel versterkt.

Volkse brochure

Met de nieuwe brochure: ‘Joden, leven in Antwerpen’ wil Kerkwerk Multicultureel Samenleven Antwerpen het troebele beeld over Joden wat bijkleuren om niet-Joden van hun vooroordelen af te helpen.

Want die doen, volgens de samenstellers, de relatie met Joden onrecht aan. Uiteindelijk werd er geopteerd voor een volkse brochure met allerhande info en leuke weetjes. Er werd een medewerker op pad gestuurd om aan gewone Joden op straat en aan verantwoordelijken van de Joodse gemeenschappen allerlei alledaagse vragen voor te leggen.

Het project kreeg de steun van de stad Antwerpen en kwam in een stroomversnelling toen een gemengde werkgroep werd samengesteld. Deze werkgroep wilde een meer uitgebalanceerd resultaat dat het huidige Joodse leven in Antwerpen genuanceerder beschrijft. Daardoor bevat deze brochure veel meer basisinformatie dan de vorige uitgaven en maakt ze het niet-Joden gemakkelijker om het leven als Jood in Antwerpen aan te voelen.

Dan Zollmann

Een belangrijk deel van de foto’s in de brochure zijn gemaakt door de Joodse stadsfotograaf Dan Zollmann (°Antwerpen, 5 november 1964). Zijn reeks foto’s van de Antwerpse Joods-orthodoxe wereld werd in september 2006 tentoongesteld in het Joods Museum in Brussel, onder de titel ‘Wat Antwerpen aan het licht brengt’. Deze foto’s werden in juni 2011 ook gepresenteerd in het Joodse Museum in Amsterdam.

Kenners die aan de brochure meewerkten, stellen nu al dat ze in de komende jaren een richtinggevende publicatie zal zijn voor iedereen die als gids of als geïnteresseerde op zoek is naar informatie over de Joodse burgers in Antwerpen. De brochure zal vanaf september op diverse verkooppunten in Antwerpen verkrijgbaar zijn.