Onlangs werden ook in België de eerste aanzetten gegeven om een Nationale Roma-raad op te richten. Maar hoe gaat het ondertussen met de Roma zelf? In Brussel zien de Roma-bemiddelaars van het Regionaal Integratiecentrum Foyer een opmerkelijke tendens van een jonge generatie Roma die ambitieuze plannen koestert om zich waar te maken in onze samenleving.
“Ondanks vele moeilijkheden waarmee Roma nog steeds te kampen hebben, zijn er duidelijk evoluties gaande bij de jonge Roma-generatie”, vertelt Gabriel Mihai, zelf Roma en schoolbemiddelaar.
“We merken bijvoorbeeld dat ouders steeds meer betrokken raken bij de scholarisatie van hun kinderen en hun onderwijs steeds ernstiger nemen. Hun aandacht gaat ook steeds meer naar het welslagen van hun kinderen op school. Vele ouders zijn nu trots wanneer hun kind thuiskomt met goede punten. Vroeger wisten ze niet eens hoeveel punten hun kinderen hadden.”
Tien jaar geleden was onderwijs helemaal geen thema bij de meeste Roma-families in Brussel waarmee wij werkten. Momenteel komt menige familie op eigen initiatief naar ons toe om een goede school voor hun kinderen te vinden. Ze merken zelf dat zonder een goede scholarisatie hun leven in onze samenleving moeilijk blijft. Wat niet wegneemt dat er nog heel wat problematische spijbelaars zijn en een volgehouden inspanning nodig is.
“Vele jonge Roma zien in dat als ze hun dromen willen realiseren en zekerheid willen hebben in de toekomst, ze een job moet vinden. Door af te hangen van sociale steun kunnen ze deze ambities niet waar maken”, vertelt Darius Branco, eveneens Roma-bemiddelaar in de Foyer.
“Het blijft echter nodig om Roma-jongeren goed te begeleiden naar de arbeidsmarkt. In hun familie is er niemand die hen kan helpen bij het schrijven van een CV of sollicitatiebrief.” Trajectbegeleiders zoals in het Vormingcentrum Foyer in Molenbeek zijn daarom noodzakelijk. We krijgen ook positieve respons van werknemers die veel potentieel erkennen in heel wat van deze jongeren. Natuurlijk loopt het niet voor elke jongere zo gemakkelijk en zijn ze niet allemaal even gemotiveerd. Maar er zijn steeds meer voorbeeldfiguren die dan ook een positieve invloed hebben op de anderen.
Vele Roemeense Roma gaan naar de Pinksterkerk. “De kerk speelt eveneens een belangrijke rol om de gangbare waarden van de omringende samenleving te doen respecteren”, weet Darius Branco, “vandaar dat ook dààr gehamerd wordt op het belang van goed onderwijs en het vinden van werk. Bedelen wordt er veroordeeld als een verkeerde manier om hun brood te verdienen.”
Roma hebben een familiale cultuur en dit blijft heel belangrijk, maar toch spelen steeds meer ook individuele ambities. “Door het werkperspectief en de zelfstandigheid die dit teweeg brengt, kijken jongeren naar een toekomst waarbij de inmenging van de ouders minder is”, meent Gabriel Mihai.
“We merken dat bijvoorbeeld aan de huwelijken: vele jongeren beslissen om op latere leeftijd te trouwen dan hun ouders die vaak al op 13 of 14 jaar in het huwelijk traden. Ze kiezen ook vaker zelf hun partner, ondanks de adviezen van hun ouders.”
Darius Branco legt uit: “Roma-jongeren kennen veel meer volk dan vroeger, velen zoeken tegenwoordig zelfs een partner via sociale netwerken als Hi5 of Facebook. Meer en meer jongeren wachten tot na hun secundaire school om te trouwen en de ouders hebben daarna nog weinig impact op hun partnerkeuze.”
Koen Geurts
Koen Geurts is stafmedewerker Roma en Woonwagenbewoners bij het Regionaal Integratiecentrum Foyer, Brussel.
De Foyer organiseert op 8 april om 19.30 uur een debat met enkele Roma en experts over: ‘Roma-jongeren in Brussel: Wie zijn ze? Wie wensen ze te zijn?’ Het debat wordt voorafgegaan door een documentaire (16’) waarbij een vijftal Roma-jongeren wordt geportretteerd.
Plaats:Werkhuizenstraat 23, 1080 Molenbeek