Troepen die Ouattara steunen, hebben op 30 maart 2011 de controle over de westelijke stad Duékoué overgenomen. De weg naar de haven van San Pedro ligt nu open (foto: Jeune Afrique)
Nieuws, Afrika, Politiek, Frankrijk, Burgeroorlog, Ivoorkust, VN-Veiligheidsraad, Vluchtelingencrisis, Alassane Ouattara, Laurent Gbagbo, Afrikaanse Unie, ECOWAS, Abidjan, UNHCR, ONUCI, Jeugdmilities, Forces Républicaines de Côte d'Ivoire (FRCI), Forces de défense et de sécurité, Yamoussoukro, Duékoué, San Pedro, Bondoukou, Staakt-het-vuren, Rekruten -

Eindoffensief om Abidjan? Rebellen veroveren snel terrein

Sinds maandagavond rukken de troepen van de Forces Républicaines de Côte d'Ivoire (FRCI), die de verkozen president Alassane Ouattara steunen, steeds verder op. Volgens sommige waarnemers bestaat de kans dat ze nog voor het weekend aan de buitenwijken van Abidjan zullen staan. Ondertussen probeert het Gbagbo-kamp nog een onderhandelde oplossing uit de brand te slepen.

woensdag 30 maart 2011 20:20
Spread the love

Maandagmorgen 28 maart, precies vier maanden na de fel gecontesteerde presidentsverkiezingen, begon de finale slag om de controle over de strategische stad Duékoué in het westen van Ivoorkust.

De gevechten waren bijzonder hevig tussen de troepen van FRCI, die grotendeels bestaan uit de voormalige rebellen van de Forces Nouvelles die Ouattara steunen, en het regeringsleger van de Forces de défense et de sécurité (FDS), dat trouw blijft aan de uittredende president Laurent Gbagbo. Al zijn er de laatste dagen steeds meer meldingen van legereenheden en jeugdmilities die de strijd opgeven, nu de kansen snel lijken te keren.

Strijd om Yamoussoukro

Want niet alleen in het westen veroveren de rebellen terrein, ook uit het centrum van het land rond de administratieve hoofdstad Yamoussoukro, kwamen in de loop van dinsdag en woensdag berichten binnen van steden en dorpen die in handen vielen van de rebellen nadat de regeringstroepen zich zonder veel verzet hadden teruggetrokken.

Zelfs in het oosten van Ivoorkust rond de stad Bondoukou, in de buurt van de Ghanese grens, is sinds maandag een nieuw front geopend en wordt er nu hevig gevochten. Nieuwe vluchtelingenstromen in de richting van dat oostelijke buurland zijn op gang gekomen. UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de VN, houdt er rekening mee dat de vluchtelingencrisis in de loop van de week nog zal toenemen en richt daarom extra opvangkampen in, net over de grens in Ghana.

De bedoelingen van de FRCI-troepen zijn duidelijk: de druk op het Gbagbo-kamp opvoeren door de economische hoofdstad Abidjan helemaal te omsingelen.

Staakt-het-vuren gevraagd

Dinsdagavond vroeg Ahoua Don Mello, de woordvoerder van de regering-Gbagbo, “een onmiddellijk staakt-het-vuren met het oog op onderhandelingen onder bemiddeling van een vertegenwoordiger van de Afrikaanse Unie”. Van 4 tot 6 april zou in de Ethiopische hoofdstad Addis-Abeba een zoveelste ‘ultieme verzoeningsvergadering’ plaatsvinden om een uitweg te vinden uit de Ivoriaanse crisis, zo had de Afrikaanse Unie (AU) eerder al afgesproken.

Maar gezien de snelle ontwikkelingen van de laatste dagen op het terrein lijken de troepen die aan de kant van Ouattara vechten, helemaal niet meer bereid te zijn om nog aan de onderhandelingstafel te gaan zitten. De weg naar het zuiden ligt voor hen open en misschien staan de rebellen nog voor het einde van de week in de buitenwijken van de economische hoofdstad Abidjan. Volgens de laatste berichten stonden de rebellen woensdagavond al op 130 km van de cacaohaven San Pedro en op slechts 90 km van Abidjan.

“Alle vreedzame middelen uitgeput”

Ouattara en zijn premier, Guillaume Soro, hebben altijd een machtsdeling uitgesloten zolang Gbagbo niet zou opstappen. “Alle vreedzame middelen om Gbagbo zijn verkiezingsnederlaag te laten erkennen, zijn uitgeput”, luidde het in een perscommuniqué.

De Afrikaanse Unie had zaterdag 26 maart José Brito aangeduid als gemeenschappelijke speciale vertegenwoordiger voor Ivoorkust van de AU én ECOWAS. Brito is een oud-minister van Buitenlandse Zaken van Kaapverdië. Hij zou in opvolging van de top van Addis-Abeba een ‘vreedzame uitweg’ moeten zoeken voor de crisis in Ivoorkust. De kans dat Brito nog iets kan doen, is evenwel klein. 

Nieuwe rekruten voor regeringsleger

Generaal Philippe Mangou, de stafchef van het regeringsleger en zowat de trouwste steunpilaar van Gbagbo, sprak dan weer zeer oorlogszuchtige taal. Woensdag zouden de nieuwe rekruten ter versterking van de eenheden van het regeringsleger aantreden. “Duizenden jongeren hebben zich aangemeld om hun vaderland te verdedigen tegen de vijanden die het willen verdelen en aan buitenlanders uitleveren”, verklaarde hij.

De cruciale vraag is wat de patriottische jeugdmilities zullen doen als het regeringskamp nog meer terrein verliest en de financiële middelen zienderogen opdrogen. Volgens onbevestigde berichten zou Charles Blé Goudé, de leider van de jeugdmilities, al om een onderhoud hebben gevraagd met de minister van Binnenlandse Zaken in de regering-Ouattara, Hamed Bakayoko, om hem ervan te overtuigen al zijn invloed aan te wenden alsnog een verzoeningsvergadering tussen de twee aartsrivalen te regelen onder het motto “nous sommes tous des frères”.

“Ontploffingen van oorlogsmunitie”

Volgens het Franse persbureau AFP, dat zich baseerde op getuigenissen van inwoners van Yamoussoukro, “waren er woensdag de hele dag gevechten met zware wapens aan de gang in de omgeving van de stad”. In de nacht van dinsdag op woensdag was al de stad Tiébissou, op 40 km van de hoofdstad, in handen gevallen van de rebellen na zware gevechten.

“Niemand durft nog zijn huis te verlaten. We horen constant ontploffingen van oorlogsmunitie. De lucht kleurt zwart”, zei een inwoner aan de telefoon. Volgens een andere getuige waren er woensdag al gevechten in het centrum van de stad. Andere bronnen spraken dat evenwel tegen. Het volgende doel van de rebellen is Gagnoa, het geboortedorp van Laurent Gbagbo. Symbolisch zou dat een belangrijke overwinning zijn.

ONUCI-helikopter onder vuur

Dinsdag meldde een woordvoerder van ONUCI, de VN-missie die 9.000 blauwhelmen heeft in Ivoorkust met de opdracht de burgerbevolking te beschermen, dat een witte VN-helikopter in de loop van maandag beschoten werd door pro-Ouattara-strijders. De helikopter maakte een verkenningsvlucht boven de stad Duékoué toen daar op de grond werd gevochten. Volgens de VN was dit een ‘oorlogsmisdaad’.

De woordvoerder van de rebellen, Seydou Ouattara, ontkende met klem dat zijn manschappen de helikopter hadden beschoten en beschuldigde “huurlingen in dienst van Gbagbo” van deze daad. Hoe langer hoe meer wordt de burgerbevolking gegijzeld tussen de strijdende kampen. Half maart stond de teller op 460 doden en er wordt nu uitgegaan van één miljoen vluchtelingen.

Frankrijk en Nigeria bereiden nieuwe VN-resolutie voor

Frankrijk wil daarom dat de missie van ONUCI door de VN-Veiligheidsraad wordt uitgebreid om beter te kunnen inspelen op de recente gebeurtenissen. Dinsdag verklaarde het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken dat het samen met Nigeria een voorstel van resolutie voorbereidt om “een einde te maken aan het gebruik van zware oorlogswapens” en “een betere bescherming van de burgerbevolking door de VN-troepen mogelijk te maken”.

Frankrijk riep Gbagbo nogmaals op “om op te stappen en de wil van de Ivoriaanse kiezer te respecteren, zoals de hele internationale gemeenschap al maanden vraagt”.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!