Woensdag 16 maart rukten honderden militairen en agenten op naar het Parelplein om de sjiitische demonstranten te verdrijven die er al een maand hun tentenkamp hadden opgeslagen.Tijdens de operatie vielen minstens vijf doden en meer dan honderd gewonden en werden talrijke demonstranten en oppositieleiders gearresteerd.

Stabiliteit… van de beurzen

De veiligheidstroepen werden tijdens hun vernietigingstocht ondersteund door tanks en helikopters en vernielden het kamp met behulp van bulldozers en vuur.

De aanval gebeurde minder dan vierentwintig uur nadat op de archipel de staat van beleg werd afgekondigd en een interventiemacht arriveerde van meer dan duizend troepen uit Saoedi-Arabië en vijfhonderd uit de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) om de regerende soennitische minderheid bij te staan in het onderdrukken van de protesten in het koninkrijk.

Deze interventiemacht werd ontplooid na een beslissing van de Samenwerkingsraad van Arabische Staten in de Golf (GCC) met als reden de noodzaak voor stabiliteit.

De interventie had meteen zijn invloed op de onrust die heerst op de beurzen vanwege de toestanden in de regio, Libië en Japan. De beleggers leken gerustgesteld dat de olie zou blijven vloeien en de prijs per vat zakte opnieuw onder de honderd dollar.

Eisen voor mensenrechten en democratie in de regio

Het eisenpakket van de demonstranten: meer democratie, erkenning van hun mensenrechten, in het bijzonder een zelfde inspraak, dezelfde rechten en behandeling als soennieten, en voor de meesten grondwetswijzingingen die de macht van de monarch aan banden leggen ten gunste van verkozen volksvertegenwoordigers, voor anderen een republiek.

Sjiieten maken meer dan zeventig procent van de bevolking uit in het land.

4 maart waarschuwde Saoedi-Arabië zijn sjiitische minderheid, ongeveer vijftien procent van de bevolking, dat het de demonstraties in zijn olierijkste, oostelijke districten aan de Perzische Golf, tegenover Bahrein, niet meer zou tolereren. Driekwart van de bevolking in die regio is er sjiitisch.

Demonstranten eisten er de vrijlating van geloofsgenoten die zonder proces gevangen zitten. Demonstraties zijn in Saoedi-Arabië verboden, maar de onrusten die opflakkerden in Jemen, Libië, Oman en Bahrein zetten ook de sjiieten in Saoedi-Arabië aan op straat te komen met hun eisen.

De dreiging van de Saoedische overheid anticipeerde ook op de oproep van een Faceboekgroep van sjiitische en progressieve bewegingen, met enkele tienduizenden leden, voor een “Dag van Woede” op 11 maart.

Zij eisten meer democratie, beperking van de macht van de monarch ten gunste van het parlement, een onafhankelijke rechterlijke macht, vrijlating van politieke gevangenen, ontbinding van de geheime politie en het recht op vrijheid van meningsuiting en vergadering.

Deze ‘Dag van Woede’ ging echter niet door vanwege de massale mobilisatie van oproer- en veiligheidspolitie die dag in Riyad en Jeddah.

Vrees voor Iraanse invloed en sektarische spanningen

Saoedi-Arabië wil tegen elke prijs de sjiitische opstand in Bahrein onderdrukt zien voordat deze haar sjiitische minderheid verder inspireert en de vlam volledig zou overslaan.

Net als door de VS en de ander soennietische Golfstaten wordt onder andere gevreesd voor een grotere invloed van het sjiitische Iran in de regio.

Ali Salman, leider van Bahreins grootste, sjiitische oppositiepartij al-Wefaq, getuigde dat het leger bij het overnemen van het Parelplein vanuit helikopters op de mensen schoot.

Hij zei dat de het Saoedisch leger wel niet deelnam aan deze actie maar dat “hun aanwezigheid in Bahrein groen licht geeft aan het leger om te doden.” Hij verklaarde eveneens dat “de Saoedi’s niet willen dat ook maar één lid van de GCC democratisch is” en “er geen dialoog mogelijk is tussen de overheid en de oppositiebewegingen zolang het moorden doorgaat.”

De oppositiegroepen hadden eerder verklaard dat een interventie vanwege de soennitische buurlanden gezien werd als een oorlogsverklaring en een bezetting.

Het is waarschijnlijk dat het harde optreden van het soennitische regime tegen de sjiitische bevolking de sektarische spanningen in de ganse regio zal opdrijven en Iran provoceert.

De demonstranten in Bahrein benadrukken echter dat het enige wat zij willen gelijke kansen zijn en geen sektarische strijd. Zij willen dan ook geen inmenging van Saoedi-Arabië, noch Iran.

Lauwe reactie van de VS

Naar aanleiding van de voorvallen verklaarden de VS dat “Bahrein op het verkeerde pad is”, dat vreedzame protesten mogelijk moeten zijn en de overheid “maximaal terughoudend” moet zijn met het gebruik van geweld.

Met betrekking tot de gearresteerde oppositieleiders en demonstranten verklaarden ze ‘ernstig verontrust’ te zijn en riepen ze op voor de garanties op een ‘eerlijk proces’. Geen vrijlating.

Over de Saoedische ‘Dag van Woede’ die verhinderd werd door politie-intimidatie hebben we vanwege de VS nog geen uitspraken gehoord.

Bahrein, dat Amerika’s Vijfde Vloot huisvest, en Saoedi-Arabië zijn natuurlijk Libië niet.

Het hoofd van de Internationale Arbeidsorganisatie van de VN, Juan Somavia, sprak naar aanleiding van de staat van beleg in Bahrein zijn bezorgdheid uit. Hij verklaarde dat de situatie een “ernstige nederlaag is voor de burgerlijke vrijheden, waaronder het recht op legitieme vakbondsactiviteiten.”

Lulu* is niet meer

Vrijdagochtend 18 maart sloopte de Bahreinse overheid vervolgens het monument op het Parelplein. Minister van Buitenlandse Zaken, Sjeik Khalid al-Khalifa, verklaarde dat het monument werd neergehaald omdat “het een slechte herinnering was.”

Het moest wijken omdat het ‘geschonden’ en ‘ontheiligd’ was door ‘weerzinwekkende antiregeringsdemonstranten’ en het plein diende ‘gezuiverd’ te worden.

Wat de uitspraak van Noam Chomsky, tijdens zijn lezing in de Westerkerk van zondag 13 maart, in herinnering roept: “Het is normaal dat overwinnaars de geschiedenis naar de prullenbak verwijzen, en dat slachtoffers haar ernstig nemen.” Dit geldt ook voor hen die veronderstellen een overwinning geboekt te hebben.

Het is inderdaad een opmerkelijke poging om de geschiedenis uit te wissen en naar de hand te zetten. Iets waarvan despoten nogal eens menen dat ze dat kunnen.

“Wij voeren geen oorlog, we herstellen recht en orde”, zei al-Khalifa nog. 

Het negentig meter hoge Parelmonument, dat opgericht werd in 1982 en ook op Bahreins halve dinar staat afgebeeld, bestond uit zes pijlers die dhowzeilen en de zes leden van de GCC symboliseerden (nvdr: Bahrein, Koeweit, Qatar, de VAE, Oman en Saoedi-Arabië). Zij torsten een parel die hun eenheid verzinnebeeldde en verwees naar Bahreins geschiedenis van parelvisserij. (nvdr: de dhow is een traditioneel Arabisch zeilschip.)

Drilboren en graafmachines werkten verscheidene uren om de pijlers aan de basis los te krijgen terwijl tientallen vrachtwagens rond de rotonde wachtten om het puin weg te rijden.

Uiteindelijk begaf het historisch monument en verpletterde een van de pijlers bij het instorten een kraancabine waarbij de kraanbestuurder om het leven kwam.

(*parel in het Arabisch)

Oppositie bindt niet in

Bahreins oppositie heeft al laten verstaan dat de strijd niet opgegeven wordt. Het mag dan lijken dat de overheid de overhand heeft gekregen met de vernieling van het tentenkamp, de oppositie ziet dit anders. “Onze middelen zijn niet uitgeput”, zei Matar Matar, lid van de al-Wefaqfractie.

Ibrahim Sharif van Bahreins grootste, linkse oppositiepartij Wa’ad verklaarde, “een opstand van lange duur zou kostelijk zijn voor het land. En het leger kan de situatie niet oplossen”, verwijzend naar de gesloten handelszaken en het besmette blazoen van Bahrein als een veilige plaats om te investeren.

“De overheid kan de straten niet afgesloten houden. De demonstranten kunnen wel de veiligheidstroepen bezig houden met een kat-en-muisspel, van protest naar protest.”

Dialoog lijkt de enige oplossing te zijn voor de impasse maar “je kunt nu niet spreken van een dialoog”, zei Sharif. “We komen niet tot een oplossing wanneer men een pistool tegen je slaap houdt.”

Videobeelden

De laatste dagen van Lulu

Beelden van de afbraak.
Tentenkamp aan de Parel, 13 maart 2011
Gewelddadig politieoptreden, 13 maart 2011
Het Parelplein wordt leeggeveegd, traangas, brandende tenten, 16 maart 2011.

Memento’s van de Revolutie aan de Parel

Montage over de Revolutie in Bahrein, van de aanvang tot 13 maart 2011

Bronnen: AlJazeera, Ashqar Alawsat, AFP, AP, Reuters, Dawn.com, World Socialist Web Site, UN News Centre, Haaretz, The Independent, Washington Post, Amnesty International, Global Post,…